تویوتا RAV4: خودروی اقتصادی دیگران و لاکچری ایرانیان!

اگر نگاهی به شرایط داخلی بازار کشورمان بیندازیم، متوجه می‌شویم که یکی از آشفته‌ترین مارکت‌ها در دنیاست! در برخی قسمت‌ها قیمت بعضی اجناس همگام با نمونه‌های جهانی (و حتی گاهی کم‌تر) بوده و در بعضی بخش‌ها قیمت‌ها حتی تا چندین برابر نیز افزایش پیدا می‌کنند.

حالا اگر بر فرض شما بخواهید یک لباس 50 هزار تومانی را 100 هزار تومان بخرید، باز می‌دانید که ضررتان در حد 50 عدد 1000 تومانی است اما وقتی بخواهید یک خودروی 90 میلیون تومانی را بالای 200 میلیون پول بدهید، دیگر این بار فقط چند تا 1000 تومانی اختلافش نخواهد بود و هزاران و در واقع ده‌ها هزار 1000 تومانی تفاوت وجه ظاهر خواهد شد و سوالی که احتمالا بارها پرسیده‌ایم: چرا بایستی چنین اختلاف قیمتی را پرداخت کنم؟

در ارتباط با این موضوع که چرا ما مجبور هستیم تا این حد تفاوت قیمت را بپردازیم، پیش از این در مقالاتی چون: چرا ایران تبدیل به گورستان خودروهای دنیا شده است، صحبت کرده‌ایم و در واقع هدف اصلی ما در این مطلب، بیان دوباره و احتمالا بیهوده این مقوله نیست، چرا که با بیان مجددش، این غم باد ممکن است بترکد و در حالی‌که مشغول رانندگی با خودروی صفر کیلومتر اما متعلق به 30 سال پیش چون پراید یا 405 هستیم، سبب بروز سانحه شود!

از بد قضا هم به یک خودروی کراس اوور با کلاس بزنیم و وقتی پیاده شدیم ببینیم که به به، به یک تویوتا راو4 زده‌ایم و راننده عصبانی از این قصور ما، فریاد می‌زند که مگر کوری؟ همین دیروز 260 میلیون تومان بابتش پول دادم! ما هم متعجب که این ماشین را در سفر به دبی دیده بودیم و بسته به تیپش، بین 85 تا 125 میلیون تومان قیمت داشت! این راننده چرا پرت و پلا می‌گوید؟ اصلا چرا عینک ری‌بن آنچنانی زده و کت و شلوار پیرکاردین تنش کرده؟ مگر این نیست که تویوتا راو4 یک خودروی اقتصادی بوده و برای قشر متوسط ساخته شده؟ مگر جز این نیست که با 260 میلیون تومان می‌شود بنز و بی‌ام‌و سوار شد؟ هرچی فکر می‌کنید به نتیجه‌ای نمی‌رسید اما وقتی روی خودتان را برمی‌گردانید و به چهره ماشین محبوب‌تان نگاهی می‌اندازید، تازه متوجه می‌شوید داستان از چه قرار است!

پرایدتان از درد سنگین دل‌تان می‌گوید و به یاد می‌آورید که بایستی آرزوی سوار شدن یک ماشین روز اروپایی، ژاپنی و حتی کره‌ای را به گور ببرید و با خیالی خام که این پراید هم زمانی محصول کیا بوده، به کسانی که سوار اسپورتیج و اپتیما می‌شوند، لبخند بزنید و احساس کنید که همگی سوار بر یک خودروی مشابه هستید!

فریاد مجدد راننده شما را به خودش می‌آورد، نگاهی به تویوتا راو4 می‌اندازید و متوجه می‌شوید که ضرر نسبتا زیادی به آن خورده است. راننده شیک پوش که فهمیده هیچ کاری از دستش بر نمی‌آید، سری تکان می‌دهد و تصمیم می‌گیرد تا از نمایندگی محصولش یعنی ایرتویا کمک بخواهد، شرکتی که وظیفه واردات محصولات تویوتا و لکسوس را در کشورمان بر عهده داشته و مشخص هم نیست که دقیقا طبق چه ضوابطی قیمت گذاری محصولاتش را انجام می‌دهد. راننده به خاطر می‌آورد که راو4 را بیشتر از آنکه به چهره‌اش علاقه‌مند باشد، به‌خاطر برندش خریده بود و در همان لحظه امضای قرارداد، فهمید که نام برند تاثیر بسیار زیادی در افزایش بی‌رویه قیمت یک محصول بازی می‌کند.

چه بسا اگر می‌خواست یک ماشین چینی بخرد، به‌خاطر سبقه بد این شرکت‌ها در ذهن خریداران، شاید تفاوت قیمت آن‌ها با نمونه استاندارد، بین 30 تا 60 درصد می‌شد. زمانی که به سراغ کره‌ای‌ها رفت، این تفاوت تا 100 درصد هم رسید و هنگامی‌که پای ژاپن به میان آمد، به بالای 120درصد صعود کرد تا حداقل خدا را شکر کند ماشین‌های آمریکایی رفت و آمدی در ایران ندارند، وگرنه احتمال زیاد برای داشتن فورد و شورولت بایستی تا 200 درصد هم افزایش قیمت را تجربه می‌کرد.

راننده خوب به‌خاطر می‌آورد که پیش از خریدن ماشینش، سری به یکی از سایت‌های فروش خودرو در آمریکا زده بود. قیمت راو4 را به طور متوسط 24730 دلار زده بود و زمانی‌که این عدد را در دلار 3750 تومان آزاد ضرب کرد، به عدد 92 میلیون تومان رسیده بود، بهایی که این روزها برای یک جک S5 کرمان موتور طلب می‌کنند! هنگامی که این قیمت را به نماینده فروش تویوتا گفت، وی لبخند تمسخر آمیزی زد و گفت: اولا این قیمت‌ها واسه ما نیست چون اینجا ایرانه! دوما اون نسخه بیخود ماشین بوده، ما بهت فول می‌دیم! البته بماند که هیچ‌کدام از ماشین‌های نیمه فول و کم آپشن‌تر هم زیر 200 میلیون قیمت نداشتند!

راننده به‌خاطر آورد که چقدر کار کرده تا توانسته این همه اختلاف قیمت را جبران کند و آخرسر نفهمید که دقیقا این همه پول اضافه برای چه صرف شد؟ گمرک؟ عوارض؟ مالیات؟ سود نمایندگی؟ چه کسی می‌داند و اصلا اهمیت می‌دهد؟ وقتی که یک خودرو محبوب است، نام تویوتا را با خود یدک می‌کشد، انحصار دارد و قرار هم نیست که برای تولیدات مثلا داخلی تهدیدی باشد، پس فروشنده تا جایی که دلش بخواهد قیمت آن را بالا می‌برد و اگر هم اعتراض کنید که چرا انقدر گران می‌فروشی، می‌گوید همینه که هست، اگر نمی‌خوای برو سمند و ساندرو سوار شو! شاسی بلند هم دوست داری از هایما S7 و لیفان ایکس60 بهره بگیر! ماشین ژاپنی اگر بخواهی باید پول کلان بدهی که حتی خود تویوتا هم با شنیدنش انگشت به دهان بماند چگونه ممکن است برخی برای کالای تولیدی‌اش تا این حد پول و سود گزاف بدهند.

در هر صورت داستان این تصادف و افکار عجیب و گرانی‌های ادامه‌دار هیچ سرانجامی ندارد و هرچقدر که بخواهیم بیشتر فکر کنیم، کم‌تر به نتیجه می‌رسیم! در واقع نگاهی هم اگر به تولیدات جدید خودروسازهای‌مان چون دنا پلاس و سایپا کوییک بیندازیم، متوجه می‌شویم که سوار شدن یک راو4 با قیمت 90 میلیون تومان برای‌مان همچنان یک رویا باقی خواهد ماند و بهتر است که همین پرایدی را سوار شویم که مدیرعامل سازنده‌اش می‌گوید آن را با 2.5 میلیون تومان ضرر می‌فروشد! پس نیک می‌فهمید که این همه انحصار، نتیجه‌اش این شده که محصول بی‌کیفیت و قدیمی داخلی با ضرر فروخته می‌شود. در دل خودتان می‌گویید مگه می‌شه؟ مگه داریم؟ اما نیک می‌دانید که شده و شما هم آن را دارید!

راننده راو4 در حالی‌که خودروی کراس‌اوور اقتصادیِ جهانی و لاکچریِ ایرانی خودش را به‌دست ایرتویا می‌سپرد، همچنان مشغول حساب و کتاب است که چرا برای این ماشین چنین سود بی‌حساب و کتابی داده است؟ اگر جای آرم تویوتا، نام یک سازنده چینی چون دانگ فنگ بر رویش درج شده بود، آیا مجبور بود تا باز این همه سود پرداخت کند؟ اصلا قیمت گذاری آن چگونه انجام می‌شود که تا این حد اختلاف با کشور همسایه دارد؟ این سوالات از ذهنش می‌گذرد و به یاد پوزخند فروشنده ماشین می‌افتد که می‌گفت: اینجا ایران است!