نگاهی به محصولات و پروژه‌های آتی گروه خودروسازی سایپا

هر ایرانی زمانی که نام سایپا به گوشش برخورد کند، قطعا محصول پراید به یادش خواهد آمد. محصول بسیار پرفروش و در عین حال ناایمن! اما همین پراید، زمانی که تحت بروزرسانی‌های پلتفرمی قرار گرفت و بعدها با سری X100 سایپا شناخته شد، جزو ایمن‌ترین خودروهای اقتصادی جهان محسوب شد؛ تا جایی که حتی در دوران برجام، خود سایپا 131،132 و… از جایگزین‌های احتمالیشان، ایمن‌تر بودند! در اکثر تصادف‌هایی هم که از ناایمن بودن پراید مسائلی بیان می‌شود، مربوط به نسخه‌های قدیمی آن است.

حتی گفتن این موضوع نیز شاید برایتان جالب باشد که برخی قطعات محصولات سری X100 از کنتیننتال تامین می‌شده است!

البته مستندات این ادعا نزد پایگاه خبری چرخان محفوظ است…

اما موضوع اصلی امروز ما، پراید و ایمنی آن نبوده و قصد داریم تا نگاهی به محصولات آتی گروه خودروسازی سایپا بیندازیم. همانطور که مستحضرید، سایپا از تولید خودرو ناایمنی چون پراید، به تولید ایمن‌ترین خودرو داخلی در هنگام تصادف رسیده است. این خودرو که همان شاهین است، چهار ماه دیگر دومین سالگرد حضور رسمی‌اش در خیابان‌های کشور خواهد بود. خودرویی که در هنگام ورود به بازار، مانند بسیاری از خودروهای داخلی دچار ایراداتی بود؛ با این حال، اکثر مالکان این خودرو از اینکه خودرویی ایمن، موتوری با کشش بسیار خوب، با امکانات مناسب، طراحی خوب و جادار سوار هستند، راضی بوده و البته انتقاداتی هم به خودروهایشان دارند.

قوای محرکه مختلف شاهین

اما همین شاهین که در ابتدای ورود به بازار، باتوجه به مجهز بودنش به موتور 1/5 لیتری توربوشارژ 8 سوپاپه، انتقاداتی به آن وارد بود و حتی برخی کورکورانه درباره آن قضاوت می‌کردند؛ تاکنون مشکل بزرگی از موتور این خودرو سر نزده و در عملکرد نیز براساس گشتاور 178 نیوتن متری، کشش بسیار خوبی را از خود نشان داده است.

همین کشش مناسب، باعث شده تا سایپا تصمیم بگیرد بزودی نسخه اتوماتیک شاهین را با گیربکس CVT وارد بازار کند. این نسخه از شاهین، احتمالا با تفاوت آپشنی کمی در مقایسه با نسخه دنده‌ای G عرضه خواهد شد.

لازم به ذکر است که مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا چندی پیش از ارتقاء موتور M15 و M15 توربوشارژ خبر داده و بیان نمود تا نسخه پلاس این موتورها برروی محصولات جدید سایپا نصب خواهد شد. در کنار نسخه ارتقاء یافته موتور M15 توربوشارژ که سامانه زمان‌بندی سوپاپ‌ها را نیز همراه داشته، این خودروساز از آغاز تولید موتور Me16 خبر داده که به نوعی همان موتور TU5 پلاس است.

این موتور قرار است تا در خط مونتاژ جدید و 3 میلیون یورویی هاوسن تولید شود. این موتور 16 سوپاپه با اینکه خروجی و توان کمتری نسبت به موتور M15-TC و M15 توربو پلاس 8 سوپاپه دارد، اما از لحاظ تنفس موتور، صدای خروجی، عمر، حساسیت به بنزین و… عملکرد بهتری دارد.

سری پلاس موتور M15 با تغییراتی چون سرسیلندر، منیفولد، میل سوپاپ بلوک سیلندر، درپوش سوپاپ، ترموستات حرارتی و… همراه بوده که سبب افزایش قدرت و گشتاور، عملکرد بهتر سیستم خنک کاری، استفاده از تکنولوژی زمان بندی متغیر سوپاپ ها (VVT)، کاهش مصرف سوخت و… شده است. درنهایت، علاوه بر عمر بالاتر این موتور، شاهد کاهش 5 درصدی مصرف سوخت و افزایش 9 درصدی توان این موتور هستیم.

هنوز سایپا به صورت رسمی از تیپ‌بندی خودرو شاهین با موتورهای M15 توربو پلاس و ME16 خبری را منتشر نکرده است. واقعیت این است که فعلا چیزی را هم نمی‌توان پیش‌بینی کرد که نسخه فول شاهین با کدام موتور روانه بازار خواهد شد؛ زیرا با اینکه موتور Me16 از سوپاپ‌های بیشتری بهره می‌برد؛ ولی در مقابل، فقط توربوشارژ موتور M15 توربو با قیمت کل موتور مذکور یکسان است! پس می‌توان گفت که موتور M15 توربوشارژ (هم فعلی و هم نسخه پلاس) از TU5 پلاس و ME16 گران‌تر است.

مسئله بعدی، گیربکس است. گیربکس دستی شاهین که از یک شرکت چینی در ابتدا به صورت وارداتی و امروزه به صورت مونتاژی در داخل کشور، تامین می‌شود، در حال حاضر بهترین گیربکس دستی در بین خودروهای ایرانیست. زیرا در عمل، گیربکس دستی محصولات ایران خودرو از نوع BE4 بوده که ساختار بروزی نداشته و داستان‌های خودش را دارد. پس درصورتی که موتور ME16 (تی یو فایو پلاس) به گیربکس دستی شاهین متصل شود، شاهد بهترین عملکرد فنی موتور تی یو فایو پلاس خواهیم بود.

در رابطه با گیربکس اتوماتیک نیز قرار است تا موتور M15 توربو با گیربکس CVT و موتور Me16 با گیربکس 6 سرعته اتوماتیک عرضه شوند. نکته‌ای که وجود دارد، این است که بسیاری از مردم با گیربکس CVT سر و کار نداشته اند. صرفا نگاهی به برخی بررسی‌های اینترنتی و رسانه‌ای کرده‌اند و هم اکنون نیز اینگونه معرفی می‌شود که گیربکس اتوماتیک از CVT، حس و حال بهتری دارد. با اینکه این جمله حقیقت دارد؛ اما این را بدانید متاسفانه بجای اینکه برخی رسانه‌ها اقدام به معرفی محصول کنند، در برخی رپورتاژهای بررسی‌گونه خودرو، شاهد آن هستیم که ذائقه و سلیقه دروغینی را برای مخاطب ایجاد می‌کنند.

برای مثال، کسی که تاکنون خودرو اتوماتیکی سوار نشده و با آن رانندگی نکرده است، قاعدتا در اولین تجربه رانندگی، با گیربکس CVT مشکلی نخواهد داشت. اما امروزه کارهای تبلیغاتی به نوعی شده که یک کودک 6 ساله نیز اگر بررسی‌های ویدئویی برخی را مشاهده کنند، آن‌ها نیز بیان می‌کنند که خودرویی با گیربکس CVT نخرید!

واقعیت این است که اخبار رسانه‌ای، شاید پیچیدگی خاصی برای اهالی رسانه نداشته باشد؛ اما واقعا موضوع پیچیده‌ای برای مخاطبین است. یک مثال واضح آن را می‌توان به جک J4 و شاهین اتوماتیک نیامده به بازار زد. جک J4 سالیان سال است که وارد بازار ایران شده و بزودی هم نسخه فیس لیفت مخصوص بازار ایران آن معرفی خواهد شد. این خودرو در مقایسه با شاهین، از موتور بسیار ضعیفی بهره برده و گیربکس آن نیز از نوع CVT است. تاکنون جو منفی بسیار گسترده‌ای در رابطه با این خودرو ایجاد نشده است. اما در مقابل، شاهین اتوماتیکی وجود دارد که گیربکس آن نیز اتفاقا از نوع CVT بوده و هنوز هم مشخصات رسمی آن منتشر نشده است؛ اما شاهد ایجاد جوی منفی در رابطه با گیربکس اتوماتیک این خودرو هستیم.

پس نباید کار رسانه‌ای را مسئله عادی و ساده تلقی کرد…

لازم به ذکر است که اکثر افرادی که خودرو جک J4 را خریداری می‌کنند، این عقیده را دارند که خودرو چینی دردسر کمتری از خودرو ایرانی اتوماتیک چون دنا و تارا دارد. قطعا عقیده‌شان درست است؛ اما این را نیز بدانند که به تازگی حتی ریل صندلی‌های جک J4 نیز از نوع تیبایی شده است!

اما، فعلا موارد گفته شده در رابطه با موتور و گیربکس محصولات سایپا، ظرفیت‌های قابل برداشتی هستند که بزودی در محصولات جدید این خودروساز استفاده خواهند شد. اینگونه که سایپا گفته است، این شرکت برنامه دارد تا در نیمه دوم امسال دو خودرو شاهین اتوماتیک و آریا (اتوماتیک) را وارد بازار نماید. همچنین طی سال آینده، دو خودرو اطلس و سهند که نسخه ارتقاء یافته کوییک و ساینا هستند، برای رقابت با پژو 207 و رانا پلاس به مشتریان ایرانی معرفی خواهند شد. البته طبق برنامه قبلی سایپا، احتمالا شاهد تولید کوییک G و ساینا G خواهیم بود.

سیتروئن C3-XR ایرانیزه (M44)

از مهم‌ترین پروژه‌های سایپا، M44 است که در حقیقت نسخه ایرانیزه سیتروئن C3-XR است. گویا قالب‌های این خودرو جوینت ونچر مخصوص بازار چین، در ایام برجام وارد کشور شده و به نوعی قرار بوده تا محصول استراتژیک سیتروئن برای بازار ایران باشد. متاسفانه با خروج آمریکا از برجام و تحریم‌های ظالمانه، این پروژه به سرانجام نرسید.

اما اکنون و باتوجه به اطلاعاتی که در نمایشگاه تحول صنعت خودرو اعلام شد، قرار است سیتروئن C3-XR به صورت ایرانیزه و با کمک ایران خودرو درنهایت به تولید برسد. از نکات مهم این پروژه، پیشرانه آن است که در نمایشگاه تحول صنعت، بیان شد که قرار است با پیشرانه 1/6 لیتری توربوشارژ وارد بازار شود. تنها موتور 1/6 لیتری که در داخل کشور وجود دارد، سری تی یو فایو بوده که به تازگی نیز در سایپا Me16 نام گرفته است. برخی شایعات این را می‌گویند که احتمالا این موتور قرار است تا به سامانه توربوشارژ مجهز شود. البته اینکه ناگهان این خودرو هم با همان پیشرانه‌های تی یو فایو پلاس و یا M15 توربو پلاس عرضه شود، بعید نیست.

از دیگر پروژه‌های سایپا که انتظار ورودشان به بازار قبل‌تر از اینها بود، دو محصول P90 پارس خودرو (تندر90 ایرانیزه) و وانت 251 (سپهر) است که سایپا برنامه تولید آن‌ها را سال 1403 عنوان کرده است. خودرو اقتصادی سایپا هم که براساس بن سازه رنو کوئید و طراحی متفاوت تولید خواهد شد، سال آینده (1402) در خیابان‌ها خودنمایی خواهد کرد.

در رابطه با واردات خودرو نیز بهتر است بدانید که سه شرکت از گروه خودروسازی سایپا، در لیست واردات خودرو قرار گرفته‌اند. کیا، سیتروئن و چانگان، اصلی‌ترین گزینه برای واردات محصولاتشان توسط سایپایی‌ها است.

وانت و پیکاپ

اما با کمی فاصله گرفتن از خودروهای سواری سایپا، نگاهی به بخش‌های کار و تجاری این گروه خودروسازی بیندازیم. شرکت زامیاد که این روزها و در بحبوحه تحریم‌های ظالمانه، خوشبختانه روزهای خوشی را پشت سر میگذار‌د؛ محصولات جدیدی را برای مونتاژ و تولید، ردیف کرده است. پادرا پلاس دوگانه سوز، پادرا پلاس دیزلی، زاگرس بنزینی، زاگرس دیزلی و… از جمله محصولات جدید این شرکت محسوب می‌شوند. اما مهم‌تر از آنها، پلتفرم Z1V1 اختصاصی زامیاد است که فعلا ساخت دو محصول برروی آن، قطعی شده است. محصول اول، وانت و یا احتمالا پیکاپ دو کابین صحراست که به تازگی هم اولین نسخه آن تولید گردید؛ اما فعلا تصاویری از آن منتشر نشده است. محصول دوم، ون 13+1 نفره ای است که این مورد هم بزودی رونمایی و عرضه خواهد شد. در حوزه خودروهای سنگین نیز شرکت سایپا دیزل تولید دو محصول جدید از فوتون و دانگ فنگ را در سال جاری در دستور کار دارد.

همه این موارد همراه با مواردی که گفته نشد، حاکی از آن است که صنعت خودرو داخلی که متاسفانه تحریم‌های ظالمانه باعث شد تا اصطلاحا دچار مریضی حادی شود، کمی بهبود یابد. در برهه‌ای از زمان هستیم که روند رشد صنایع قطعی بوده و دشمنان از این رشد، نگران هستند. حتی همین صادرات کوییک اتوماتیک و ساینا اس به ونزوئلا نیز برای برخی از دشمنان کشورمان، اصلا قابل تحمل نیست!