به غیر از مواردی که ناشی از نقص وسایل نقلیه یا موارد مربوط به شرایط راه و مسائل اقلیمی است، تقریباً تمام تصادفات وسایل نقلیه در دنیا از خطای انسانی نشات می گیرد. پیشرفتهای قابل توجه ایمنی خودرو در دهه های اخیر (به عنوان مثال، شیشههای مقاوم در برابر شکست، کمربند ایمنی سه نقطهای، کیسههای هوا) اقدامات ایمنی غیرفعالی بودند که برای به حداقل رساندن آسیب در هنگام تصادف طراحی شدند. اکنون و برای کاهش بیشتر صدمات و تلفات ناشی از تصادف، شرکت های خودروسازی پا را فراتر گذاشته و با طراحی سیستم هایی نظیر سیستم کمک راننده پیشرفته، به خودرو قدرت تصمیم گیری در شرایط سخت بخشیده اند! سیستم کمک راننده پیشرفته یا Advanced Driver Assistance Systems موسوم به ADAS، شامل مجموعه ای از ویژگی ها و فناوری هاست که با هدف افزایش ایمنی خودرو، سرنشینان و کاهش احتمال وقوع تصادف به کار گرفته می شود. این سیستم را به نوعی می توان هوش و حواس خودرو نیز قلمداد کرد. چرا که سیستم آداس پس از روشن شدن پیشرانه و شروع به حرکت خودرو، به طور دائم پارامترهای مختلف را ارزیابی و مقادیر زیادی داده را با کمک دوربین ها، حسگرهای اولتراسوند، لیدار و رادار ترکیب می کند تا بتواند در صورت وقوع هرگونه حادثه، با سرعت بیشتری نسبت به انسان به آن واکنش دهد و از بروز حادثه جلوگیری کند. در ادامه مطلب، به انواع ویژگی های سیستم کمک راننده پیشرفته خواهیم پرداخت.
کاربردهای ضروری سیستم آداس adas از نظر ایمنی
- تشخیص و اجتناب از برخورد با عابر پیاده
- هشدار خروج از خط
- تشخیص علائم راهنمایی و رانندگی
- ترمز اضطراری خودکار
- تشخیص نقاط کور
- رانندگی خودکار
- و …
زیر سیستم کمک راننده پیشرفته موسوم به ADAS
سامانه کمکراننده پیشرفته یا سیستم پیشرفته همیار راننده که آداس (ADAS) که مخفف Advanced Driver Assistance Systems، شامل زیر سیستمهای متنوعی است که در زیر هر یک از آنها را بررسی میکنیم
- کروز کنترل تطبیقی ACC
- نور بالا هوشمند و چراغ های تطبیقی جلو ALC
- ترمز اضطراری خودکار AEB
- پارک خودکار PAS
- ناوبری Navigation system
- دوربین دید در شب NV
- هشدار خروج از خط LDW
- نگهدارنده بین خطوط LKA
- تشخیص خواب آلودگی راننده DDD
- سیستم پایش وضعیت راننده DMS
- پایش نقاط کور BSM
- تثبیت باد متقابل CS
آداس به هر مجموعه از فناوریهای الکترونیکی نیز گفته میشود که به رانندگان در رانندگی و پارک کردن کمک میکند. این سامانه بهکمک رابط امن انسان-ماشین، ایمنی جاده و خودرو را افزایش میدهد. کمکراننده پیشرفته از فناوری خودکار همانند حسگرها و دوربینها برای تشخیص خطاهای راننده یا موانع نزدیک استفاده میکند و به آنها پاسخ میدهد. کمکراننده پیشرفته میتواند بسته به ویژگیهای تعبیهشده در خودرو سطوح مختلفی از رانندگی خودکار را فعال کند.
کروز کنترل تطبیقی ACC
کروز کنترل تطبیقی بسته به میزان فاصله با خودرو جلویی، میتواند بهطور خودکار سرعت خودرو را کم، زیاد و حتی گاهی اوقات خودرو را متوقف کند. این ویژگی در بزرگراه ها، یعنی جایی که رانندگان برای نظارت بر سرعت خود و سایر خودروها در مدت زمان طولانی مشکل دارند، می تواند بسیار مفید و موثر باشد.
نور بالا هوشمند و چراغ های تطبیقی جلو ALC
نور بالای هوشمند از حسگرها برای تطبیق با تاریکی و محیط اطراف خودرو بدون ایجاد مزاحمت برای خودرو مقابل استفاده میکند. این ویژگی جدید سیستم کمک راننده پیشرفته برای چراغ های جلو، چراغ های وسایل نقلیه دیگر را تشخیص می دهد و چراغ های خودرو را به سمت دور هدایت می کند تا از اختلال در دید سایر رانندگان جلوگیری کند.
ترمز اضطراری خودکار AEB
یکی دیگر از سیستم های ADAS ترمز اضطراری خودکار AEB است که از سنسورها برای تشخیص اینکه آیا راننده در حال برخورد با خودرو یا چیز دیگری در جاده است، استفاده می کند. ترمز اضطراری خودکار می تواند فاصله با خودروهای اطراف را اندازه گیری و راننده را از خطرات احتمالی آگاه کند. برخی از سیستمهای ترمز اضطراری میتوانند اقدامات ایمنی پیشگیرانه نیز مانند بستن کمربند ایمنی، کاهش سرعت، و درگیر کردن فرمان تطبیقی برای جلوگیری از برخورد را انجام دهند.
پارک خودکار PAS
پارک خودکار به رانندگان کمک می کند تا از مناطق دیده نشده مطلع شوند تا بدانند چه زمانی فرمان را بچرخانند و بایستند. خودروهای مجهز به دوربین دید عقب نسبت به آینه های بغل سنتی دید بهتری نسبت به محیط اطراف خود دارند. برخی از سیستم ها حتی می توانند بدون کمک راننده با پردازش و ترکیب داده های چند سنسور، فرایند پارک خودرو را به طور خودکار تکمیل کنند.
ناوبری Navigation system
سیستمهای ناوبری از طریق داده های سمعی و بصری دستورالعملهای مربوط به مسیر را ارائه کرده تا راننده بتواند با تمرکز کامل، ایمن به مقصد برسد. برخی از سیستمهای ناوبری نیز میتوانند دادههای دقیق ترافیک را نمایش داده و در صورت لزوم، مسیر جدیدی را برای جلوگیری از ترافیک جایگزین کنند.
دوربین دید در شب NV
ویژگی دوربین دید در شب NV در آداس رانندگان را قادر می سازد تا چیزهایی را ببینند که در غیر این صورت دیدن آنها در شب دشوار یا غیرممکن است. این ویژگی، ممکن است از نوع فعال و متکی به نور مادون قرمز و یا به صورت غیر فعال و متکی به انرژی حرارتی ماشینها، حیوانات و سایر اشیاء باشد.
هشدار خروج از خط LDW
این ویژگی در صورتی که راننده بدون توجه به خودروهای کناری و بدون استفاده از راهنما اقدام به تغییر لین کند، به او هشدار داده و فرمان پذیری خودرو را برای تغییر لین محدود می کند.
نگهدارنده بین خطوط LKA
سیستم نگهدارنده بین خطوط، وظیفه حفظ موقعیت خودرو بین خطوط را داشته و در صورت خروج خودرو از بین خطوط، این سیستم با اصلاح مسیر خودرو، آن را به موقعیت درست در بین خطوط باز می گرداند.
تشخیص خواب آلودگی راننده DDD
این ویژگی به رانندگان در مورد خواب آلودگی یا سایر عوامل حواس پرتی هشدار می دهد. راه های مختلفی برای تعیین اینکه آیا توجه راننده به مسیر کم شده یا نه، وجود دارد. در یک مورد، حسگرها می توانند حرکت سر و ضربان قلب راننده را تجزیه و تحلیل کرده تا مشخص کنند که آیا او خواب آلوده هست یا خیر. البته برخی سیستم ها ساده تر بوده و با توجه به مدت زمان رانندگی، هشدارهای صوتی صادر می کنند.
سیستم پایش وضعیت راننده DMS
سیستم پایش وضعیت راننده روش دیگری برای اندازه گیری توجه راننده به مسیر است. دوربین های تعبیه شده می توانند وضعیت دید راننده به مسیر را بررسی کنند. سیستم پایش وضعیت راننده میتواند با صداها و ایجاد ارتعاش در غربیلک فرمان به رانننده هشدار داده تا توجه او را به مسیر جلب کند. البته قابل ذکر است که در برخی موارد پیشرفته تر، این سیستم به طور ویژه تر وارد عمل شده و در صورت تکرار بی توجهی راننده به مسیر، ممکن است که خودرو را به طور کامل متوقف کند.
پایش نقاط کور BSM
این سیستم زمانی که چیزی را در نقطه کور تشخیص دهد، با به صدا دراوردن بوق راننده را مطلع می کند. همچنین این سیستم راننده را از خودروهای قرار گرفته در نقاط کور پیش از تغییر لین مطلع کرده و از برخورد با آن ها جلوگیری می کند.
تثبیت باد متقابل CS
این ویژگی نسبتاً جدید ADAS از خودرو در مقابله با بادهای متقابل پشتیبانی می کند. سنسورهای موجود در این سیستم میتوانند فشار شدید وارد بر خودرو را در حین رانندگی تشخیص دهند و روی چرخهایی که تحت تأثیر اختلال باد مخالف هستند، نیروی ترمز اعمال کنند.
چرا ADAS مهم است؟
فرصت کاهش تصادفات رانندگی و تلفات ناشی از خطای انسانی، اهمیت استفاده از سیستم سیستم کمک راننده پیشرفته آداس را دوچندان می کند. ترمز اضطراری خودکار، سیستم تشخیص عابر پیاده، پارک خودکار، تشخیص خواب آلودگی و تشخیص توجه راننده به مسیر، از جمله ویژگی های ADAS هستند که به رانندگان برای کاهش تصادفات و تلفات ناشی از آن کمک می کنند.