نگاهی به طراحی ایران‌خودرو TF21، استفاده از ترندهای روز بدون کپی‌برداری

طراحی یک خودرو کاری دشوار پیچیده است. یک طراحی خوب نه‌تنها باید مدرن و جذاب باشد و از ترندهای روز دنیا استفاده کند بلکه کپی‌برداری فاحشی از دیگر خودروها نباید در آن دیده شود. علاوه بر این، یک خودرو باید از زبان طراحی مشترکی با دیگر محصولات شرکت سازنده استفاده کند تا حتی بدون وجود لوگو هم بیننده متوجه شود که این خودرو محصول چه شرکتی است. به خاطر این فرایند پیچیده و هزینه‌بر، خودروسازان کوچک یا نوپا مثل چینی‌ها، برای طراحی خودروهای خود سراغ کپی‌برداری از خودروهای مشهور جهانی رفتند.

البته طی سال‌ها اخیر با پیشرفت خودروسازان چینی و تأسیس مراکز طراحی در کشورهای غربی و همین‌طور استفاده از طراحان بزرگ، کپی کاری در خودروهای چینی بسیار کمتر از قبل دیده می‌شود اما این موضوع در سال‌های آغازین فعالیت خودروسازان این کشور بسیار پررنگ بود. البته برای خودروسازان کوچک، کپی‌برداری اگر خیلی فاحش نباشد موضوع منفی بزرگی به‌حساب نمی‌آید زیرا این کار می‌تواند در ادامه باعث پیشرفت تیم طراحی شرکت موردبحث شده و پس از آشنایی با شیوه طراحی مدرن خودرو، در محصولات بعدی طراحی‌های منحصربه‌فردی را ارائه کنند.

در کشورمان دو خودروساز بزرگ یعنی ایران‌خودرو و سایپا سال‌ها با مشکل طراحی‌های قدیمی و ناهماهنگ مواجه بودند و سعی داشتند با فیس‌لیفت‌های ساده تا حدودی این مشکل را برطرف کنند اما طی چند وقت اخیر، حرکات مثبت بزرگی در این حوزه خصوصاً از سوی ایران‌خودرو صورت گرفته است. پس از معرفی کراس‌اوور ری‌یرا که از طراحی مدرن و جذابی بهره می‌برد، ایران‌خودرو چند روز پیش از محصول کاملاً جدید دیگری پرده‌برداری کرد که فعلاً با کد TF21 شناخته می‌شود. این خودرو یک هاچ‌بک جمع‌وجور است که به‌نوعی برای جایگزینی با پژو 206 در نظر گرفته شده است.

TF21 هم مثل ری‌یرا طراحی جذاب و زیبایی دارد که برای یک شرکت خودروسازی ایرانی قابل‌توجه است. همچنین درحالی‌که حتی هنوز هم در برخی خودروهای چینی کپی‌برداری از خودروهای روز جهان دیده می‌شود. ایران‌خودرو در طراحی محصول به درجه‌ای از بلوغ رسیده که توانسته به‌صورت مستقل عمل کند و TF21 را بدون کپی‌برداری طراحی کند. البته مطمئناً در طراحی این خودرو از ترندهای روز جهان استفاده شده و شاید با کمی دقت بتوان شباهت‌هایی بین آن و برخی خودروهای جهانی پیدا کرد اما ازآنجایی‌که این روزها سبک‌های طراحی جهانی اشتراکات زیادی باهم دارد، این شباهت‌ها را نمی‌توان کپی‌برداری دانست.

TF21 در جلو از چراغ‌های افقی کشیده‌ای استفاده می‌کند که توسط جلوپنجره بسیار باریکی با تریم پلاستیکی به هم متصل شده‌اند اما وظیفه اصلی هوا رسانی به پیشرانه بر عهده ورودی هوای بسیار بزرگی در پایین است که تقریباً کل سپر جلو را پوشش داده است. در طرفین این ورودی هوای بزرگ نیز چراغ‌های مه شکن کوچکی جای گرفته‌اند. در نمای جانبی خودرو ویژگی قابل‌ذکر چندانی به چشم نمی‌خورد اما در عقب، چراغ‌های نیم‌دایره مانند با فرم زیبایی دقیقاً زیر ستون‌های C جای گرفته‌اند. نصب برف‌پاک‌کن عقب در بالای شیشه هم ویژگی‌ای است که قبلاً در خودروهای داخلی دیده نشده بود.

اما همان‌طور که اشاره شد، ایران‌خودرو درعین‌حالی که برای طراحی TF21 سراغ کپی‌برداری نرفته اما از سبک‌ها و ترندهای طراحی روز دنیا در این خودرو استفاده کرده است که مهم‌ترین آن‌ها استفاده از روکش‌های پلاستیکی در دهانه گلگیرها و روی سپر عقب به همراه ریل‌های روی سقف است تا نمایی کراس مانند به خودرو داده شود. این ویژگی این روزها در خودروهای روز جهانی بسیار دیده می‌شود. علاوه بر این، طرح دورنگ بدنه با سقف و ستون‌های مشکی‌رنگ، الگوی داخلی زیبای ورودی هوای بزرگ جلو با تزئینات کرومی و نصب آینه‌های جانبی روی درها بجای پنجره‌ها نیز از دیگر مُدهای طراحی بروزی هستند که در این محصول جدید استفاده شده است.

شاید تنها موضوع منفی در طراحی TF21 را بتوان عدم شباهت به دیگر محصولات جدید ایران‌خودرو مثل تارا و خصوصاً ری‌را دانست. البته ازآنجایی‌که پروژه ری‌را در دوران مدیریت جدید بازطراحی شده تا چهره مدرن‌تری پیدا کند، عدم شباهت آن با تارا را می‌توان توجیه کرد اما TF21 که توسط یک تیم طراحی و مدیریتی و تقریباً به‌طور هم‌زمان با ری‌را شکل گرفته بهتر بود شباهت‌هایی با کراس‌اوور جدید ایران‌خودرو می‌داشت تا از این طریق این شرکت بتواند به زبان طراحی واحدی برای محصولات جدید خود برسد.

به‌عنوان‌مثال، وقتی به پژو 208 و 2008 نگاه می‌کنیم، به‌وضوح می‌توانیم متوجه ارتباط خانوادگی آن‌ها شویم اما متأسفانه این موضوع بین ری‌را TF21 دیده نمی‌شود و طراحان حتی سعی نکرده‌اند از یک سری المان‌های طراحی جزئی مشترک در این دو خودرو استفاده کنند. از داخل این هاچ‌بک جدید نیز فعلاً فقط یک تصویر رندری منتشر شده و در روز رونمایی امکان باز کردن درهای خودرو وجود نداشت ولی با توجه به همین رندر، TF21 از کابین نسبتاً مدرنی هم بهره می‌برد که ویژگی‌های طراحی آن مثل نمایشگر ایستاده در بالای داشبورد و دریچه‌های تهویه شش‌ضلعی افقی مطابق با خودروهای روز دنیا است ولی برای قضاوت بهتر در این رابطه باید تا زمان انتشار تصاویر واقعی و واضح‌تر از داخل خودرو صبر کنیم.

بااین‌حال، درمجموع طراحی خودرویی مثل TF21 را می‌توان گام بزرگی به سمت جلو برای صنعت خودروسازی کشور دانست. این هاچ‌بک جدید و همین‌طور ری‌را مقوله طراحی خودرو در کشورمان را چندین پله ارتقاء داده‌اند و امید است این رویه ادامه پیدا کند و حتی دیگر خودروسازان بزرگ کشور هم از آن الهام بگیرند.