گروه صنعتی ایران خودرو و شرکت خودروسازی سایپا، در تیرماه جاری پیش فروش محصولات خود را آغاز و شرایط پیش فروش محصولات خود را اعلام کرده‌اند. شرایط پیش فروش خودروها توسط خودروسازان، هر دوره با تغییراتی مواجه می‌شود.
شرکت‌های خودروسازی و واردکنندگان خودرو راه و روش‌های مختلفی را به کار می‌گیرند تا بتوانند تعداد بیشتری از محصولاتشان را به فروش برسانند، سهم بیشتری از بازار به دست آورند و سود بیشتری کسب کنند.
لیست خودروهای پیش فروش شده توسط خودروسازان
| نام شرکت خودروساز | مدل خودروها |
| سایپا | ساینا دنده‌ای ساینا S کوییک کوییک آر کوییک اس شاهین |
| ایران خودرو | تارا دنا دنا پلاس سمند سورن
|
| گروه بهمن | فیدلیتی هاوال |
| مدیران خودرو | تیگو 5 |
شرایط پیش فروش خودرو ایران خودرو
گروه صنعتی ایران خودرو برای دومین بار برای عرضه محصولات خود از طریق پیش‌فروش اقدام کرده است. شرایط پیش فروش ایران خودرو، مثل روال سابق با تغییرات اندکی انجام شد.
بر اساس شرایط پیش فروش ایران خودرو هر کد ملی می‌تواند تنها یک خودرو ثبت نام کند و از آخرین پلاک فعال باید 48 ماه گذشته باشد.
شرایط کلی ثبت نام در پیش فروش خودرو
پیش فروش خودرو به این خاطر انجام شد تا قیمت‌ها به ثبات برسند و جلوی دلالی گرفته شود. به همین دلیل ثبت نام در طرح پیش فروش خودرو شرایط خاصی دارد.
۱- هر کد ملی فقط می‌تواند یک خودرو پیش خرید کند.
۲- متقاضی باید حداقل ۱۸ ساله و دارای گواهینامه رانندگی باشد.
۳- متقاضی نباید پلاک فعال داشته باشد.
۴- شماره کارت بانکی، شماره حساب و شماره شبا باید متعلق به متقاضی باشد.
۵- شماره تلفن همراه باید به اسم فرد متقاضی باشد.
۶- متقاضی طی ۴۸ ماه گذشته ثبت نام و صدور فاکتور خودرو نزد شرکت‌های سایپا و ایران خودرو نداشته باشد.
۷- متقاضیان نمی‌توانند به صورت هم‌زمان در طرح‌های پیش فروش ایران خودرو و سایپا شرکت کنند.
شرایط پیش فروش سایپا
شرایط پیش فروش سایپا نیز به این ترتیب است که با توجه به بخشنامه اعلام شده، قوانین فروش محصولات سایپا مثل سال‌های قبل است. مشتریان باید پیش از ثبت نام به نکات مورد نظر آن دقت داشته باشند.
برای نمونه یکی از نکات مهم بحث عنوان قرارداد‌های جدید خودروسازان است که در فرایند پیش فروش، نام قرارداد «مشارکت در تولید» ثبت می‌شود و بدیهی است که هر خریداری باید قبل از عقد قرارداد به خودروساز، نکات مربوط به این نوع قرارداد‌ها را بداند.
شرایط احراز هویت پیش فروش خودروها
پیش فروش خودروها به صورت اینترنتی انجام می‌شود و متقاضیان باید در سایت فروش خودروسازان ثبت نام کنند.
در زمان ثبت نام در سایت فروش، هویت متقاضیان از طریق ثبت کد ملی، تاریخ تولد، شماره تلفن همراه و کد اعتبارسنجی در سامانه امتا، احراز می‌شود. در صورتی که شماره تلفن همراه با کد ملی مطابقت نداشته باشد، احراز هویت صورت نمی‌گیرد.
بعد از این مرحله، متقاضیان باید اطلاعات خود شامل مشخصات شناسامه، شماره شبا، شماره گواهینامه و اطلاعات تماس را در سایت فروش خودروسازان ثبت کنند.
مدارک مورد نیاز پیش فروش خودروها
برای ثبت نام در طرح پیش فروش از طریق سایت نیازی به ارائه مدارک و یا تصویر آنها نیست و متقاضیان فقط باید اطلاعات خود را به صورت دقیق و درست در سایت فروش خودروسازان ثبت کنند. البته در صورتی که اطلاعات متقاضیان ناقص و یا نادرست باشد، ثبت نام آنها ملغی خواهد شد.
در زمان ثبت نام قطعی، مدارک زیر را باید به نمایندگی‌ها تحویل دهید:
۱- کپی شناسنامه
۲- کپی کارت ملی
۳- آخرین قبض آب یا گاز یا برق منزل
۴- فرم احراز سکونت
دقت داشته باشید که مدارک مورد نیاز برای هر شرکت (ایران خودرو، سایپا، کرمان موتور، گروه بهمن و مدیران خودرو) می‌تواند فرق داشته باشد.
نحوه پرداخت وجه خودرو پیش فروشی
در زمان ثبت نام خرید خودروهای پیش فروشی، نیازی به پرداخت کل مبلغ خودرو نیست و باید مبلغی را که توسط شرکت اعلام شده، از طریق سایت فروش خودروساز و فقط با کارت بانکی که قبلا در سایت ثبت شده، انجام دهید.
البته دقت داشته باشید که زمان واریز وجه خودروهای پیش فروشی ایران خودرو و سایپا حداکثر ۳ روز بعد از اعلام برنده شدن در قرعه‌کشی است.
در صورت عدم واریز وجه علی‌الحساب، متقاضی از طرح پیش فروش حذف و مشتری دیگری از طریق قرعه‌کشی به عنوان جایگزین انتخاب می‌شود.
زمان دریافت خودروهای پیش فروشی
در هنگام ثبت نام زمان تقریبی تحویل خودروهای پیش فروشی توسط خودروسازان اعلام می‌شود که می‌تواند از ۳ ماه تا یک سال طول بکشد. زمان دقیق دریافت خودروهای پیش فروشی از طریق دعوتنامه که در اختیار مشتری قرار می‌گیرد، اعلام می‌شود.
معامله خودروهای پیش فروشی
طبق مصوبه کمیته خودرو هرگونه نقل و انتقال مالکیت خودروهای صفر کیلومتر عرضه‌شده در طرح‌های فروش فوق‌العاده و پیش‌فروش محصولات گروه خودروسازی سایپا و ایران خودرو به صورت وکالتی ممنوع است و تبعات حقوقی برای خریدار و فروشنده خواهد داشت.
با این حال بعضی از افراد خودروهای پیش فروشی را به صورت وکالتنامه‌ای می‌فروشند که البته ممکن است برای آنها آسیب‌های مالی در پی داشته باشد و مورد سوءاستفاده کلاهبرداران قرار بگیرند.
شرایط حذف شده از پیش فروش خودروها
کمیته خودرو دو مورد از شرایط ثبت‌نام در قرعه‌کشی طرح‌های فروش فوق‌العاده گروه خودروسازی ایران خودرو و گروه خودروسازی سایپا را حذف کرد.
بر این اساس دو شرط در رهن بودن یک ساله سند خودروها و ممنوعیت ثبت نام و صدور فاکتور در ایران خودرو و سایپا در ۴۸ ماه گذشته، از شرایط طرح‌های فروش خودروسازان بزرگ کشور حذف شد.
در اسفند ماه ۱۳۹۹ هم مهلت مراجعه به شبکه خدمات پس از فروش از سه ماه به پنج ماه افزایش یافته بود.
پیش فروش خودرو در ایران
حدود یکی دو سالی است که پیش فروش به اصلی‌ترین روش عرضه خودرو تبدیل شده و محصولات پرتیراژ گروه خودروسازی ایران خودرو و گروه خودروسازی سایپا توسط مشتریان پیش خرید می‌شوند. این خودروها در بازه زمانی ۳ ماه تا یک سال تولید و یا تکمیل می‌شوند و سپس به دست خریداران می‌رسند.
اجرای طرح‌های پیش فروش جدید زمانی شروع شد که بازار خودرو ایران درگیر آشفتگی و نوسانات شدید قیمتی شده بود و دلال‌ها نبض بازار را به دست گرفته بودند و جولان می‌دادند.
واسطه‌ها و دلال‌ها به راحتی صدها و هزاران خودرو صفر را با قیمت کارخانه از خودروسازان تحویل می‌گرفتند و در پارکینگ‌ها و انبارها احتکار می‌کردند. سپس با پخش شایعات و اخبار جعلی، جو بازار را خراب کرده و قیمت‌ها را آن طور که خودشان می‌خواستند، بالا می‌بردند. در این شرایط، اختلاف قیمت کارخانه با قیمت بازار به چند ده و بلکه چند صد میلیون تومان می‌رسید و سود سرشاری را روانه جیب دلال‌ها می‌کرد، اما سر خودروسازان بی‌کلاه می‌ماند و خریداران واقعی هم متضرر می‌شدند.
در این اوضاع و احوال تصمیم گرفته شد تا برای کنترل بازار و تعدیل قیمت‌ها، شرایط پیش فروش خودرو عوض شود.
اما پیش فروش خودرو اتفاق تازه و جدیدی در بازار ایران نیست و دهه‌ها است که خودروسازان محصولاتشان را پیش فروش می‌کنند. مهمترین دلیل اجرای طرح پیش فروش خودرو، جذب نقدینگی توسط شرکت‌های خودروسازی است. به خصوص در حال حاضر که خودروسازان داخلی با کمبود نقدینگی مواجه شده‌اند.
دلیل دیگری که می‌توان برای این کار پیدا کرد، کنترل و مدیریت راحت‌تر منابع شامل سرمایه، مواد اولیه و نیروی کار در جهت تولید خودرو به تعداد لازم است. خودروسازان سفارشی‌ساز مثل بوگاتی و لامبورگینی به همین دلیل خودروهایشان را پیش فروش می‌کنند.
البته فقط خودروسازان داخلی مثل ایران خودرو، سایپا، کرمان موتور، گروه بهمن و مدیران خودرو نیستند که محصولاتشان را پیش فروش می‌کنند. واردکنندگان نیز خودروهای خارجی را به این روش به مشتریان داخلی می‌فروشند.
در حال حاضر پیش فروش و تحویل خودروها توسط ایران خودرو و سایپا به صورت منظم و در جهت تعدیل قیمت خودرو در بازار انجام می‌شود و در کنار آن هم سایر شرکت‌ها همچون کرمان موتور، گروه بهمن و مدیران خودرو نیز به پیش فروش خودروها می‌پردازند و در برخی موارد فروش فوری نقدی و اینترنتی هم انجام می‌شود.
کوییک دنده‌ای پرطرفدارترین محصول پیش فروش سایپا است، از محصولات ایران خودرو، تارا بیشترین سفارش را داشته، بیشترین آمار پیش فروش مدیران خودرو مربوط به تیگو ۷ می‌شود و برلیانس H330 هم پرطرفدارترین خودرویی است که توسط پارس خودرو پیش فروش شده است.
