مساله کیفیت، در عصر وارداتی‌های دست دوم

دورانی را متصور هستیم که واردات خودروهای دست دوم محقق شده و بازار با خروج از رکود فعلی، به ثبات نسبی رسیده است. در چنین شرایطی، مشتریان در کنار اینکه دست بازتری برای انتخاب دارند، احتمالا به واسطه مواجهه با گزینه‌های بیشتر، دچار سردرگمی خواهند بود. با توجه به اینکه رقیب اصلی برای نمونه‌های سطح بالا در میان محصولات وارداتی دست دوم، خودروهای مونتاژی هستند، در ادامه مطلب به این موضوع خواهیم پرداخت که کدام عوامل در اتخاذ تصمیم نهایی خریداران، نقش مهم‌تری دارند.

شبکه نمایندگان و خدمات پس از فروش

باید توجه داشت که در صورت تحقق واردات خودرو، به صورت دست دوم یا حتی نو، تیراژ ناچیزی از هر محصول را شامل خواهد شد و کمبود تعداد موجود از هر محصول، برای گسترش شبکه نمایندگان، توجیه اقتصادی نخواهد داشت. از سوی دیگر، خودروهای دست دوم حتی در صورت فقدان نقص فنی قابل توجه، قاعدتا از دوران گارانتی خود گذشته اند و حتی در صورت مشمولیت گارانتی هم به واسطه مشکلات ناشی از تحریم، نمایندگی کمپانی سازنده، حتی در صورت تمایل هم امکان حضور در ایران را ندارد. از سوی دیگر، تجربیات قبلی از حضور مستقیم برندهای خارجی نشان داده این مساله تا حد زیادی منوط به مناسبات سیاسی است و در صورت تحقق هم چیزی نیست که برای درازمدت بتوان روی آن حساب کرد. جمیع این مسائل، یعنی کلیه هزینه‌های نگهداری از جزئی‌ترین مورد مثل تعویض روغن، از روز اول با خریدار است.

دسترسی به قطعات و تعمیرکار مجرب

یکی دیگر از نکات قابل توجه در خرید خودروهای دست دوم، امکان دسترسی به قطعات و تعمیرکاران مجرب است. در صورت ورود خودروهای دست دوم به بازار ایران، یکی از معضلات احتمالی، کمبود تکنسین‌های آشنا به پیچیدگی‌های ساخت و مدل‌های مختلف خواهد بود. طبعا موضوع بازدهی و توجیه مالی در فرآیند آموزش تعمیرکاران مسلط به تکنولوژی‌های جدید، بسیار حائز اهمیت است. در کنار این مساله، دسترسی مطمئن و سریع به قطعات یدکی خودرو تنها در صورتی ممکن است که تعداد قابل توجهی از آن محصول در بازار یا در سطح شهرها موجود باشد.

دوره فناوری و استانداردهای خودرو

بر کسی پوشیده نیست که هر چه جلوتر می‌رویم، سرعت توسعه فناوری مضاعف می‌شود و صنعت خودرو هم از این قاعده مستثنی نیست. به‌عنوان مثال اگر سه دهه قبل در این صنعت به 5 سال زمان برای ارائه تکنولوژی جدید نیاز بود، در دنیای فعلی این صنعت، هر ساله از تکنولوژی‌های جدیدی توسط برندهای پیشرو ارائه می‌شود که در قیاس با 5 سال قبل تولیدات همان مجموعه، یک جهش چشم‌گیر محسوب می‌شود. حتی در بازار خودروی ایران در عین فاصله‌ای که با کشورهای صاحب صنایع خودروسازی وجود دارد، بسیاری از موارد که تا چند سال پیش به‌عنوان یک آپشن روی آن مانور تبلیغاتی داده می‌شد، امروزه به‌عنوان ملزومات یک خودرو شناخته می‌شود. شاید در نگاه اول، قیمت پایین‌تر خودروهای دست دوم – که خود می‌تواند زیر سوال باشد – عاملی برای وسوسه خریدار باشد، اما عملا به معنای چشم بستن روی فناوری‌های جدید، ویژگی‌های ایمنی و استانداردهای روز است.

آینده‌نگری و بازار فروش

سرمایه گذاری در یک وسیله نقلیه نه تنها باید به عنوان یک هزینه کوتاه مدت تلقی شود، بلکه باید به عنوان یک دارایی بالقوه در آینده تلقی شود. هر چقدر هم در زمان خرید خودرو با وسواس عمل کنیم، احتمال فروش آن بنا به دلایل مختلف نظیر تمایل برای تبدیل به احسن، انکارناپذیر است. خودروی دست دوم با تکنولوژی قدیمی‌تر که احتمالا در مقطع خرید ما بخشی از مسیر استهلاک خود را پیموده است، بعد از استفاده و اقدام برای فروش قاعدتا با خودروی دیگری که شاید از مدت گارانتی آن هم باقی مانده است در یک رده قرار نخواهد داشت. از سوی دیگر، تعداد ناچیز این محصولات در بازار خودرو، نگرانی‌هایی را برای مشتریان بالقوه ایجاد می‌کند و حتی در صورت تخمین قیمت‌های بالا به لحاظ ارزش محصول، به سختی می‌توان برای آن مشتری پیدا کرد.

نگاهی به محیط زیست

یکی دیگر از عوامل مهم که متاسفانه در جامعه ما کمتر به آن توجه می‌شود، اثرات زیست محیطی است. خودروهای دست دوم وارداتی با موتورهای قدیمی تر، مصرف سوخت و آلایندگی بیشتری دارند که همین موضوع هم ضمن افزایش چالش‌ها برای خریداران، تهدید مهمی در زمینه آلایندگی هوای شهرها محسوب می‌شود. این در حالی است که خودروهای مونتاژ داخل، بعضا به طور گام به گام با تکنولوژی جهانی پیش می‌روند و به‌عنوان یک نمونه تازه از آن می‌توان به ارائه نخستین خودروی پلاگین-هیبرید مونتاژی توسط برند فونیکس اشاره کرد. انتخاب صحیح محصول، طبعا می‌تواند به افزایش کارآمدی کمک کند و با تلاش های جهانی برای کمک به محیط زیست، همگام باشد.

در حالی که جذابیت اولیه واردات خودروهای دست دوم ممکن است مقرون به صرفه بودن آنها باشد، یک ارزیابی جامع تر، مشکلات و معایب احتمالی چنین انتخابی را آشکار می‌کند. فقدان پشتیبانی پس از فروش، امکان دسترسی به قطعات و تعمیرکاران ماهر، پیروی از استانداردهای قدیمی، عدم سازگاری با شرایط اقلیمی و بنزین ایران و مشکلات احتمالی فروش مجدد مجموعاً به انتخابی حکم می‌کند که دغدغه‌هایی از این دست را برای مشتریان به دنبال نداشته باشد. خودروهای مونتاژ داخل، ضمن بهره‌مندی از تکنولوژی و استانداردهای به‌روز، شبکه گسترده نمایندگان و بعضاً با گارانتی‌ 5 تا 7 ساله و زنجیره‌ قوی در تامین قطعات، طبعا با آسودگی خاطر به مراتب بیشتری برای مشتریان همراه هستند.