اگر نگاهی به تولیدات این روزهای اکثر خودروسازان دنیا بیاندازید، حتما چندین محصول متنوع را در کلاس شاسی بلند و کراس‌اوور مشاهده می‌کنید. قدمت تولید خودروهای شاسی بلند و یا به اصطلاح SUV) Sport Utility Vehicles) به چند دهه قبل باز می‌گردد اما نمونه‌های موسوم به کراس‌اوور را می‌توان اعضای نسبتا جدیدی در حوزه خودرو قلمداد کرد که علاقه‌مندان بسیاری را به خود جلب کرده و سرعت رشد فوق‌العاده‌ای دارند. درواقع شور و اشتیاق و تقاضای بالای خریداران نسبت به کراس‌اوورها باعث شده تا این روزها خودروسازان سرمایه گذاری‌های کلانی را برای توسعه و تولید این کلاس از محصولات انجام دهند. اما شاید خیلی وقت‌ها مشتریانی که قصد خرید خودرویی با ابعاد نسبتا بزرگ دارند، بر سر این موضوع که کدام یک از این خودروها با توجه به نیاز آنها مناسب‌تر و بهتر است، سردرگم شده باشند. در این مطلب قصد داریم به‌طور خلاصه به تفاوت اصلی این دوکلاس از خودروها اشاره کنیم و اینکه هرکدام برای چه کاربری‌هایی مناسب‌تر هستند.
بسیاری از مردم همچنان فکر می‌کنند که خودروسازان برای فروش بالاتر محصولات خود دست به یک ترفند تبلیغاتی بازاریابی زده‌اند و با خلق یک واژه جدید برای دسته‌ای نسبتا کوچکتر از خودروهای شاسی بلند، با عنوان “کراس‌اوور”، سعی در فروش تولیدات جدید خود دارند و در اصل تفاوت خاصی بین این دو کلاس وجود ندارد. اما باید گفت این طرز فکر کاملا اشتباه است و کراس‌اوورها با داشتن تفاوت‌هایی اساسی از لحاظ ساختاری و فنی، برای کاربری‌هایی نسبتا متفاوت که به نوعی بین خودروهای سواری و شاسی بلندها قرار می‌گیرند، طراحی شده‌اند.
اگر به خرید یک کراس‌اوور شهری علاقه‌مند هستید، توصیه می‌کنیم تا مجله دیجیتال چرخان را بخوانید
تفاوت‌های اصلی بین این دوکلاس با هدف تعیین شده برای تولید هریک از آنها شروع می‌شود که در نتیجه باید ابتدا به پلتفرم‌های استفاده شده در ساخت مراجعه کرد. درواقع در این مرحله صحبت از شاسی‌های این دو کلاس است که در ساخت یکی از شاسی خودروهای سدان و در دیگری از شاسی بزرگتر وانت‌های پیکاپ یا کامیونت‌ها استفاده شده است. کراس‌اوورها برای اینکه کیفیت سواری و راحتی آنها در سطح خودروهای سدان باشد، معمولا از شاسی این دسته از خودروها بهره برده‌اند اما از طرف دیگر برای اینکه SUVها بتوانند برای اهداف تعیین شده‌ای همچون نمایش قدرت بالا، رانندگی در شرایط سخت و آفرود، فضای بیشتر و جابه‌جا کردن وسایل از طریق یدک کشیدن به خوبی ایفای نقش کنند، برای آنها شاسی بزرگتر با ساختاری متفاوت در نظر گرفته شده است.
تولید خودروهای کراس‌اوور با معماری یکپارچه همراه است. یعنی دقیقا مشابه خودروهای سواری، بدنه خودرو و فریم اصلی آن به صورت یک تکه (Unibody) تولید می‌شوند. اما در خودروهای شاسی بلند بدنه خودرو برروی فریم اصلی سوار می‌شود (Body on Frame)، یعنی این دو قسمت ابتدا دو بخش مستقل و جدا از هم هستند که بعدا به هم متصل می‌شوند. مزیت اصلی طراحی یک تکه در کراس‌اوورها این است که منجر به سبک‌تر شدن وزن کلی سازه شده و درنتیجه مصرف سوخت بهینه، چابکی بالا و راحتی سواری را به ارمغان می‌آورد. اما ساختار دوتکه در خودروهای شاسی بلند منجر به استحکام، استقامت و دوام بسیار بالاتر، مخصوصا در شرایط رانندگی دشوار و آفرود می‌شود.
یک تصور رایج که بین خیلی از افراد وجود دارد، این است که آنها فکر می‌کنند هرچه یک خودروی شاسی بلند بزرگتر و سنگین‌تر باشد، ایمنی آن در تصادفات بالاتر است. اما باید گفت که این مورد فقط در شرایطی خاص صحت دارد و نمی‌توان اکثر مواقع به آن استناد کرد. به واسطه ساختار این خودروها، هنگامیکه تصادفی در سرعت‌های پایین اتفاق می‌افتد، خسارت کمتری به مجموعه خودرو در مقایسه با کراس‌اوورها وارد می‌شود و تعمیرات آنها نیز ساده‌تر و نسبتا کم هزینه‌تر انجام می‌گیرد. اما در تصادفات سنگین که در سرعت‌های بالا رخ می‌دهد، شاسی و بدنه کراس‌اوورها طوری مهندسی شده‌اند که همانند خودروهای سواری، نقاط ضربه‌گیر در آنها بیشتر بوده و شدت ضربه کمتری به داخل خودرو و سرنشینان منتقل می‌شود. بنابراین شاید در این‌گونه تصادفات کراس‌اوورها خسارت بسیار بالاتری را متحمل شوند، اما احتمال حفظ سلامتی سرنشینان خودرو بالاتر از SUVها در شرایط مشابه است.
در سال‌های اخیر شاهد تشابهات نسبتا زیادی بین این دو کلاس از خودروها هستیم اما برای انتخاب یکی از بین کراس‌اوور یا شاسی بلند، همه چیز به نحوه کاربری و نیازهای خریدار از یک خودرو باز می‌گردد. استفاده از مواد سبکی همچون آلومینیوم در ساختار بسیاری از شاسی بلندهای امروزی باعث شده تا هم مصرف سوخت آنها بهبود چشمگیری یابد و هم اینکه قابلیت‌های رانندگی نسبتا نرم در خیابان و جاده در کنار عملکردهای خوب آفرود حاصل شود. از طرفی بعضی کراس‌اوورها نیز به برخی مشخصات SUVها، همچون سیستم چهار چرخ متحرک، قفل شدن دیفرانسیل‌ها و تنظیم ارتفاع رانندگی مجهز شده‌اند که بدین ترتیب می‌توان گفت به نوعی محدودیت‌های ساختار طراحی یکپارچه سنتی را کنار زده‌اند. بنابراین اگر کاربری‌هایی همچون طبیعت گردی، عبور از مسیرهای ناهموار، جابه‌جایی قایق تفریحی یا وسایلی از این دست مدنظرتان است، خودروهای شاسی بلند برای شما مناسب‌تر به‌نظر می‌رسند. اما اگر به خودرویی برای انجام کارهای روزانه درون شهری، مسافرت‌های بین شهری و همینطور رفتن به کمپ‌های تفریحی معمولی احتیاج دارید، بدون شک باید به سراغ کراس‌اوورها بروید.
