همیشه در روزهای پایانی سال، نگرانی‌هایی از شرایط بازار در سال جدید ایجاد می‌شود. البته گرانی روز به روز همه کالاها و خدمات در کشور ما باعث شده دیگر همه مطمئن باشند که فقط افزایش قیمت در پیش داریم. امروز می‌خواهیم به پیش‌بینی بازار خودرو در سال 1404 بپردازیم و ببینیم چه آینده‌ای در انتظار این بازار است. طبق اطلاعاتی که داریم، پنج چشم‌انداز مختلف برای بازار خودرو وجود دارد که هر کدام می‌توانند تأثیرات متفاوتی بر قیمت‌ها و شرایط کلی بازار بگذارند. بیایید هر کدام از این چشم‌اندازها را با هم بررسی کنیم.
1. چشم‌انداز اول: واردات با 2 میلیارد یورو
در این چشم‌انداز، دولت 2 میلیارد یورو ارز برای واردات خودرو اختصاص می‌دهد و تعرفه هم 100 درصد خواهد بود. با این وضعیت، می‌توان انتظار داشت که حدود 100 هزار خودرو با قیمت متوسط 20 هزار یورو وارد کشور شود. این عدد در مقایسه با سال‌های گذشته، به ویژه سال 93 که بیشترین واردات خودرو به کشور انجام شد (102 هزار خودرو)، نشان‌دهنده یک روند مثبت است.
اما تعرفه و قیمت نشان می‌دهد که این خودروها ارزان نخواهند بود. اگر این واردات محقق شود، حداقل از لحاظ تعداد خودرو در بازار با کمبود روبرو نخواهیم بود و همین جلوی افزایش قیمت چند برابری را شاید بگیرد و فقط رشد نرخ ارز، دلال‌های عزیز و افرادی که به دنبال کسب سود از خودرو هستند باعث گرانی خواهند شد.
2. چشم‌انداز دوم: تردید در عمل به وعده‌ها
با توجه به تجربه‌های گذشته، بسیاری از کارشناسان نسبت به توانایی دولت در عمل به وعده‌هایش تردید دارند. تاکنون هیچ دولتی توانایی کنترل قیمت خودرو را نداشته به عنوان مثال، در سه سال گذشته، کل ارز اختصاص داده شده به واردات خودرو کمتر از یک میلیارد یورو بوده است.
اگر این روند ادامه یابد و دولت نتواند 2 میلیارد یورو را به واردات اختصاص دهد، تعداد خودروهای وارداتی کاهش می‌یابد و این یعنی تأثیر کمتری بر قیمت‌ها خواهد داشت. کمبود خودرو در بازار یکی از دلایل گرانی خودروهاست و در ایران معمولا حتی شرکت‌های تولید کننده هم تلاش می‌کنند بر این موج سوار شوند.
3. چشم‌انداز سوم: رکود و عدم تغییر در سیاست‌ها
فرض می‌کنیم که دولت هیچ تغییر عمده‌ای در سیاست‌های ارزی و تعرفه‌ها ایجاد نکند. در این صورت، بازار خودرو همچنان با چالش‌های زیادی روبرو خواهد بود. عدم تغییر در سیاست‌ها ممکن است به تداوم رکود در بازار و افزایش قیمت‌ها منجر شود. در این حالت از پیش‌بینی بازار خودرو، مصرف‌کنندگان با مشکلات بیشتری در خرید خودرو مواجه خواهند شد و بازار به سمت عدم تعادل پیش خواهد رفت. بازار کنونی اگر رشد قیمت بیشتری داشته باشد یعنی خودروهای داخلی مانند دنا توربو، پژوها و… در بازه قیمتی 1 تا 2 میلیارد قرار می‌گیرند و برای خودروهای چینی باید از 2 تا 5 میلیارد هزینه کرد.
4. چشم‌انداز چهارم: افزایش سقف ارزی و کاهش تعرفه‌ها
حالا بیایید به یک چشم‌انداز امیدوارکننده نگاه کنیم. اگر دولت تصمیم بگیرد که سقف ارزی واردات خودرو را افزایش دهد و تعرفه‌ها را کاهش دهد، می‌توانیم شاهد شکسته شدن رکورد واردات خودرو باشیم. طبق مصوبه مجلس، قرار بود سقف ارزی 3.3 میلیارد یورو باشد و تعرفه 60 درصد. اگر این تغییرات انجام شود، بازار خودرو بهبود خواهد یافت و قیمت‌ها نیز کاهش خواهد یافت. این سناریو می‌تواند به نفع مصرف‌کنندگان و بازار باشد.
5. چشم‌انداز پنجم: تأثیر مذاکرات بین‌المللی
در پیش‌بینی بازار خودرو ، چشم‌انداز دیگری که باید به آن توجه کرد، تأثیر مذاکرات بین‌المللی، به ویژه مذاکرات ایران و آمریکا است. اگر این مذاکرات به نتیجه مثبتی برسند، ممکن است شرایط اقتصادی کشور بهبود یابد و ارز بیشتری برای واردات خودرو در دسترس قرار گیرد. این به معنای افزایش واردات و در نتیجه کنترل بیشتر قیمت‌ها خواهد بود. در این حالت، بازار خودرو می‌تواند به سمت رونق پیش برود و مصرف‌کنندگان از گزینه‌های بیشتری برخوردار شوند. از مصاحبه‌ها اینطور برداشت می‌شود که تمایل به مذاکره زیاد است و شاید شاهد این اتفاق مثبت در سال جدید باشیم.
نتیجه‌گیری
بازار خودرو در سال 1404 به شدت وابسته به سیاست‌های دولت، میزان ارزی که به واردات اختصاص می‌دهد و همچنین شرایط بین‌المللی خواهد بود. اگر دولت بتواند به وعده‌هایش عمل کند و شرایط را بهبود بخشد، می‌توانیم شاهد یک بازار بهتر و کنترل قیمت‌ها باشیم. اما اگر وعده‌ها عملی نشوند و سیاست‌ها تغییر نکنند، ممکن است اوضاع به همان روال گذشته باقی بماند. بنابراین، باید منتظر بمانیم و ببینیم چه اتفاقاتی در آینده رقم می‌خورد! بنابراین نمی‌توانیم پاسخ دقیقی به آنهایی که میگویند خودرو بخریم یا ارزان می‌شود بدهیم اما تجربه ثابت کرده همیشه رشد قیمت داشته‌ایم.
