مکمل بنزین
یادداشتبرگزیده‌ها

چرا ایران تبدیل به گورستان خودروهای دنیا شده است؟

تنها کافی است به لیست تولیدات دو خودروساز اصلی کشورمان نگاهی بیندازیم، سازندگانی که این روزها بیشتر مونتاژ کار هستند و تلاش زیادی دارند تا اگر محصول جدیدی هم وارد سبد آن‌ها می‌شود، خطری برای قدیمی‌ترها نداشته باشد.

اول از شرکت بزرگ‌تر شروع می‌کنیم، ایران خودرو یا همان ایران ناسیونال سابق که ادعای بزرگ‌ترین خودروساز خاورمیانه را دارد که البته شاید هم چندان گزاف نباشد زیرا حداقل از نظر میزان تیراژ، رده بالاترین را دارد. اما همیشه کمیت زیاد نشان از کیفیت بالا نداشته و اتفاقا اگر معیارهای سنجش را عوض کنیم، شاید بتوان به این شرکت لقب قدیمی سازترین را داد و این بار نه به عنوان برترین در خاورمیانه بلکه در دنیا!

اگر بیاییم خودروهایی چون پیکان و سمند و دنا (و حتی رانا) را به علت آنکه انگ وطنی بودن بر روی پیشانی‌شان است فاکتور بگیریم، به محصولاتی می‌رسیم که هر کدام یک تنه می‌توانند نقش اول موزه‌ها باشند! در این بین محصولات کمپانی پژو به عنوان قهرمان اصلی داستان مطرح شده و خودرویی چون پژو 405 با حضور نزدیک به ۳ دهه در سطح دنیا و البته ایران، یکی از پیشکسوتان محسوب می‌گردد. بعد از آن هم محصولاتی چون پرشیا (همان پارس)، 206 و حتی 207 (که در واقع 206 پلاس است) نیز در سایر کشورها بیشتر از آنکه در خیابان‌ها باشند، در گورستان‌ها آرمیده‌اند و یا نفس‌های آخرشان را می‌کشند، اما در ایران با افتخار تولید شده و حتی اگر وامی در پشت سرشان قرار بگیرد، صف‌های طولانی برای داشتن‌شان کشیده می‌شود.

405-wrecked

در کنار آن شما می‌توانید محصولاتی چون رنو L90 را هم ببینید و حتی سوزوکی گراند ویتارا با قیمت بالای ۱۰۰ میلیون تومانش که اگر برای بسیاری یک آرزو هستند، در اکثر نقاط دنیا خاطره شده‌اند! در واقع محصولاتی که بالاترین تیراژ را در بین تولیدات ایران خودرو دارند، همگی خودروهایی قدیمی با فناوری‌های کهنه بوده که حتی شرکت مادرشان نیز برای آن‌ها تره خرد نمی‌کند، اما ما مجبوریم از مرغ و کباب‌مان بگذریم تا به یکی از آن‌ها برسیم!

در سوی مقابل، شرکت سایپا و زیر مجموعه‌اش پارس خودرو قرار دارند که اگر وضع‌شان از ایران خودرو بدتر نباشد، قطعا بهتر هم نیست. خودمان را سبک نمی‌کنیم و از پراید سخنی نمی‌گوییم، محصولی که با انواع و اقسام تیپ‌های گوناگون تولید شده، می‌شود و خواهد شد و به آن لقب ارابه مرگ را نیز داده‌اند، ارابه‌ای که بیشترین سهم تولید و حضور را در کشورمان بازی کرده و از نظر گرفتن مارکت، با سیم‌کارت‌های اپراتورها رقابت می‌کند!

البته سایپا پس از تولید برخی خودروهای کره‌ای کمی به‌روزتر (در زمان خودش) چون ریو، اقدام به عرضه ماشین محبوب سراتو کرد اما از آنجایی که ناف ایرانیان را با خودروهای قدیمی بریده‌اند، سراتوی سال ۲۰۱۱ یعنی ۶ سال پیش در حال مونتاژ بوده و محصولی که دیگر در هیچ کجا نیست، در اینجا هست، آن هم خیلی زیاد هست!

Kia-Forte-2010-800-0f

البته از دیگر برگه‌های زرین این شرکت بایستی به رونمایی از یک خودروی جدید کمپانی رنو با نام ساندرو نیز اشاره کنیم، محصولی که از سال ۲۰۰۷ تولید آن آغاز شد و در سال ۲۰۱۲ دومین نسلش تولید گشت و آخرین جایی که اولین سری آن به بازار عرضه شد، کشور والدرما، دروازه‌بان افسانه‌ای کلمبیا بود که سازنده‌اش تصمیم گرفت درب آن را در سال ۲۰۱۵ تخته کند. جالب اینجاست در همان زمان که کارگران کلمبیایی مشغول زدن میخ بر تابوت ساندرو بودند، مدیران پارس خودرو در حال برداشتن پارچه از چهره این تازه متولد شده در کشورمان بوده و با توجه به استقبال عالی خریداران، سال بعد از آن، نسخه استپ وی (باز هم نسل نخست) را رونمایی کردند تا رسما احساس کنیم که مردگانی در گورستان خودروهای قدیمی هستیم!

راستی گفتم گورستان، یاد نیسان آبی افتادم که بایستی آن را پیشکسوت همه این محصولات دانست و بالاخره به احترام آنکه سن و سالش از نصف جمعیت کشورمان هم بیشتر است، جا دارد کلاهمان را برداشته و پس از آن فاتحه‌ای بر اموات و گذشتگان کسانی بخوانیم که به واسطه همین خودرو دیگر در بین ما نیستند!

  محصولات VGV در ایران عرضه خواهد شد؟!

BLUE-NISSAN

حالا باز جای شکرش باقی‌ست که برخی از کمپانی‌ها چون سیتروئن، مثل پژوی دندان گرد اهل تاسیس موزه نیستند وگرنه الان زانتیا که سهل است، حتی ممکن بود ژیان صفر کیلومتر را نیز در خیابان‌های شهرهای ایران می‌دیدیم!

البته قرار نیست پیکان انتقادمان را سمت این دو شرکت بگیریم (پیکان؟ مگر هنوز تولید می‌شود؟) اما با توجه به آنکه سایر شرکت‌های خودرویی به این اندازه وسعت ندارند، پس از توانایی نگاه داری چنین گورستان‌های بزرگی برنیامده و به جز معدود شرکت‌هایی چون گروه بهمن (با وانت‌های مزدا) باقی یا مجبور به عقد قرارداد با چینی‌ها شده‌اند یا تبدیل به وارد کنندگانی که با وضع تعرفه‌های سنگین، خودروی روز دنیا را با قیمت خاویار عرضه می‌کنند تا ما همچنان مجبور باشیم برای ماهیگیری به سراغ همین ماهی قرمز کوچولوهای سایپا و ایران خودرو برویم!

اما چرا ایران تبدیل به گورستان خودروهای دنیا شده است و هر سال که می‌گذرد نه تنها وضعیت بهتر نمی‌شود، بلکه با افزوده شدن بر تعداد این مردگان متحرک، مشکلات و معضلات زیادی بر کشور تحمیل شده و در دراز مدت سبب ساز مصیبت‌هایی چون آمار بسیار بالای کشته شدگان حوادث جاده‌ای، بالا بودن معلولیت‌ها، افزوده شدن بر آلودگی‌ها و… گشته و هیچ راه‌کار درستی برای برون رفت از این وضعیت نیز دیده نمی‌شود. واقعا چرا؟

کلافی که نه باز می‌شود نه بسته!

وضعیت امروز خودروی ما درست به مانند یک کلافی می‌ماند که از اول اشتباه بسته شده اما دولت‌ها به جای آنکه تلاش کنند تا آن را باز نمایند، برای در گردش بودن جریان اقتصاد، همچنان نخ‌های بیشتری را بر رویش و به صورت نامنظم بسته و حال کار به جایی رسیده است که نه می‌توان آن را باز کرد و نه بی‌خیال پیچیدنش شد! در واقع به قدری کارگر و کارمند و سازمان و نهاد و… به رشته‌های این کلاف بسته شده‌اند که باز کردنش محال به نظر می‌رسد.

به‌خاطر دارم زمانی‌که بحث تحریم خودروهای داخلی مطرح شد، وزیر صنعت در یک موضع گیری عجیب و تند، این کمپین را به افراد ضد انقلاب نسبت داد و صحبت‌هایی را مطرح نمود که بسیاری را در اتخاذ چنین تصمیمی بسیار متعجب ساخت! با آنکه این کمپین حمایت آحاد جامعه را پشت سر خودش داشت و تقریبا اکثریت متفق القول بودند که بایستی این صنعت بیمار با ماشین‌های فرسوده‌اش دچار تحول شود، وزیر به سختی پشت آن ایستاد و حتی دولت با اعطای وام، کاری کرد تا کمپین به نوعی با شکست مواجه شود. اما چرا دولت که قاعدتا خود نیز به خوبی می‌داند که خواسته ملت چیز دیگری است، این چنین در مقابل تغییر مقاومت می‌کند؟

آن روی سکه را هم باید دید!

اگر بخواهیم کمی منطقی به وضعیت موجود بنگریم، شاید بتوان به دولت تا حدی هم حق داد. در شرایطی که یکی از مشکلات اساسی کشور معضل بیکاری است، قاعدتا پذیرفتن ریسکی چون تعطیلی و یا بهسازی خودروسازان دولتی، می‌تواند منجر به بیکاری افراد زیادی شود. فرض کنید که همین امروز دولت درب کشور را به روی خودروهای خارجی باز کرد و با وضع تعرفه‌های سبک مانند کشورهایی چون امارات، کاری کند تا خودروها با بهایی معقول و در واقع استاندارد به دست مصرف کننده برسد، چیزی که البته حق مردم است.

اما چنین کاری، بی‌تردید دو خودروساز داخلی را با چالشی بسیار جدی مواجه کرده و چه بسا که در کوتاه مدت هر دو را ورشکسته کند. هزاران هزار کارگر بیکار شده و به پیکره جامعه افزوده می‌شوند. از سوی دیگر، درآمد دولت از سوی تعرفه‌های سنگین برای خودروهای داخلی نیز بسیار کم شده و از این جهت نیز دچار خسارت می‌شود.

  5 نکته ای که برای یک رانندگی ایمن وبا کیفیت باید بدانید!

worker

البته این تمام ماجرا نیست، فرض کنید که هزاران خودروی جدید با فناوری نوین جایگزین محصولات موزه‌ای شود، حال تعمیرکاران نیز دارای مشتری کم‌تری شده و میزان بیکاری در این بخش افزایش می‌یابد، از سمت دیگر قطعه سازان داخلی و کارگاه‌های گسترده‌ای که برای محصولاتی چون سمند و پراید اقدام به تولید می‌کردند، از چرخه خارج شده و مجددا بر این تعداد بیکار افزوده می‌گردد.

در واقع تبعات چنین امری آن هم در کوتاه مدت به اندازه‌ای زیاد است که هیچ دولتی جرات نمی‌کند تا بخواهد این کلاف سردرگم را باز کرده و چنین ریسک بزرگی را قبول کند.

یکی از راه‌حل‌های جایگزین هم که همیشه مطرح شده، استفاده از خودروسازان معتبر خارجی و تشویق آن‌ها به تولید در داخل کشورمان است که منطقی هم به نظر می‌رسد، چرا که هم از نظر موقعیت جغرافیایی و هم حجم مشتریان، این کار به نفع تولید کنندگان نیز خواهد بود. اما در این بین یک مشکل وجود دارد و آن هم ریسک بالای این کار است. فرض کنید به جای ایران خودرو و سایپا، شرکت‌های پژو و تویوتا مشغول تولید مستقیم محصولات با تیراژ بالا در کشور بودند. حال مشکلی به نام تحریم ایجاد شده (درست به مانند چند سال قبل) و ناگهان این خودروسازان تصمیم بگیرند با قبول خسارت، کار را رها کرده و از کشورمان خارج شوند! پس وضعیت کارگران و کارمندان چه خواهد شد؟ در واقع ضربه اقتصادی مهلکی که می‌تواند به واسطه این امر بر بدنه اقتصاد جامعه وارد شود، به‌اندازه‌ای بالاست که شاید به‌خاطر برخی مصلحت اندیشی‌های سیاسی، قادر به سپردن سکان کامل تولید به برندهای معتبر خارجی هم نباشیم!

اما همه چیز که اقتصاد نیست!

شاید اگر ما آن روی سکه و مشکلاتی که به واسطه خراب کردن این گورستان بر اقتصاد کشور تحمیل می‌شود را بیان کردیم، دلیل نشود تا معضلاتش را هم نگوییم و چشم‌مان را بر روی واقعیات ببنیدم.

یکی از دردهای بزرگ امروز کشور ما که سالیان درازی است ادامه دارد، آمار بسیار بالای کشته شدگان در حوادث جاده‌ای است که از این منظر دارای کاپ جهانی هستیم! حتی در مقایسه با کشورهایی که چندین برابر خودرو در آن‌ها رفت و آمد می‌کند، ما چندین برابر کشته و مجروح عرضه می‌کنیم تا متوجه شویم که عمق فاجعه تا چه حد غم انگیز است.

Pride-accid

در این حوادث، ۳ عامل اصلی حضور دارند که مربوط به جاده، انسان و خودرو می‌شود. در این بین تحلیل‌های زیادی مطرح می‌شود اما بایستی بپذیریم که حیاتی‌ترین بخش داستان همین قضیه خودرو است! چون اگر جاده خراب باشد یا راننده دچار خطا شود، سرانجام این کیفیت خودروست که می‌تواند جان شما را نجات دهد و حال وقتی که خیابان‌ها و در واقع سراسر کشور با بی‌کیفیت‌ترین و ناایمن‌ترین محصولات پر شده است، چه انتظاری می‌توان داشت؟ آیا نتیجه، همین آمار بالای کشته شدگان نمی‌شود؟ اصلا چرا اجازه تولید این خودروها برای کشوری که بالاترین میزان تصادفات جاده‌ای را دارد، داده می‌شود؟ مگر یک راه حل اصلی برای برطرف کردن این موضوع، بهبود کیفیت وسایل نقلیه نیست؟

از سوی دیگر، وجود آلودگی در کلان شهرها و مصرف بالای بنزین، از مشکلات دیگری است که اتفاقا دولت سوبسید زیادی را هم برایش پرداخت می‌کند. حال فرض کنید که همین خودروهای قدیمی با تکنولوژی‌های کهنه حذف شده و محصولاتی با فناوری روز جایگزین آن شوند، خودروهایی که علاوه بر مصرف بسیار کم‌تر سوخت، آلایندگی پایین‌تری داشته و در واقع به حل این معضل کمک شایان توجهی خواهند کرد. اما همچنان از ترس ضربه به اقتصاد، این موضوع مهم هم نادیده گرفته می‌شود و با طرح‌هایی چون تعرفه کم‌تر برای خودروهای هیبریدی، تلاش می‌شود که به نوعی حمایتی کوچک در این بخش نمایان گردد، اما واقعیت اینجاست که تا وقتی محصول اصلی خودروسازان رنگ سیاه است، چکاندن چند قطره سفید داخل این بشکه عظیم، هیچ تغییر وتحولی را ایجاد نخواهد کرد.

  بایک BJ40 جدید توسط دیار خودرو در نمایشگاه خودرو اصفهان معرفی شد

پس چه کنیم تا از این شرایط خارج شویم؟

اگر ما ۱۰ اقتصاد دادن بزرگ کشور به همراه وزیر و رییس جمهور را در کنار همدیگر بنشانیم و ۲۰ سوال مهم اقتصادی را از آن‌ها بپرسیم، این پرسش می‌تواند سخت‌ترین آن‌ها باشد! پاسخی هم که به آن داده می‌شود به طور قطع با یکدیگر متفاوت خواهد بود و در واقع این کلاف به‌قدری پیچیده شده که باز کردنش به این راحتی‌ها امکان پذیر نبوده و حتی برخی آن را به ماموریت غیر ممکن تعبیر می‌کنند! پس قاعدتا برای حل کردنش به شخصی چون تام کروز نیاز داریم تا بتواند آن را ممکن سازد!

جالب اینجاست که به تازگی یکی از معاونین وزارت صنایع گفته است تولید پراید و پژو 405 ادامه خواهد داشت و دلیل این امر، درخواست مردم عنوان شده است و برای محروم نکردن ملت عزیز، این ماشین‌ها همچنان عرضه می‌گردند! در واقع همین سخن خود به خوبی نشان می‌دهد که متاسفانه عزمی هم برای حل این مساله وجود ندارد و صرفا با انحصار کالا و ایجاد درخواست تحمیل شده، تلاش برای توجیه عرضه این خودروهای قدیمی می‌شود.

car-graveyard-10

مطمئنا برای فردی که گرسنه است، یک نان ساده هم اکتفا می‌کند اما اگر شما به وی جوجه و کباب و قیمه را نشان دادید، دیگر وی نان سوخته را انتخاب نخواهد کرد و در آن زمان است که تولید نان شما، تقاضایی توسط گرسنگان نخواهد داشت! پس بهتر است خودتان و خودمان را گول نزنیم. تولید محصولات قدیمی سایر سازندگان و انتقال خط تولید آن‌ها به داخل کشور، بیان می‌کند که برنامه‌ریزی‌های انجام شده نه برای بهبود شرایط موجود، بلکه بر ادامه همین روند استوار شده است و به طور یقین بهبودی را در این وضعیت نخواهیم دید و تنها ساخت نانوایی‌های جدید برای سیر کردن شکم گرسنگان برنامه‌ریزی شده؛ چون هم آسان‌تر است و هم دردسر کم‌تر و سود راحت‌تری دارد!

اگر بخواهیم کمی ایده‌آل و حتی تخیلی به موضوع نگاه کنیم، مطمئن‌ترین راه برای حل این مشکل، ارتقای فناوری صنعت داخلی است، درست همان کاری که کره جنوبی در مورد شرکت‌هایی چون هیوندای و کیا پیاده کرد و حال علاوه بر آنکه صنعت خودروسازی داخلی‌اش را حفظ کرده، منبعی عظیم جهت درآمدزایی کشورش نیز شده است، راهی که به نظر می‌رسد چینی‌ها هم سعی در حرکت با آن دارند. اما تجربه چندین دهه حمایت‌های یک‌جانبه دولت به خوبی نشان داده که متاسفانه پتانسیل و یا حداقل عزمی برای حتی حرکت در این مسیر وجود ندارد و گورستان ما هیچ‌گاه بوستان نخواهد شد!

وقتی که ایران خودرو به‌جای ساخت ماشین جدید، یک پلاس به قبلی اضافه کرده و محصولاتی چون دنا پلاس و تندر پلاس را معرفی می‌کند، واقعا چه انتظاری می‌توان از این صنعت داشت؟ جالب اینجاست که همین پلاس بهانه‌ای شده تا همان خودروی قبلی نیز همچنان تولید شود و صرفا با ریختن چند دانه کنجد بر روی نان، اینگونه القا کنیم که محصول جدیدی تولید کرده‌ایم!

DENA-PLUS-1

در واقع به قدری استانداردهای عرضه خودرو در کشور ما با سطح جهانی فاصله گرفته است، که روش‌ها و تولیدات آن هم فقط منحصر به همین جا مانده و به جای آنکه بخواهیم این گورستان خودروهای قدیمی را با درختکاری و از داخل تبدیل به یک پارک کنیم، با خریدن زمین‌های اطرافش فقط آن را بزرگ‌تر کرده و نشان می‌دهیم که عزم نه بر حل این مشکل بلکه بر ادامه روند فعلی بوده و یا باید این گورستان را خراب کرد و یا در آن ماند و همراه با خودروهایش از بین رفت!

شما در این ارتباط چه نظری دارید؟ آیا راهکاری برای باز کردن این کلاف هزار پیچ پیشنهاد می‌کنید؟

پیمان گل‌کار

این روزها به‌قدری دنیای خودرو و فناوری در حال نزدیک شدن است که یک نفر با علاقه مشترک، می‌تواند تا هر دو حوزه را با عشق دنبال کند: این عاشق منم!

نوشته های مشابه

‫49 دیدگاه ها

  1. تحلیل خیلی خوبی بود ، مشکلات و شرایط صنعت خودروی بیمار کشورمان رو بدرستی بیان کردین و این کلاف سردرگم باعث ضرر و زیان اکثریت و البته سود اقلیتی خاص شده که با این وضعیت امیدی هم به بهبودش نمیره

  2. ماشالله نویسنده خوب این متن عالی بود عزیز شاید اولین کامنتی باشه که بابت خوندن یک مطلب میذارم و خوشحالم بابت متن زیبا شما بود

  3. هییییی پیمان گل کار، دل هممون خونه ازینجا داداش! خیلی مقاله خوبی بود خسته نباشی .
    نمیدونم آخه چرا هیچکس چیزی نمیگه به مسؤلین خودروسازان داخلی! چرا هیچ وقت نظارات فنی و درستو حسابی روشون نشده که خودروهای خوب رو به ملت تحویل بدن!!
    اونایی که اینهمه روی مسائل دینی و سیاسی ریز بین و حساسن چرا رو این موارد حساس نبودن هیچ وقت!!؟
    به نظرم بزرگ ترین زورگیر ایران و بزرگ ترین اختلاص کشورهمین خودرو سازا هستن نیرو انتظامی باید طرح جمع آوری ارازل و اوباش رو برای همین کلاه بردارا بده

  4. کشوری که ۹۵درصد اقتصادش دولتی می باشد در خصوص صنعت خودور انتظار بیشتری از این نداشته باشد . در ضمن چرا نمی شود این موضوع را حل نمود فقط لازم است متخصصین و مدیران مجرب در این بخش به کار گمارده شود و دولت دست از سر کچل این بخش وردارد

  5. اول قابل تحسینه این شجاعت و صراحت در این تحلیل فوق العاده زیبا و خوشحالم ک هنوزم هستند کسانی ک حرف حق رو با موشکافی تمام بزنن دوم نظر من اینه با اون تحریم خرید خودرو خیلیا فهمیدن ک باید محصول جدید با کیفیت تولید بکنن هرچند خیلی قدم خوبی برداشته نشد ولی همین تغییرات اندکشون مثه مونتاژ ماشین های جدیدتر نشون داد احساس خطر کردن .بازم باید بارها و بارها این عمل تکرار بشه تا ب اونجایی ک میخاییم برسیم

  6. متن بسیار عالی بود
    آدم واقعا گریش میگیره زمانی چی بودیم در دنیا الان چی هستیم
    مشکل اینه یک نفر نیست که از سر دلسوزی و علاقه به مملکت و پیشرفتش قدمی برداره همه به فکر جیبه خودشونن
    مگه اونیکی کشور ها که تو صنعت خودرو سازی قوی هستند مشکل بیکاری دارند؟؟آیا نمیشود همان دو شرکت خوردساز خودمان را اساسی ارتقا دهیم؟؟چون نه کسی از کار بیکار میشود و هم میتوان پیشرفت کرد و علاوه برا آن به چند نفر دیگر هم کار درست کرد مگر سرمایه اش نیست؟؟
    اگر نیست پس این همه پول ملت که خودرو خریده اند به جیب خودرو ساز رفته است کجا رفته؟؟

  7. بنظرم حق ما همینه. چون اعتقادات ما و فکر ما در همین سطح هست. دعا کنید وضع از این خرابتر نشه که حتما حتما خراب تر میشه.
    ایران دچار خودزنی شده. دیگه کسی نمیتونه این کشور رو جمع کنه.

  8. حل مشکل صنعت پر رونقی مثل خودرو نیازمند برنامه ریزی حداقل ده ساله و یا شاید بیست ساله هستش. ولی ماها که برنامه ریزی های پنج سالمون به جایی نمیرسه چه انتظاری دارین

  9. ببخشید کمی طولانیه.
    سال ۸۹ یا ۹۰ بود. اون موقع تو اصفهان دانشجو بودم. یه شب که رفته بودم خونه دانشجویی بچه های خوزستان یکی از فامیلاشون هم اونجا بود. بنده خدا جوون بود هم سن سال های خودم. پرسیدم برای چی اینجایی؟ گفت: حدود یک ماه پیش برای کار کردن تو خط تولید سایت سایپا کاشان اومدم اصفهان، الانم می خوام برگردم خوزستان، از خیرش گذشتیم. تعجب کردم! فقط یک ماه! گفت باید از صبح تو شیفت ۸ ساعته به کوب سرپا وایسیم و کار کنیم، بدون یک دقیقه استراحت، آخه خط تولیده نمیشه همین جوری ول کنی بری، تازه اونم برای ماهی ۴۰۰ هزار تومن(سال۸۹) اولش بهم گفتند نمی تونی دووم بیاری باور نکردم ولی حالا منم می گم هیچکس نمی تونه بیشتر از یک ماه اونجا دووم بیاره و همه سریع خارج می شند.
    این داستان مال زمانیه که ایران خودرو و سایپا هنوز درگیر این تحریما نشده بودند و تا می تونستند از کارگراشون برای بالا بردن تیراژ استفاده می کردند بدون اینکه کمترین اهمیت رو به اونها بدهند.
    حالا هم نمی گم تمام، اما یه بخش مهمی از پایین بودن کیفیت پایین مونتاژ بدون شک به خاطر همچین مسائلیه. همین شرکت های بزرگ که الان سنگ اقتصاد مقاومتی و اشتغال جوانان رو به سینه می زنند اگه فردا روز تعرفه واردات خودرو پایین بیاد سریع همه نیرو ها رو اخراج می کنند و تمام سرمایه خودشون رو می ریزند تو واردات خودرو تا از غافله عقب نمو نند و اونجا هم انحصار بوجود بیارند.

  10. با تشکر از این تحلیل زیبا
    همان طور که فرمایش کردید تنها راه حل این مشکل بروز رسانی فناوری و تولیدات خودروسازان داخلی است ولی اشکال اینجاست که طمع کسب پول بی زحمت جلو چنین تغییری رو تا به امروز گرفته و در آینده هم خواهد گرفت مگر اینکه مدیران ارشد این کارخانجات با افراد متخصص جایگزین شوند چرا که در حال حاضر مدیریت و معاونین ارشد ایران خودرو و سایپا هیچ تخصص و اطلاعی در زمینه خودرو حتی به اندازه جوانان علاقمند به ماشین هم ندارند. لذا کافیست ۲ نفر از کارمندان شرکت تویوتا یا مزدا یا یکی دیگر از خودروسازان ژاپنی رو بیاریم و یکی رو به عنوان مدیر ایران خودرو و دیگری رو به عنوان مدیر سایپا انتصاب کنیم. اطمینان داشته باشید اونها خودشون معاونین بی تخصص رو اخراج کرده و افراد متخصص رو در سمتهای لازم جایگزین میکنن. ضمن اینکه از سایر کارکنان هم خواهش کنیم ضمن دل سپردن به کار از هر گونه پاچه خواری این مدیران به دلیل جلوگیری از تخریب شخصیتی آنها جدا خودداری کنن. حال کافیه بشینید و یک سال صبر کنید تا تولید محصولاتی همرده با تولیدات روز ژاپنی رو توسط این دو خودرو ساز داخلی شاهد باشید .

  11. چرا نشه تعرفه واردات رو کم کرد؟؟؟
    اولا ؛ مگهکشوری مثا امارات به قول خودتون کهتعرفه وارداتش نزیدیکبه صفره ورشکست شد؟ یا ۱۰۰ برابر ما در همه زمینه هاپیشرفت کرد؟
    پس اصلا ربطی به این نداره , چون نمیخوایم ؛ پیشرفتی هم نمیکنیم.
    در ضمن اگ تعرفه واردات رو کم کنن و خودرو های با کیفیت خارجی وارد کشور شه اتفاقا به نفع تولید و اقتصاد هم هست ؛ چون خودرو سازا به فکر میفتن و مجبور میشن مثل ما بقی کشور های دنیا به فکر پیشرفت باشن نه که ۵۵ میلیارد خرج کنن ( دزدی کنن) برای تغییر دادن چراغ جلو دنا و بعدش بگن دنا پلاس !!!!
    دوما ؛ با ورود خودرو های لوکس مطمئنا آمار کشته ها و تصادفات کشور خیلی کم میشه. این چه معنایی داره؟ معناش اینه که کشته شدن یا قط عضو و یا حتی یک تصادف ساده خودش هزینه داره برای سیستم درمانی و اقتصادی کشور. پس اینجا هم بازم به نفع اقتصاده.
    سوما ؛ بازم اگ خودروسازا به فکر تولید خودروی با کیفیت باشن میتونن از اهرم صادرات و تبدیل شدن به قطب خودروسازی خاورمیانه استفاده کنن. که در دراز مدت سودی خیلی بیشتر از تیغ زدن جیب مردم خودمون داره …
    و در آخر ؛ همه ی اینها تقصیر خود ماست. برادرای من ؛اگ یک سال آشغالای این دو خودروساز رو نخریم , فقط یک سال سب کار دستشون میاد.
    از ماست که بر ماست …

  12. البته شماپولهای گزافی که بعضی مدیران کل ودولتی هابه جیب می زنندرافاش نکردیدگربه به خیرپدرش موش نمی گیردمابایددست مفت خورها دلالان وافرادکوتاه بین راازخوددورکنیم بزرگترین خودروسازالمان وژاپن است ولی مادرفرانسه ایم جایگزینی تویوتاوازراوفولوکس واگن درتولیدباکارگران خودمان وتعمیرکاران خودمان

  13. با هزینه درست از متخصصین واقعی این امر چه داخلی و چه خارجی استفاده کنیم. مشکل اصلی از نظر بنده نبود خلاقیت و هزینه نکردن برای خلاقیت است. همچنین این شرکت های خودرو سازی بیشتر تبدیل به بنگاه اقتصادی لیزینگ و ملک و… شده تا شرکت صنعتی خودرو سازی. در کل در همین کشور با هزینه کردن در بعضی صنایع موفق شدیم. حالا شاید موضع گیری بشه ولی کامل شدن چرخه سوخت هسته ای(۱۵ساله در مقابل صنعت نفت ۱۰۰ ساله و خودرو سازی ۵۰ ساله) و نانو (بیشتر علمش) و پزشکی و دارویی و موشک سازی و ماهواره سازی و حتی گوشی سازی(گوشی های الان بعضی از شرکت های داخلی رو با چند سال پیش مقایسه کنید) پیشرفت داشتیم.

  14. نظر که کلا خوب بود
    ولی مشکل کل کشور یعنی دولت مردها این که
    میخواهند چرخ را دوباره اختراع کنند
    راه حل خیلی از این مسائل خیلی وقت قبل توسط کشور های دیگه انجام شده
    ببینید کشورهای صاحب نظر و فکر چکار کردن شماهم همون کارو انجام بدین

  15. مطلب خوبی بود
    مشکل اصلی مملکت ما اینکه میخوان چرخ رو از دوباره اختراع کنن
    حاضر به استفاده ار تجربه های دیگر بلاد ها نیستند!!!!!!!!

  16. سلام بنده مطالب بالا را خواندم بسیار متن مغز دار عالی بود اولا باید به کسانی که خودرو های گورستانی تولید می کنند بگوئیم خداوند تو همین دنیا که برای در رفاه بودن خود خانواده ات در حد اعلی با تولید ارابه مرگ که باعث مرگ خانواده ای یا قطع نخاع شدن مردم راضی هستی بدان که چوبش می خورین مسئله بعدی تو جامعه اسلامی ایران دروغ گفتن یک ثواب و صورت مسئله عوض شده وتا زمانی که دروغ تو جامعه مخصوصا در راس جامعه صدا وسیما دروغ میگویند همین دروغ مانع پیشرفت وتکنولوژی بروز وبرتر در کلیه شئونات زندگی شامل می شود

    1. خوب مرتیکه …. تو که خودت ماشین خدا تومنی سوار میشی غلط میکنی پراید میفروشی
      صاحب نمایندگی سایپا ماشین شاسی بلند خارجی چینی نه ها ژاپنی سوار میشد

  17. این کشورهای لعنتی جهان اول همه چیز رو برای خودشون میخوان به همین راحتی تکنولژی رو در اختیار یه کشور دیگه قرار نمیدن تازه همینکه ببینن یه کشور خودشو داره به اونا میرسونه یه جنگ اونجا را میندازن مخروبش میکنن میشه تحقیق کرد که مثلا بنز تو چندتا کشور جهان سوم کارخونه داره معلومه تو هیچ کدوم اینکه ماشینهای ما قدیمیه درست ولی خودمون مثل ادم رانندگی میکنیم از بنزسوار تا پراید در ضمن همین کشورهای جهان اول مردمشون عاشق ماشینهای قدیمیشون هستن ولی قدرت نگهداری قیدمیها رو برای بیمه چندبرابری ندارن ماشین هر چی اپشن بیشتری داشته باشه هزینه تعمیر بیشتری طلب میکنهاین خودروهای قدیمی اونقدرها هم بد نیستن.

    1. هزینه ی بیمه ؟:) نگهداری؟ عزیزم وقتی تو بنز رو مثلا بخری ۱۰۰ تومن دیگ سپرشو نمیکنن تو پاچت ۱۰ میلیون تومن 🙂 پول بیمه هم میاد پایین چون ارزش ماشین اومده پایین
      احیانا کشور مدرن و فوق العاده پیشرفته و جهان اولی افغانستان هم به همین دلیل مورد تهاجم کشور های دیگه قرار گرفته دیگ آره ؟:)
      دلم خیلی پره از این مملکت انقدی که اون دنیا شک دارم عرق خورا و کافرا و مشرکای این مملکتم بهشتی نشن

  18. به نظر من اصلن ما یا دولت مردان ما مقصر نیستند مقصر اصلی اونهایی هستند تکنولوژی را پیشرفت میدن آقا چه خبره کجا داری میری اصلن ببینم این بنز و تویتا دارن چیکار میکنن کی گفته هر روز یک ماشین جدید بسازن اصلن با یک قانونی بزارن بگن حتمن هر ماشینی باید تا ۱۰ سال نه بیست سال تولید بشه بدونه تغییر حاالا اگه خواستن میتونن یه بعلاوه بزارن کنارش یا یه باسن بچسبونن بهش آقاا اصلن بیا مدیرای ما را ببرن تازه صادرات ما افزایش پیدا میکنه اصلن بیان خودمون گواهی کیفیت بهشون میدیم اصلن چه معنی داره هر سال بیای از مدلهای جدید یا پلت فرم نمیدونم این سوسول بازیا پرده برداری کنی آقا اگه اینا خیلی بیکارن بیان ما کلنگ براشون صادر میکنایم راه برا کلنگ بزنن والا اینا خیلی گمراهن اصلن ما باید باهاشون قهر کنیم قهر قهر قهر…………..

  19. ببینین اینا همه شون راه حل داره مشکل فقط بیکاری مردم نیس والا بیکاری ملت به کجای این دولت و دولتای قبلیه مگ همین الانش به خاطر رفع بیکاری چیکار دارن میکنن؟ انشاءالله به حق نفرین همه اونایی که عزیزاشونو تو این تصادفات از دست دادن همه این خودروسازای داخلی به خاک سیاه بشینن تا ملت ایران هم از کیفیت خودروهای خارجی بی نصیب نمونن

  20. همیشه هیچ زودی دیر نیست !!!
    باید هر چی سریع تر در بر روی خودروهای خارجی باز شود ..
    علت تا ما نخواهیم هیچ وقت نمی توانیم یاد بگیریم و درامد زایی کنیم
    تا ماشینی نباشه تا بازار پر نشه از ماشین های خارجی که مکانیک دنبال یاد گرفتن و بروز کردن خودش نمی ره تا ماشینی نباشه هیچ تاجری قطعات وارد نمیکه وهیچ مغازه داری هم وسایل نمیاره بنجل کنه و هیچ قطعه سازی هم قطعه نمی سازه ….
    مگه کشورهای همسایه چیکارکردن … هیچ کدوم از کشورهای همسایه وضعیت خودرو سازی و خودرو هاشون داغونتر از ما نیست . مگه همین تعدادکمی که وارد میشه تعمیرکار و… تربیت نشد ….اینها همش چرنده اونای که تو راس هستن فقط از جیب خودشون میترسن و نمی خواهند …. و نمی خواهند…. میخوان مردم رو تو سر خور بار بیارن تا به ظلم های خود ادامه بدهند و ما انگشت به دهن بمانید و ارزو به دل بمیریم

  21. فقط تو این موندم که این دولت مردان ما چقدر به فکر مردم !!!! ادم دوس داره یه الدنگی بهشون بزنه بگه تو جیب مارو نزن به فکر ما بودن پیشکشتون ….
    – زمانی که مدرک میدین دست جوونا بعد کلی پول میزنن به جیب و دانشجویی که هیچ سواد در راستای کار نداره به امون خدا راهاش میکنن … حالا یه استخدامی ابکبم راه میندازن یه پول دیگه میزن جیب …. یادشون نمیاد
    – وقتی هزینه خرید مسکن اونقدر بالاست که هیچ جونی با حقوق اداره کار حتی خوابش نمیبینه یادشون رفته
    – حقوق اداره کار که خنده دار ترین تراژیدی قرن هست که چی بگم
    – بالا رفتن شبونه قیمت اجناس که مردم رو چرزونده
    – هر جا دست بزاریم دارن خون مردم رو میمکن
    حالا دارن دم از بیکار شدن مردم میزنن … خون رو کمتر بریز بیکاری پیشکشت

  22. بکار گیری مدیران با تجربه که در خودرو سازی های بزرگ مدیریت خود را به خوبی نشان داده اند شراکت با خودروسازهای که به خاطر سرمایه که گذاشتن حاظر به وارد کردن تکنولوژی هستند ًودر نهایت خروج خودرو های قدیمی ودر پایان قشر اعظیمی از مردم از اونهای که با حقوق کارگری وتامین اجتماعی ،و معلمین ًکارکنان دولتی که حقوق یکسانی از یک ونیم تا دو نیم میلیون حقوق میگیرند که دراین مورد باید دولت تجدید نظر کند وبه بالآی هفت میلیون برساند شاید باعث انقلابی در خرید ماشین خواهد شد چون هرچه خرید بیشتر شود قطعا کیفیت را هم بالا میرود
    ٠

  23. صنعت خودرو ایران چه در بخش تولید و چه بخش واردات در دست مافیا میباشد و عزم راسخ در سطح مدیریتی اول کشور نیاز دارد تا تغییر کند اولین مرحله این است ایران از تولید خودرو روی به تولید قطعات بیاورد با این کار نه تنها صنایع خودروسازی ما از بین نمی رود بلکه شکوفا میشود به علت نیروی کار ارزران در ایران حداقل دستمزد ۳۰۰ دلاری در ایران شرکت هایی همچون هیوندا و تویوتا و فولکس واگن حاضرند قطعات خود را در ایران تولید کنند و به جای آن مجوز واردات خودرو با تعرفه پایین را دریافت کنند

  24. با سلام. تحلیل کاملا دقیق و بر مبنی واقعیت های جامعه امروز ایران ..واقعا جای بسی شرمساری است ساخت ماشینی مثل پراید ،۴۰۵؛۲۰۶؛سمند و.و.و.اونم با تکنیک های ۳۰ سال قبل ….جالبش اینه دولت مردم را نسبت به مصرف زیاد بنزین و الودگی هوا مقصر میدونه و اصلا توجه نداره ماشینی مثل ۴۰۵ مصرف بنزینش بسیار بالاو راندمان قدرتی پایین و الودگی بسیار بالا داره واقعا تا چه زمانی ملت فهیم ایران باید تاوان ندانم کاری خودرو ساز داخلی رو بدن

  25. چرا ایران گورستان خودرو….
    دولت حق ندارد به خاطر درآمد خودش مردم را از حق خود که داشتن خودروی با کیفیت و قیمت مناسب جهانی است محروم کند.
    هیچ صنعتی حق ندارد با انحصار، حقوق مردم را ضایع کند و با تولید به اصطلاح خودرو باعث مرگ و میر مردم در اثر آلودگی این به اصطلاح خودروهای وطنی شود.
    اینکه بخاطر چند هزار نفر که مثلا اشتغال دارند که در آن هم بسیار حرف هست، باید هشتاد میلیون نفر زجر بکشند و از حقوق حقه خود محروم باشند با هیچ منطقی سازگار نیست و هر کس این دلایل را جهت حفظ انحصار خودرو مطرح کند خود محکوم است.

  26. اولش خدارو شکر میکنم واسه وجود همچین مسیولین دلسوزی،جا داره چندتا نکته رو بگم شرکتایی مثل سایپا و ایران خودرو به سود کم راضی نیستن و نه تنها دو لوپی بلکه ده لوپی میخان بخورن ،از طرفی دولت محترمم هیچ نطارتی رو کیفیت و قیمت محصولشون نداره و فقط و فقط و فقط مالیاتشو میگیره،یکی از اشناهامون تو یکی از شرکتای زیر شاخه سایپاس میگه هزینه ساخت فلان قطعه واسه شرکت ما ۱۶ هزار تومنه ما قطعه رو ۵۰ تومن به سایپا میفروشیم و ۲۵۰ تومن تو بازار ازاد، سود ماهانه شرکتشون هشت تاده میلیارد تومن جالبه با سود ۲۰۰ برابر و جالبتر از اون چیه،که شرکتشون یکو نیم میلیارد بدهی داره،من نمیدونم یه مدیر یه مسیول این همه پولو چطوره خرج میکنه تورو خدا به مام بگید،مملکته با حالیه کلا همه میخورن و هیچکیم حق اعترتض نداره

  27. از ماست که بر ماست شایدم دوغ یا کشک…
    من و ما و شما که دستمون تو کار نیس و صدامونم به جایی نمیرسه برسه هم گوشی نمیخواد بشنوه!
    تنها کاری که میشه انجام داد فقط و فقط نخریدن خودرو صفر داخلی هست
    راه جایگزین هم نگه داشتن سرمایه و بجاش استفاده از حمل و نقل عمومی داخل شهر و بیرونش
    تا زمانی که روح جمعی برای تغییر شکل بگیره

  28. برادران و خواهران! شما فراموش کردین که توی یک کشور اسلامی و مذهبی زندگی میکنین. مدیران خودروسازی برای اینکه مردم همیشه به یاد خدا باشند و ذکر خدا و دعا کردن ورد زبونشون باشه! این خودروهای ضعیف و کشنده و بی کیفیت میسازند. شما وقتی یه ماشین ایرانی میخری روی شیشه عقبش میزنی: بیمه ابوالفضل. بیمه امام رضا. مینویسی: حادثه شرم کن من بیمه عباسم! وقتی در پراید یا پژو رو باز میکنی میگی: خدایا به امید تو. وقتی استارت میزنی میگی: خدایا شروع از من و پایانش از تو. وقتی حرکت میکنی میگی: خدایا تقدیر از توست و تو بهترین را برایم پیش بیار. و بعد از اون مکرر صلوات و آیت الکرسی و چهار قل میخونی.
    تازه اگه خانواده همراهت باشند می بینی مکرر دعا و صلوات میفرستند! و هی میگن احتیاط کن. سبقت نگیر. تند نرو و …!
    بنظر شما این ایراد داره؟

  29. سلام به نظر من فاتحه صنعت ایران خودرو خونده شده اس باید ایام ثلاثه اش هم گرفت …ویه حلوای خوب

  30. نه تنها فاتحه صنعت خودرو که فاتحه اقتصاد این مملکت خونده شده واقعا اوضاع خرابی داریم ، خودمون که هیچی دیگه تموم شدیم خدا به داد بچه هامون برسه چی میخوان بکشن ،، هر مسئولی که سر کار میاد بدون هیچ تخصصی وارد کار میشه و صرفا با آزمون خطا کارو پیش میبره دریغ از این اینکه ایران در مرحله انفجاره دیگه جایی برا آزمون و خطا نیست نمیدونم کی میخوان از خواب بیدار شن ، وقتی کسی که میخواد رئیس جمهور بشه صدتا دروغ سرهم میکنه صدتا وعده اقتصادی غیر کارشناسانه میده که رای بیاره چه انتظاری از آینده این مملکت میشه داشت ، آدم بد بینی نیستم ولی میگم هیچ آینده روشنی نداره این مملکت و باید خودمون رو برای روزهای سخت آماده کنیم

  31. مطلب بسیار جالبی بود ، اما خروج از این وضعیت انقدر هم غیر ممکن نیست چند کار که کشورهایی مثل کره و چین کردن ما رو هم میتونه موفق کنه ۱ برکناری مدیران منفعت طلبی که کمترین تخصصی درباره صنعت ندارن و فقط به واسطه هم حزبی بودن در صنعت در حال خراب کاری هستن ۲ با دعوت از شرکتهای خارجی برای سرمایه گذاری کلان در کشور میشه هم اشتغال ایجاد کرد و هم ورود تکنولوژی رو تسهیل کرد و چون سرمایه گذاری مستقیم و کلان کردن به راحتی نمیتونن از سود خوب بازار ایران چشم پوشی کنن و هزینه خروج از ایران برای اونا خیلی سنگین میشه ۳ استفاده و دعوت از مشاوران متخصص در کارخانه های موجود برای ارتقا و ترسیم نقشه راه صحیح خودرو سازی این ۳ مورد و چند عامل دیگه دقیقا راهی بوده که چین و هند در این چندسال رفتن تا به این اندازه و سریع رشد کردن

  32. ارابه مرگ رو خیلی خوب اومدی
    خسته نباشی مقاله خیلی خوبی بود.

    فقط یه چیزی حرص نخور کاریش نمیشه کرد

  33. سلام.مقاله عالی بود.هیچ کاری نمیشه کرد.فقط نخریم ازمردم فرانسه یادبگیریم.فقط جووونیمون داره هدرمیره.میسوزیم درحسرت خیلی چیزا.خداخودش بایدظهورکنه تادرست بشه این مملکت

  34. آب زلال نباشه آدم تشنه مجبوره آی شور و گل آلود بخوره ٬ شخصیت هر خودروسازی با محصولات تولیدیش مشخص میشه

  35. مشکل اصلی دولتها هستن که سودسرشاری راازصنعت بیمارخودروبه جیب می زنندودست دزدهای کوچکی راهم دراین زمینه بازمی گزارندتادرقبالش آنهارامقصراصلی جلوه دهنددرحالی که پشت پرده کس دیگریست

  36. عزیزدل
    هممون میدونیم زدن پرایدوسمند سودی برای این دوشرکت داره که زدن خودروهای جدید به هیچ وجه نداره
    تاوقتی مردم میخرن اینام میزنن
    راه حلش تحریمه مردم باید یکی باشن این ماشینارو تحریم کنن تا ایندوشرکت حرومخور به خودشون بیان والسلام

  37. تنها راهش اینه که دولت (اگر واقعا عزمی برای حل مشکل خودرو داشته باشه که بعید میدونم اینطور باشه . یکی از بزرگترین قسمت مشکل این قضیه خود دولته و اصلا عمدا به بزرگ تر شدن این مشکل داره دامن میزنه) اجازه بده شرکتهای خصوصی و متخصص در تولید خودرو که واقعا خصوصی و متخصص باشند ، نه اینکه سهام دارش آقازاده های مفت خور باشند ، به عنوان سومین تولید کننده خودرو در ایران بازار رقابتی ایجاد کنه . در این صورت دو حالت پیش میاد ، یا دزدان موجود در ایرانخودرو و سایپا که با افت فروش محصولاتشون مواجه میشند کیفیت تولیداتشون و به روز میکنند یا اینکه در ایرانخودرو و سایپا به خودی خود تخته میشه . و ما شاهد به وجود آمدن قطبهای خودرو سازی در ایران میشیم و کارگرانی که در ایرانخودرو و سایپا وجود دارند خود به خود آنجا را ترک میکنند و به کارخانه های تولید خودرویی جدید میپیوندند . و یا حتی خودشان به فکر تاسیس کارخانه لوازم یدکی میافتند . همه اینها زمانی اتفاق میافته که یک ارگانی که زورش به دولت بچربه و با قدرت پا به این عرصه بذاره . و اون نهاد یا ارگان ، نیروهای مسلح میتونه باشه .

  38. چرا برای کرونا که کلا پنج هزارتا کشته داد ۲ماه بازار و تمام کشور رو تعطیل کردن ولی برای تولید محصولات بهتر و جلوگیری از کشته شدن پنجاه هزار نفر در هر سال حاضر نیستن چند ماه در این گاری شکسته سازی ها رو ببندن
    من میدونم چرا، چون تو این مملکت فقط پول و پارتی مهمه و اگه از حمایت از مردم حرف بزنی اول بهت میخندن بعدش گونی رو نشونت میدن

  39. واقعا عالی بود
    اما به نظر من راهی که باعث میشه از این بدبختی نجات پیدا کنیم اینه که یه خودروساز (نه کسی که فقط مونتاژ میکنه) اضافه بشه که مردمی باشه واقعا، قیمتش منصفانه و ماشین هایی که تولید میکنه با کیفیت و خود ساخته باشن، اونموقع بازار خودش به حالت استاندارد در میاد (البته اگه مردم حمایت کنن) چون یا کارخونه های دیگه مجبور میشن با کیفیت بسازن یا ورشکست میشن و به زیر مجموعه این کارخونه تبدیل میشن یا…
    البته اگه کسی پیدا بشه

  40. واقعا عالی بود
    اما به نظر من راهی که باعث میشه از این بدبختی نجات پیدا کنیم اینه که یه خودروساز (نه کسی که فقط مونتاژ میکنه) اضافه بشه که مردمی باشه واقعا، قیمتش منصفانه و ماشین هایی که تولید میکنه با کیفیت و خود ساخته باشن، اونموقع بازار خودش به حالت استاندارد در میاد (البته اگه مردم حمایت کنن) چون یا کارخونه های دیگه مجبور میشن با کیفیت بسازن یا ورشکست میشن و به زیر مجموعه این کارخونه تبدیل میشن یا…
    البته اگه کسی پیدا بشه
    حالا چون مردم حمایت میکنن همه چی درست میشه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا