حال و روز بازار خوب نیست و این را همه ما می دانیم. در طول دو هفته شاهد افزایش بی رویه قیمت خودرو بوده ایم. برخی معتقدند فعالیت برخی از فروشندگان خودرو و یا سایت های فروش خودرو عامل این التهاب و بی سر و سامانی است. در این نوشتار با اقای علی خسروانی، کارشناس شناخته شده بازار خودرو همراه خواهیم بود. ایشان عضو اتحادیه فروشندگان خودرو و همچنین مدیر و موسس مجموعه اتوخسروانی، معتبرترین و بزرگترین مجموعه فروش خودروهای وارداتی در ایران، هستند.
برای بررسی علت تغییر قیمت هر کالایی، یک مفهوم بسیار ساده ولی مهم وجود دارد به نام عرضه و تقاضا. این مفهوم قیمت هر کالایی را تعیین می کند که قطعا خودرو نیز به عنوان یک کالا از این قاعده مستثا نیست. هر تصمیم و سیاستی که روی این مفهوم اثر بگذارد، قیمت را تغییر داده است و ما در این چند سال اخیر شاهد تصمیمات خلق الساعه و یک شبه و بدون هماهنگی بوده ایم. زمانی که جلوی عرضه گرفته شود، طبیعتا قیمت افزایش می یابد. اتفاقی که برای بازار خودرو افتاده است. و اتفاق ناخوشایند و طبیعی بعدی بوجود آمدن رانت و مفاهیمی مانند دلال و… است. در این چند روز تصمیمات مختلفی اتخاذ شد تا این موارد کنترل شود مانند عدم نمایش قیمت خودرو در سایت های فروش خودرو، ولی به نظر شما این راه حل واقعی است. این راه حل ریشه ای است؟
باید ریشه های را جستجو کرد. در چند روز اخیر شایعه افزایش قیمت بنزین را شنیدید. رفتار مردم ما در این شرایط چه بود؟ چه کسی است که این رفتار را ببیند و احساس تاسف نکند؟ این تفکر در جامعه ما از کجا نشات می گیرد؟ از کجا شکل می گیرد؟ چه کارهایی، چه سیاست هایی، چه تصمیماتی رفتار مردم را طوری ساخته است که از 20 هزار تومان افزایش قیمت بنزین نمی گذرند. چرا نتوانستیم جامعه را طوری شکل دهیم که نتواند نسبت به 20 لیتر بنزین بی تفاوت باشد.
با این تفکر اصلا جای تعجب نیست که مردم برای خرید خودرو که از خرید پراید 50 میلیون تومانی کوتاه بیایند و انگار کسی متوجه نیست که بخضی زیادی از این افزایش قیمت ها، بخاطر هجمه بالایی است که مردم برای هرید خوردو دارند
این که برخی با بی عدالتی و بی انصافانه گرانی خودرو را بر گردن فروشندگان خودرو می اندازند، مانند این است که گرانی گوشت را به گردن قصاب ها بیندازند. یعنی یک قصاب چند کیلو گوشت را در انباری و سردخانه اش گذاشته و قیمت گوشت کشور را تغییر داده است!!
یکی از این مشکلات ریشه ای که باید به صورت جدی، نسبت به آن فکر کنیم، این است که ما یک موضوعی درست می کنیم. سپس برای کنترل آن موضوع، نظارت تشکیل می دهیم. بعد از آن مشکل بوجود می اید و برای اینکه نظارت درستی روی ناظران داشته باشیم، یک سازمان نظارت ایجاد می کنیم و به همین ترتیب به این دوره باطل برای تمامی صنایع و حوزه های کشور، ادامه می دهیم. باید ریشه ای موضوع را نگاه کرد و ریشه ی فساد و رانت را خشکاند.
مسئولین ما نباید پشت بهانه ارز و دلار و به بهانه کنترل منابع ارزی، برای بازار خودرو ممنوعیت ایجاد کنند. درست است ما مشکل ارزی داریم و کسی منکر آن نیست ولی همیشه مشکلاتی را که داشته ایم با ارائه یک راه حل برای آن، پیچیده ترش کرده ایم و هزینه های بیشتری ایجاد کردیم.
ما پیش از این بارها اعلام کرده ایم که قیمت گذاری حاشیه بازار را قبول داریم ولی نه با این شرایط و وضعیت.
وزیر محترم نحوه قیمت گذاری را تعیین کردند که قیمت خودرو در کارخانه 5 درصد زیر قیمت بازار باشد. خب زمانی که بازار انحصاری باشد این سیاست نتیجه مطلوب نخواهد داد. یا این شرایط انتظار دارید شرایط بهتر شود؟
آقای علی خسروانی برای خروج از این وضعیت راه های متفاوتی را پیشنهاد داده اند. با توجه به عدم توانائی کشور در واردکردن ارز کالاهای فروخته شده صادراتی، می توان به جای ارز، کالا و محصولات وارد. یکی از این کالاها می تواند خودرو باشد. انواع خودروهای صفر و کارکرده را می توان وارد کرد و طرح های فروش خودرو برای آنها ایجاد کرد.
راهکاری برای شروع رونق بازار خودرو
در حال حاضر، دولت که ارز دولتی به خودرو اختصاص نمی دهد. ما هم می گوییم اصلا ارز به خودرو ندهید ولی ما می توانیم با بازگشایی واردات خودرو، خودروهای تا 5 سال کارکرده ( که در خارج از مرزها افت قیمت بالائی دارد ) ، قیمت خودرو در بازار داخلی را بسیار کاهش دهیم.
مردم ما، صنعتگران ما، صادرکنندگان ما به اندازه کافی ارز در داخل و خارج از کشور دارند. کسانی که صادرات انجام داده اند ولی نمی توانند ارز را وارد کشور کنند. ما نیاز داریم راه های تشویقی ایجاد کنیم تا حداقل با ورود کالا بتوانیم به نیازهای خود پاسخ دهیم و مردم هم از این اتفاق سود ببرند.
در پایان این گفتگو نیاز به تذکر است که مجلس محترم باید جدی تر و قاطعانه تر در این موضوع ورود کند و برای کاهش التهاب و بی نظمی بازار خودرو، لوایح و تصمیمات درستی را اتخاذ کند.