ممکن است که در حین رانندگی متوجه شوید گه چراغ سیستم ترمز ضد قفل ABS روشن شده است. بعضی مواقع حتی ممکن است که این چراغ چند لحظه یا دقیقه روشن شود و دوباره خاموش شود.
سوالی که پیش می آید این است که اساسا روشن بودن چراغ ABS خطرناک است و نیاز است که خودرو متوقف شود و اینکه چه اقداماتی در جهت رفع این عیب و مشکل باید انجام گیرد.
وظیفه ترمز ABS چیست و چگونه کار می کند؟
همانطور که از اسم این سیستم مشخص است، وظیفه کنترل خودرو و جلوگیری از لغزش و سر خوردن در هنگام ترمز گرفتن، خصوصا در جاده های بارانی و لغزنده را بر عهده دارد. ABS به طور کلی باعث کوتاه تر شدن زمان توفق خودرو پس از ترمزگیری می شود.
عملکرد این سیستم به این صورت است که همواره با ارسال اطاعات سنسورهای قرار گرفته بر روی هر چرخ به ECU و تجزیه و تحلیل آن شرایط پایداری خودرو و لغزیدن بررسی می شود. در این سیستم ECU می تواند تصمیم بگیرد که ترمز بر کدام چرخ اعمال شود و بر کدام اعمال نشود.معمولا در خودروها زمانی که استارت می زنید چراغ ABS برای چند لحظه روشن می شود که کاملا طبیعی است و نشان دهنده همین موضوع است که دائما وضعیت ترمز توسط کامیپوتر مرکزی یا همان ECU بررسی می شود.
بخش های تشکیل دهنده ترمز ای بی اس
سنسور سرعت
سنسورهای سرعت در دو مدل پسیو (Passive sensors) و اکتیو (Active sensors) وجود دارند که اکتیوها دقت بالاتری دارند. وظیفه نهایی هر دو مدل این سنسورها محاسبه سرعت چرخش چرخها و در نتیجه سرعت حرکت خودرو است. علائم خرابی این سنسور می تواند شامل موارد زیر باشد.
در صورت خرابی این سنسور چراغ ای بی اس روشن می شود.
ممکن است حتی در ترمزگیری در سرعتهای پایین هم خودرو دچار لرزش شود.
چرخ ها به صورت ناگهانی قفل شوند.
سوپاپ ها
در هر لوله ترمز یک سوپاپ وجود دارد که بسته به شرایط میتواند باز یا بسته باشد. حالت سومی نیز وجود دارد که در آن سوپاپها نقش دفعکننده و کاهنده نیروی ترمز را ایفا میکنند.
کنترل کننده کامپیوتری ECU
این قطعه در واقع رایانه سیستم است و وظیفه تجزیه تحلیل اطلاعات ارسالی از سوی سنسورها، نظارت بر عملکرد سایر اجزا و ارسال دستورالعملهای لازم به آنها را بر عهده دارد.
پمپ
پس از کاهش فشار سیستم ترمز توسط سوپاپها، نیاز به افزایش مجدد آن وجود دارد که این کار توسط پمپ ترمز انجام میشود.
علت یا عوامل روشن شدن چراغ ABS چیست؟
عوامل مختلفی می توانند به روشن شدن چراغ ABS ختم شوند که به بررسی آنها می پردازیم. برخی از این مشکلات توسط خود شخص قابل بررسی هستند و برخی دیگر نیاز به بررسی و چک کردن توسط تعمیرکار ماهر دارند.
پایین بودن سطح روغن ترمز در مخزن
از آنجایی که انتقال نیرو توسط روغن ترمز هیدرولیک صورت می گیرد، بنابر این خالی شدن مخزن آن می تواند خطرساز باشد. کافی است که درپوش مخزن روغن ترمز را باز کنید و از پایین نبودن سطح روغن اطمینان حاصل نمایید.
حتما توجه کنید که در صورتی که هیچ روغنی داخل مخزن نباشد، احتمال اینکه نشتی، خرابی یا شکستگی در قسمتی از سیستم ABS ایجاد شده باشد بسیار بالا است زیرا سیستم ترمز ABS یک سیستم بسته است و نباید مخزن روغن آن به کلی خالی شده باشد.
آسیب دیدن یا خراب شدن سنسورهای ABS بر روی چرخ ها
در صورتی که اتصالات و یا خود سنسورها بر اثر ضربه چیزی به آنها یا کثیفی و آلودگی و یا هر عامل دیگری خراب شده باشند، اطلاعاتی از جانب آنهابه سمت ECU ارسال نمی شود و طیعتا چراغ روشن خواهد شد.
خرابی پمپ یونیت ای بی اس
پمپ ترمز دارای نقص فنی باشد یا اینکه به طور کلی خراب باشد در این صورت توانایی جبران کاهش فشار بعد از باز شدن سوپاپ ها را ندارد و این عیب توسط ECU تشخیص داده شده و چراغ abs روشن می شود.
ایراد و عیب در سوکت های متصل به سنسورها
ممکن است که در اثر مرور زمان سوکت های سنسورها سولفاته یا کثیف شوند یا به طور کلی فرسوده و خشک شوند. هر نوع ایرادی در اتصالات سوکت ها می تواند باعث قطع جریان شود و ارتباط با ECU را قطع نماید. پس چک کردن سوکت ها می توناد از ابتدایی ترین موارد چک و بررسی باشد.
خرابی فیوز یا رله ABS
فیوزها و رله ها در خودرو نقش محافظتی در سیستم سیم کشی برای حفاظت از قطعات الکتریکی حساس را بر عهده دارند. در صورت کاهش و یا افزایش ناگهانی جریان های الکتریکی ابتدا این قطعات آسیب می بینند تا جریان به کلی قطع شود و به قسمت های حساس تر نرسد. در صورتی خرابی فیوز، نباید خودسرانه آن را تعویض کنید. ابتدا علت خرابی باید توسط تعمیرکار ماهر مشخص شود و سپس عیب برطرف شده و نهایتا فیوز تعویض گردد.
تغییرات سایز چرخ و لاستیک بدون لحاظ کردن در کامپیوتر خودرو
شاید برای شما جای تعجب داشته باشد که چه ارتباطی بین سایز لاستیک و چراغ ABS باشد. در صورتی که سایز لاستیک و چرخ شما کوچک یا بزرگتر شود طبیعتا یک دور کامل زدن چرخ در زمان متفاوتی اتفاق می افتد. این به این معنی است که سنسورهای تشخیص سرعت که بر اساس میزان دور زدن چرخ عمل می کنند، دچار خطا شده و این خطا در سیستم سنسورهای ای بی اس هم می تواند رخ دهد.
ورود هوا به سیستم ترمز ای بی اس
وجود هوا در سیستم ترمز ABS میتواند مشکلاتی را بر خودروی شما ایجاد کند؛ از همین رو باید هر 2 الی 3 سال یکبار حتما هواگیری سیستم ترمز ضد قفل انجام شود.
علائم نشان دهنده وجود هوا در سیستم ترمز ABS
- چند بارترمز گیری پشت سر هم انجام دهید و نگه دارید اگر حالت اسفنجی در زیر پای خود حس میکنید، هوا یا نشتی در سیستم ترمز وجود دارد.
- توجه کنید که ترمز سالم و بدون هوا کاملا دارای مقاومت یکپارچه است و می توانید به آرامی آن را فشار دهید.
- پایین آمدن بازده ترمز به گونه ای که حس می کنید خودرو در زمان مناسب متوقف نمی شود.
- خالی شدن ناگهانی پدال ترمز در زیر پا به گونه ای که در بعضی موارد بدون هیچ فشاری به یک باره به پایین ترین سطح خود می رود.
درصورت مشاهده روشن بودن چراغ ABS چه کارها و اقداماتی انجام دهیم؟
در صورتی چه چراغ ترمز ای بی اس به تنهایی روشن باشد، می توانید تا رسیدن به تعمیرگاه مجاز برای تعمیر به رانندگی با احتیاط ادامه دهید اما در صورتی هم هم چراغ ترمز و هم ABS هردو به صورت همزنان روشن باشند، نباید خطر کرد و بهترین اقدام درخواست از امداد خودروهای جاده ای برای رجوع و حل و رفع مشکل ترمز خواهد بود.
توجه کنید اگر چراغ ترمز روشن شده باشد، مشکل مربوط به کل سیستم ترمز است. یعنی ایراد می تواند از کالیپرترمز، لنتها، شلنگها و یا حتی دیسک های ترمز باشد. در صورتی که مشکل از دیسک های ترمز باشد، پیشنهاد می شود که به تعمیرکاری مراجعه کنید که از انواع دستگاه دیسک تراش در تعمیرگاه خود استفاده میکند. در صورت صلاح دید تعمیرکار، دیسک تراشی بر روی دیسکهای چرخها انجام می شود یا به طور کلی تعویض می گردند تا عیب ناشی از اختلال در عملکرد آنها بر طرف شود. در صورت خرابی و فرسوده شدن لنت ها هم اقدام به تعویض آنها نمایید. تعویض به موقع لنت ها، از آسیب دیدن کالیپر ها و دیسک های ترمز جلوگیری می کند.