شاید یکی از اولین قوانین راهنمایی و رانندگی که همزمان با گسترش استفاده از خودروها در محیط‌های شهری الزامی شد، رعایت چراغ راهنمایی و رانندگی در چهارراه‌ها و تقاطع‌ها بود. این الزام به قدری مهم و حیاتی است که همیشه جزء اولویت‌ها محسوب می شده و برای رعایت کردن آن سناریوهای متفاوتی پیاده سازی شده است. یکی از ساده‌ترین کارهایی که از ابتدا برای جدی گرفتن چراغ راهنمایی انجام شد، درنظر گرفتن جرایم نسبتا سنگین برای متخلفان بود. با اینکه اینگونه تصمیمات تا حدودی بازدارندگی داشتند اما به دلیل حاضر نبودن همیشگی پلیس در همه مسیرها و تقاطع‌ها، برخی از این فرصت استفاده کرده و بدون توجه به چراغ قرمز، از چهارراه عبور می‌کردند که در مواقعی منجر به بروز سانحه و تصادفاتی با تلفات جانی می‌شد. به همین دلیل تصمیم گرفته شد تا از دوربین‌هایی برای کنترل عبور و مروو استفاده کنند که آنهم چون توسط انسان انجام می‌شد، با درصد زیادی از خطا مواجه بود.
اما درنهایت مجهز شدن چراغ راهنمایی و رانندگی به دوربین‌های هوشمند، که به صورت خودکار تخلفات را ثبت می‌کند، به یک گزینه نسبتا ایده‌آل برای کنترل این رفتار ترافیکی تبدیل شد. اما آیا واقعا استفاده از این سیستم منجر به کاهش تلفات جانی در رانندگی شده است؟ موسسه بیمه ایمنی بزرگراه (IIHS) در سال 2011 میلادی اعداد و ارقامی را منتشر کرد که طبق آن دوربین چراغ قرمز باعث کاهش تعداد مرگ و میر شده است. در ادامه برای روشن شدن بهتر موضوع، به‌طور خلاصه به برخی تحقیقات انجام شده در این زمینه می‌پردازیم.
دوربین چراغ قرمز عملکرد ساده‌ای دارد؛ بدین ترتیب که اگر هنگام قرمز بودن چراغ خودرویی از خط مشخص شده عبور کند، تصویری از آن و یا شماره پلاک ثبت می‌شود. به‌طور کلی این سیستم از سه بخش مرتبط باهم تشکیل شده که عبارتند از یک یا دو دوربین (برای پوشش کامل زاویه جلویی و عقبی) مجهز به فلش، یک یا چند مدار حسگر مغناطیسی و یک کامپیوتر مرکزی. مدار حسگر مغناطیسی که از آن به محرک نیز تعبیر شده، معمولا یک نوع سیم پیچ القایی است که در کف خیابان و درست در زیر خط توقف تقاطع جاسازی می‌شود. زمانیکه چراغ راهنمایی به رنگ قرمز درآمد (در برخی کشورها حتی هنگامیکه چراغ زرد روشن شد)، جریان برق در سیم پیچ برقرار شده و یک میدان مغناطیسی ایجاد می‌شود. در این حالت اگر خودرویی از روی خط توقف عبور کند، جرم فلزی آن وارد میدان شده و سریعا به کامپیوتر مرکزی فرمان ثبت عکس از آن جرم مخصوص صادر می‌شود.
در مرحله بعد دوربین‌ها اقدام به گرفتن عکس از پلاک، تمام خودرو و یا حتی تصویر راننده می‌کنند. تصاویر ثبت شده نیز از طریق کامپیوتر مرکزی، به پایگاه داده پلیس ارسال می‌شوند. این سیستم امروزه بسیار پیشرفته‌تر از قبل شده و کنترل دقیق تعداد بسیار زیاد از خودروها و همینطور ثبت فیلم اختصاصی برای هریک از آنها، از امکانات جدید آن است. اگر منطقی به قضیه نگاه کنیم، بسیاری از رانندگان متخلف با دانستن چنین شرایطی و از ترس جریمه‌های سنگین و دریافت نمره منفی و ابطال گواهینامه، بیشتر از قبل به چراغ قرمز توجه کرده و در نتیجه میزان تصادفات ناشی از این تخلف نیز کاهش می‌یابد و به دنبال آن تلفات انسانی هم کمتر می‌شود. در واقع منطق می‌گوید هرچه نقص قانون کمتر باشد در نتیجه تصادفات و میزان مرگ و میر هم کمتر می‌شود. اما جالب است بدانید که استفاده از این سیستم نظارتی و کنترلی، مخالفانی هم دارد.
این گروه اعتقاد دارند که استفاده از دوربین چراغ قرمز بیشتر با اهداف دیگری به غیر از حفظ ایمنی افراد صورت گرفته و دولت یا نهاد اصلی مجری آن و همینطور بیمه‌ها، به نوعی درآمدزایی را اولویت اصلی اجرای چنین طرحی قرار داده‌اند؛ درصورتیکه نتیجه کار تفاوتی با قبل نداشته و حتی در شرایطی بدتر نیز شده است. براساس مطالعه‌ای که در دانشگاه فلوریدا و در بخش سلامت و بهداشت آن انجام گرفته، ادعا شده که دوربین‌های چراغ قرمز تحت شرایطی خاص، می‌توانند درصد تصادفات را افزایش داده و در نتیجه تلفات احتمالی بیشتری را رقم بزنند. با این وجود، تقریبا یک دهه از شروع به کار چنین سیستم نظارتی و کنترلی می‌گذرد و درحال حاضر در بسیاری از مناطق دنیا از آن استفاده می‌شود. اعداد و ارقام متفاوتی از نتایج مثبت آن منتشر شده که جای بحث دارند اما برای استدلال نهایی اگر موسسه بیمه ایمنی بزرگراه را بعنوان یک مرجع دقیق درنظر بگیریم، آمار و اطلاعات منتشر شده از آنها در زمینه استفاده از دوربین چراغ قرمز، مثبت و درخشان است.
باتوجه به مطالعات صورت گرفته توسط IIHS، استفاده از دوربین چراغ قرمز در مدت 5 سال و در 13 شهر بزرگ و پرترافیک کشور آمریکا که بعنوان نقاط آزمایشی در این مطالعه انتخاب شده بودند، بیش از 150 نفر را از خطر مرگ حتمی نجات داده است. گفته شده که اگر تمامی تقاطع‌های اصلی در 99 شهر بزرگ این کشور به چنین سیستمی مجهز می‌شدند، در این مدت جان بیش از 800 نفر که به دلیل تصادف فوت کردند، حفظ می‌شد. درواقع در این مطالعه مشخص شد که استفاده از دوربین، باعث کاهش 24 درصدی تصادفات ناشی از عبور از چراغ قرمز و کاهش 17 درصدی تصادفات منجر به مرگ در این شرایط شده است. این مطالعات در سال 2002 میلادی شروع و تا 2011 نیز ادامه داشته و همواره نتایج مثبت از آن استخراج شده ولی همانطورکه دربالا نیز اشاره شد، نقطه مقابل آن، تحقیقات دانشگاه فلوریدا در سال 2008 میلادی است که ادعا می‌کند این سیستم منجر به بالارفتن آمار تصادفات و تلفات شده است.
براین اساس گفته شده که رانندگان مسن و میان سال که به‌طور عادی با دیدن چراغ قرمز و متوقف کردن خودرو، کمی دیر عکس العمل نشان می‌دادند، با استفاده از سیستم دوربین چراغ قرمز و ایجاد استرس و ترس از جریمه شدن، شدت ترمزگیری در هنگام قرمز شدن چراغ شدیدا نسبت به قبل افزایش پیدا کرده که همین کار احتمال تصادفات بیشتری را رقم می‌زند. در انتهای این تحقیقات، نویسندگان به جای استفاده از دوربین، مهندسی مجدد تقاطع‌ها، افزایش مدت زمان چراغ زرد و روش‌های دیگری برای کاهش تصادفات در این قسمت‌ها را پیشنهاد داده‌اند. به هرحال ایده استفاده از دوربین در چهارراه و تقاطع، جنبه‌های مثبت زیادی دارد و به دور از اینکه چه منافع مالی عاید نهادهای مختلف می‌شود، شاهد رعایت بهتر چراغ قرمز توسط رانندگان و همینطور عدم ورود آنها به خطوط عابر پیاده و حریم عابران هستیم.
