ممکن است سیستم استارت/استاپ را شنیده باشید، این سیستم در خودروهای هیبریدی و معمولی طی چند سال اخیر به کار گرفته شده است تا در مصرف سوخت صرفهجویی نماید. خلاصه کار این سیستم آن است که موتور اتومبیل را در هنگام توقفهای طولانی مانند توقف پشت چراغقرمز، در ترافیک شدید و مانند این خاموش میکند تا بیشتر سوخت مصرف نشود. هرچند به نظر میرسد کار این سیستم بسیار ساده و حتی پیش و پا افتاده است، اما اگر به همه جوانب بنگریم، درمییابیم که سیستم استارت استاپ برای خود پیچیدگیهای زیادی دارد.
چگونگی کارکرد سیستم
- راننده با گرفتن کلاچ و خلاص کردن دنده و نیز گرفتن پدال ترمز اتومبیل را در حالت توقف نگه میدارد. واحد مدیریت این سیستم بهمحض اطلاع از توقف کامل و رسیدن سرعت اتومبیل به صفرکیلومتر در ساعت فرمان خاموش کردن موتور را به ECU میفرستد.
- ECU با پردازش دقیق پارامترهای موجود، برق موتور و سیستم سوخترسانی را قطع میکند که در این صورت اتومبیل بهطور کامل خاموش میشود.
- حال راننده برای اینکه دوباره اتومبیل را به حرکت درآورد بهمحض اینکه پدال کلاچ را بفشارد و دنده را درگیر کند، واحد مدیریت سیستم استارت/استاپ شروع حرکت را تشخیص میدهد و اطلاعات را به ECU میفرستد. ECU هم با پردازش اطلاعات به استارتر، فرمان روشن کردن موتور را میدهد.
مشکلات سیستم
درهرحال هر سیستمی مشکلات خاص به خود را دارد و نمیتوان از آن چشمپوشی کرد. متاسفانه این سیستم دو مشکل اساسی دارد:
- یکی از مهمترین مشکلات از دید منتقدان این سیستم، آسیب رسیدن به موتور به سبب خاموش و روشن شدنهای فراوان است که طی مدتی کوتاه و یا بلند به وجود میآید. همانطور که میدانید موتور در هنگام روشن فرسایش بالایی را تجربه میکند چراکه روغنموتور بعد از مدتی کار کردن اجزای موتور به جریان میافتد و همین موضوع سبب شده تا بسیاری آن را سیستمی ناکارآمد بدانند. اما باید گفت که پس از خاموش شدن و سپس روشن شدن موتور، فرصت بسیار کمی برای روغنموتور وجود دارد تا به محفظه خود بازگردد پس بدین ترتیب وقتی موتور شروع به کار میکند فرسایش بالایی اتفاق نمیافتد.
- موضوع دیگر مصرف باتری این سیستم است! چراکه استارت زدنهای بسیار میتواند باتری زیادی مصرف کند. متاسفانه این مسئله تا حدودی درست است اما با آمدن ECUهای جدید طی سالهای اخیر با برنامهریزی مناسب خود میتوانند هنگامیکه باتری خودرو توان کمی دارد از کار کردن سیستم استارت/استاپ جلوگیری کند. گرچه آزمایشات نشان داده که اینگونه اتومبیلها مصرف باتری بالاتری نسبت به اتومبیلهای معمولی دارند ولی به دلیل صرفهجویی سوخت که تا حدود 10 درصد دارند، میتوان از مصرف باتری چشمپوشی کرد.
سوال دیگر که مطرح میشود این است که کمپرسور تهویه هوا یعنی همان کولر نیروی خود را از موتور میگیرد، پس اگر ما بخواهیم از کولر استفاده کنیم، باید سیستم استارت/استاپ را از مدار خارج کنیم که در جواب باید بگوییم خیر، چراکه در سیستمهای جدید استارت/استاپ موتوری الکتریکی در کنار موتور اصلی در هنگام خاموش شدن موتور کار میکند تا نیروی موردنیاز سیستم تهویه هوا را تولید کند. هماکنون این سیستم در بسیاری از اتومبیلها بهره گرفته میشود.