آشنایی با انواع رنگ بنزین، معمولی، سوپر، یورو 4 – در خودروهای با پیشرانه درون‌سوز، مایع حیات بنزین است که با محترق شدن انرژی تولید می‌کند. بنزین مایعی قابل اشتعال از مشتقات نفت خام است که از مجموعه‌ای از مواد آلی مثل هیدروکربن‌های سبک دارای ۴ تا ۱۲ اتم کربن تشکیل شده است. پیش از اختراع موتورهای درون‌سوز در نیمه‌های قرن نوزدهم، بنزین در بطری‌های کوچک برای کشتن شپش و تخم آن عرضه می‌شد اما این روش به دلیل خطر شعله‌ور شدن و همین‌طور ایجاد حساسیت پوستی کنار گذاشته شد. این سوخت اولین بار در آلمان بنزین نامیده شد که این نام از ماده شیمیایی بنزن گرفته شده است.
در بیشتر کشورهای مشترک‌المنافع بریتانیا به‌جز کانادا، از نام پترول برای بنزین استفاده می‌شود درحالی‌که در آمریکای شمالی به این سوخت گسولین (Gasoline) گفته می‌شود که معمولاً به‌صورت محاوره‌ای «گَس» (Gas) گفته می‌شود. بنزین اما در انواع مختلفی با توجه به فرمول بنزین آن تولید می‌شود که اصلی‌تری آن‌ها بنزین معمولی و سوپر است. علاوه بر این، چند سالی است که بنزین یورو 4 هم در کشورمان عرضه می‌شود. انواع رنگ بنزین متفاوت است و از این طریق می‌توان نوع بنزین را متوجه شد؛ بنابراین، قصد داریم در ادامه با رنگ انواع بنزین و رنگ آن آشنا شویم اما بهتر است ابتدا ببینیم تفاوت بنزین معمولی و سوپر در چیست.
عدد اکتان بنزین
پیش از پرداختن به تفاوت بنزین معمولی و سوپر، باید با عدد اکتان بنزین آشنا شویم. عدد اکتان مقیاسی برای نشان دادن مقاومت بنزین در برابر گرما، فشار و احتراق خودبه‌خود (بدون جرقه) است. هر چه عدد اکتان بیشتر باشد، بنزین در مقابل پدیده احتراق مخرب ناشی از فشار و گرما مقاوم‌تر خواهد بود و احتراق بهتری خواهد داشت. درواقع عدد اکتان نشانگر میزان کیفیت و نحوه عملکرد بنزین است و هرچه این عدد بالاتر باشد موتور عملکرد و بهتری خواهد داشت. پیشرانه خودروهای مدرن به بنزینی با اکتان بالا نیاز دارد زیرا ضریب تراکم این پیشرانه‌ها بالا است و استفاده از بنزین اکتان پایین مشکلی که به آن ناک زدن گفته می‌شود را به دنبال خواهد داشت.
امروزه برای بالابردن میزان اکتان بنزین از مکمل بنزین با افزودن به سوخت استفاده می‌شود. این مکمل‌ها در انواع مختلفی برای کاربردهای مختلف تولید می‌شود.
تفاوت بنزین معمولی و سوپر
بنزین با توجه به عدد اکتان به دو دسته معمولی و سوپر تقسیم می‌شود. در ایران، اکتان بنزین معمولی 87 و اکتان بنزین سوپر 95 است. استفاده از بنزین سوپر در موتورهای جدید و خصوصاً نمونه‌های توربوشارژ ضروری است اما در صورت در دسترس نبودن این نوع بنزین می‌توان با استفاده از مکمل‌های سوخت، عدد اکتان بنزین معمولی را به سوپر نزدیک کرد.
تفاوت بنزین معمولی و یورو 4
در ایران و سایر کشورها، استاندارهایی برای سوخت خودروها اعمال شده که هدف از آن ورود آلودگی کمتر به هوا است. این استانداردها از یورو یک تا یورو شش است و به‌زودی در اروپا استاندارد یورو 7 هم اجرایی خواهد شد. این استانداردها، حداکثر مقدار مجاز برای انتشار آلاینده‌های ناشی از سوختن بنزین و گازوئیل را تعریف می‌کند. درواقع هرچقدر که این عدد یورو بالاتر باشد، استانداردهای بیشتری باید در بنزین رعایت شود. یکی از این استانداردها، عدد اکتان بنزین است. در سال‌های گذشته در ایران بنزین یورو 2 توزیع می‌شد که اکتان پایینی داشت اما از سال ۱۳۹۳ توزیع بنزین یورو ۴ در دستور کار قرار گرفته است که نقش مهمی در بهبود کیفیت سوخت خودروها و کمتر شدن آلودگی هوا دارد. در استانداردهای قبلی، عدد اکتان پایین‌تر بود اما در بنزین یورو ۴ عدد اکتان بالاتر است.
تفاوت بنزین سوپرو یورو 4
اتحادیه اروپا از چندین سال پیش رعایت استانداردهای آلایندگی خاصی را برای خودروها الزامی کرده است که با نام یورو شناخته می‌شوند. این استانداردها که از یورو ۱ شروع شده و جدیدترین نسخه آن نیز با نام یورو ۷ تا چند وقت دیگر عملیاتی خواهد شد در کشور ما نیز تا حدی رعایت می‌شود هرچند هم‌اکنون بالاترین سطح استاندارد موجود برای خودروهای تولیدی و سوخت آن‌ها یورو ۴ است؛ اما تفاوت بنزین معمولی و یورو ۴ به عدد اکتان و سطح آلایندگی ناشی از استفاده آن‌ها در پیشرانه‌های بنزینی مربوط می‌شود. در واقع با استفاده از بنزین یورو ۴ آلایندگی‌های کمتری وارد جو خواهد شد. همچنین عدد اکتان بنزین یورو ۴ بالاتر از بنزین معمولی ارزیابی می‌شود.
رنگ بنزین
بنزین خام اساساً بی‌رنگ است و بر خلاف عقاید مردم رنگ بنزین نشان‌دهندهٔ کیفیت آن نخواهد بود بلکه این تفاوت رنگ را تولیدکنندگان با اضافه کردن افزودنی و رنگ‌دانه‌هایی به بنزین ایجاد می‌کنند تا بتوان انواع مختلف بنزین را از هم تشخیص داد؛ بنابراین، یکی از روش‌های تشخیص بنزین سوپر از معمولی، رنگ آن است. همچنین رنگی کردن بنزین باعث می‌شود این مایع قابل اشتعال با مایع‌های دیگری مثل آب اشتباه گرفته نشود. با توجه دلایل گفته شده بنزین موجود در بازار را در طیف رنگی مختلف از جمله بی‌رنگ گرفته تا صورتی و سبز در بازار عرضه می‌شود.
رنگ بنزین معمولی
رنگ بنزین معمولی صورتی مایل به قرمز است.
رنگ بنزین سوپر
رنگ بنزین سوپر قبلاً سبز روشن بود و هم‌اکنون رنگ بنزین سوپر زرد است.
رنگ بنزین یورو 4
بنزین یورو 4 رنگ‌های مختلفی دارد که از سبز روشن گرفته تا مایل به قرمز را شامل می‌شد اما در حال حاضر رنگ بنزین یورو 4 بنفش است.
رنگ بنزین یورو 5
همانطور که قبلا گفتیم با توجه به رنگ بنزین با توجه به مواد افزودنی ممکن است متفاوت باشد. امروزه در دنیا بنزین یورو ۴ و یورو ۵ با رنگ‌های متفاوتی در توزیع می‌شود، پس اصلا به تفاوت رنگ بنزین یورو 5 با یورو ۴ ممکن است شبیه هم باشد.
