چارتر یکی از واژههایی است که این روزها بیشترین کاربرد را در خدمات مسافرتی و گردشگری داشته و عملا با گرانی ایجاد شده در بلیط هواپیما و تورهای گردشگری مختلف به یکی از روشهای ارزان برای مسافرت هوایی تبدیل شده است. چارتر بودن یک پرواز لزوما به معنای ارزانی نیست ولی معمولا مسافرین این واژه را مترادف با ارزان بودن سفر میدانند که در این مقاله قصد داریم پیرامون یک سوال بزرگ مطالبی را مطرح کنیم و آن سوال این است که: چارتر چیست؟
آژانسهای مسافرتی معمولا در تعطیلات نوروزی و تابستانی پیامکهایی را پیرامون پروازهای چارتری ارسال میکنند که اغلب آنها در مسیرهای پر رفت و آمد مانند تهران-مشهد و تهران-کیش و مسیرهای دیگر است که مسافران هر روزه بسیار زیادی دارد. پروازهای چارتری بیشترین سهم را در ناوگان هوایی کشور داشته و به همین دلیل یکی از جستجوهای زیادی که معمولا توسط ایرانیها انجام میشود مربوط به پروازهای چارتر است.
اصولا در حوزه گردشگری واژه چارتر به هر چیزی که قابلیت دربست کرایه دادن داشته باشد اطلاق میشود که به همین دلیل برای هواپیما و صندلیهای آن کاربر دارد. به طور مثال یک آژانس مسافرتی میتواند اتاقهای یک هتل در یک شهر شلوغ را چارتر کند و به صورت اختصاصی مسئول استفاده از آن باشد و عملا مسئولیت تمام اتاقها، صندلیهای هواپیما با چارتر کننده است. در ادامه به توضیح و معرفی واژههای معمول در مورد این حوزه میپردازیم:
چارترکننده
به هر آژانس مسافرتی یا دفتر خدمات گردشگری که اقدام به اجاره بخش یا کلی از صندلیهای یک هواپیما یا هتل میکنند این واژه گفته میشود.
چارتردهنده
به هتل یا شرکت هواپیمایی که صندلیهای هواپیما یا هتلش را به چارترکننده اجاره میدهد، چارتر دهنده گفته میشود.
با توجه به توضیحات کلی پیرامون چارتر و اصل و اساس آن به موضوع پروازهای چارتر میرسیم که قطعا بیشترین استفاده و کاربرد را در صنعت گردشگری نسبت به چارتر هتل دارد.
پرواز چارتر چیست؟
اصولا به پروازی پرواز چارتر میگویند که تمام صندلیهای یک هواپیما یا یک مسیر توسط آژانس مسافرتی اجاره شود و تمام مسائل مربوط به این پروازها توسط دفتر خدمات گردشگری ارائه شود. به طور مثال پرواز تهران-مشهد یا تهران-استانبول از جمله مسیرهای پرترددی است که در همه روزهای سال دارای مسافر بوده و به همین دلیل به شدت مورد علاقه دفاتر خدمات گردشگری است.
معمولا در مسیرهای این چنینی پروازها به صورت یکساله اجاره میشوند ولی در مسیرهای خاصتر مثل تهران-آمستردام چارتر یک ماهه یا سه ماهه نیز اتفاق میافتد که طبیعتا شرکت هواپیمایی برای هر کدام از این پروازها شرایط متنوعی را قرار میدهد.
البته چارتر پرواز لزوما توسط دفاتر خدمات گردشگری انجام نمیشود و هر سازمان و ارگان و شرکتی میتواند اقدام به چارتر نماید. این کار معمولا در زمانی رخ میدهد که شرکتی قصد دارد تمام کارکنان خود را در مسیری مانند تهران به اصفهان جابجا کند و به جای خرید بلیط برای تک تک کارکنان، کل هواپیما را اجاره میکند تا هم در هزینه خود صرفه جویی کرده باشد (چرا که در این قراردادها تخفیفهایی وجود دارد) و هم اینکه راحتی و رفاه بیشتری را برای کارکنانش داشته باشد.
به طور کلی پیرامون پرواز چارتری باید گفت که این پروازها به معنای دربست گرفتن صندلیهای یک هواپیما برای یک زمان معین است.
چه تفاوتی میان پرواز چارتر و پرواز سیستمی وجود دارد؟
پس از معرفی پروازهای چارتری به معرفی پرواز سیستمی میرسیم که برای بیان تفاوت این دو پرواز به آن احتیاج داریم. در پرواز سیستمی شرکتهای مختلف گردشگری اقدام به راهاندازی خطوط هوایی متنوع میکنند که این خطوط بنا بر نیاز مشتریان، امکانات سخت افزاری شرکت هوایی و …. برنامهریزی میشود.
در پروازهای سیستمی همه چیز طبق برنامه مدون مشخص وجود داشته و شما به عنوان مسافر میتوانید 6 ماه قبل از سفر اقدام به خرید بلیط هواپیما کنید و در زمان مشخص به فرودگاه مراجعه نمایید و از یک سفر برنامهریزی شده لذت ببرید. شما با رزرو بلیط میتوانید هزینه معقولی را برای آن سفر پرداخت کرده و در صورت کنسلی نیز به شرکت هواپیمایی مراجعه کرده و با کسر جریمه کنسلی مابقی مبلغ پرداختی خود را دریافت نمایید.
یکی دیگر از ویژگیهای مربوط به پروازهای سیستمی این است که قیمت بلیط بر اساس شرایط مختلف سنی و امکانات ارائه شده تعیین میشود و ارزانترین بلیط هواپیما مربوط به نوزادان و گرانترین بلیط نیز برای بزرگسالان است.
شما در خرید بلیط چارتر عملا امکان تغییر پرواز یا تاریخ آن را ندارید و به قول معروف آشی است که پایتان نوشته شده است! اگر به هر دلیلی برنامهریزی سفرتان بهم بخورد امکان عودت هزینه پرداختی وجود نداشته و شما ضرری معادل پول پرداختی به بلیط چارتر را خواهید داشت.
یکی دیگر از تفاوتهای اساسی بلیط چارتر در قیمت آن برای مسافرین است و کودک 3 ساله با بزرگسال 40 ساله برای شرکت فروشنده تفاوتی ندارد. البته کودکان زیر 2 سال بلیطهایی معادل یک دهم هزینه بلیط بزرگسال دارند. به معنای دیگر اگر خانواده پرتعداد هستید و کودکان زیادی دارد اکیدا به قیمت پرواز سیستمی و چارتری توجه کنید مگر اینکه بلیط چارتری نزدیک به “مفت” گیرتان آمده باشد!
قیمت پرواز چارتر
در مورد قیمتگذاری پروازهای چارتری نیز باید بگوییم که این موضوع به شدت به چارترکننده بستگی دارد. معمولا چارترکننده هزینه چارتر را از طریق پیش فروش یا برنامه دیگری مانند تور تامین کرده و به شدت علاقهمند است که با پر کردن سایر صندلیها به سود خوبی برسد. اگر به زمان پرواز نزدیک شده باشد قطعا قیمتهایی را برای صندلیها تعیین میکند که تعجب بسیاری را بر میانگیزد! ولی خب اگر به دنبال بلیطهای این شکلی هستید باید ریسک عدم وجود بلیط و گران شدن پروازهای سیستمی را نیز بپذیرید!