باتری یکی از مهم‌ترین قطعات خودرو محسوب می‌شود زیرا اگر وجود نداشته باشد یا خراب شود، خودرو اصلاً استارت نخواهد خورد. این قطعه مهم، برق موردنیاز قطعات مختلف خودرو را ذخیره می‌کند و توسط دینام شارژ می‌شود؛ بنابراین، حصول اطمینان از سالم بودن باتری خودرو موضوع بسیار مهمی خواهد بود زیرا اگر باتری خراب شود، ممکن است در راه بمانید و نتوانید خودرو را روشن کنید. این یعنی باید هرازچندگاهی باتری خودرو را تست کنید تا از سلامت آن مطمئن شوید. ازاین‌رو، در ادامه قصد داریم با راه‌های تست باتری ماشین آشنا شویم. بهتر است آزمایش باتری سالی دو بار انجام شود.
روش‌های تست باتری خودرو
برای تست دقیق باتری خودرو، به ابزاری بنام ولت‌متر یا تستر باتری نیاز است ولی برای تست باتری خودرو بدون ولت‌متر هم روشی وجود دارد؛ بنابراین، روش‌های تست باتری خودرو به دو دسته با ابزار و بدون ابزار تقسیم می‌شود که در ادامه به آن خواهیم پرداخت اما ابتدا بهتر است با ولتاژ استاندارد باتری آشنا شویم.
ولتاژ استاندارد باتری خودرو
ولتاژ نرمال باتری خودرو زمانی که کاملاً شارژ باشد، در حالتی که خودرو خاموش است 12.6 ولت و در زمان روشن بودن خودرو بین 13.7 تا 14.7 ولت است. همچنین اگر باتری 50 درصد شارژ داشته باشد، ولتاژ در حالت خاموش 12.24 ولت خواهد بود که این عدد با شارژ 25 درصد به 12.06 ولت می‌رسد. درصورتی‌که ولتاژ باتری کمتر از 11.89 ولت باشد، باتری شارژ ندارد و خالی شده است. علاوه بر این، به تأثیر دمای محیط روی شارژ باتری هم باید توجه داشت زیرا هر 12 درجه کاهش دما باعث افت 0.01 ولتی شارژ باتری می‌شود. اعدادی که در بالا ذکر شدند، برای دمای نرمال 26 درجه سانتی‌گراد هستند و بنابراین، اگر دما منفی یک درجه سانتی‌گراد باشد، ولتاژ عادی باتری با شارژ کامل 12.58 ولت خواهد بود.
مقاله مرتبط: علائم خرابی باتری ماشین و موتور
تست باتری با ولت‌متر
تست باتری با ولت‌متر خود به دو روش انجام می‌شود. روش اول زمانی است که باتری خارج از خودرو باشد. در این صورت، تست باتری بسیار آسان خواهد بود و فقط کافی است گیره قرمزرنگ دستگاه تستر را به قطب مثبت باتری و گیره مشکی را به قطب منفی متصل کنید. سپس دستگاه را روشن کنید تا ولتاژ باتری را نشان دهند.
در روشن دوم، باتری روی خودرو قرار دارد. در این حالت برای تست باتری با ولت‌متر، ابتدا مثل روش قبل، گیره‌ها را به قطب‌های مثبت و منفی متصل کنید. سپس سوکت کوئل را جدا کنید تا هنگام استارت زدن، خودرو روشن نشود. حالا بخاری و نوربالای چراغ‌ها را روشن کنید و از کسی بخواهید برای حدود 15 ثانیه، سوئیچ را در حالت استارت نگه دارد. پس از انجام این فرایند، نتیجه آزمایش باتری روی ولت‌متر به نمایش درخواهد آمد.
تست باتری بدون ابزار خاص
برای تست باتری خودرو بدون ولت‌متر، ابتدا خودرو را روشن کنید و سپس چراغ‌های جلو را در حالت نوربالا قرار دهید. حالا دور موتور را بالا ببرید و چند ثانیه نگه دارید. سپس دور موتور را به حالت عادی بازگردانید. اگر هنگام بالا یا پایین بودن دور موتور، نور چراغ‌ها عادی است و تغییر نمی‌کند، یعنی باتری سالم است اما اگر هنگام بالا رفتن دور موتور، چراغ‌ها پرنور می‌شوند و با پایین آمدن دور موتور کم‌نور خواهند شد، یعنی باتری شارژ کافی ندارد و یا توسط دینام به‌درستی شارژ نمی‌شود. البته در این روش احتمال خطا وجود دارد ولی می‌تواند وضعیت کلی باتری را نشان دهد.
پیامدهای کم بودن شارژ باتری ماشین
اگر باتری خودرو برای مدت‌زمان طولانی کم شارژ باشد، به دلیل سولفاته شدن به باتری آسیب وارد می‌شود. علاوه بر این، باتری خراب برق‌رسانی به اجزای دیگر خودرو را هم با مشکل مواجه می‌کند. اختلال در استارت زدن می‌تواند یکی از پیامدهای باتری خراب باشد. به‌طورکلی، عمر مفید باتری خودرو بین دو تا سه سال است اما عوامل زیادی روی کمتر یا بیش‌تر شدن عمر باتری ماشین اثرگذار هستند.
علائم خرابی باتری
هرچند با روش‌هایی که در بالا گفتیم بهتر است سالی دو بار باتری خودرو را تست کنید تا از سلامت آن مطمئن شوید اما اگر این کار را انجام نداده باشد، از طریق علائم زیر می‌توانید متوجه شوید که باتری خودرو خراب شده است:
- استارت نخوردن خودرو
- قطع شدن برق خودرو
- سخت استارت خوردن خودرو
- کم‌نور شدن چراغ‌های جلو
- ازکارافتادن برخی لوازم جانبی مثل ضبط
- سخت استارت خوردن خودرو در هوای سرد
