همان‌گونه که می‌دانید، در روزهای اخیر بازار اقتصادی کشور شاهد رشد قیمت ارزهای خارجی به خصوص دلار بوده است و این موضوع در صورت تداوم باعث فروپاشی ارزش پول ملی و بازار داخلی خواهد شد.
در این مطلب می‌خواهیم تاثیر بالا رفتن قیمت ارزهای خارجی بر روی خودروهای موجود در بازار داخلی را رصد نماییم و با نگاهی دقیق به این مسئله، یک بررسی کلی را با ذکر چندین مثال مفهمومی با توجه به این شرایط به موجود آمده، انجام خواهیم داد.
1-خودروهای داخلی و شرایط تولید
بی تردید، تولید خودرو در کشور به واسطه وجود قطعات فراوان برای ساخت یک اتومبیل، امری سخت و دشوار است و در برخی موارد، شرکت‌های خودروساز داخلی می‌بایست برای تولید اتومبیل مورد نظر، قطعاتی را به عنوان اجزای اصلی برای ساخت محصولات، وارد کشور و خطوط تولید خود کنند.
در این رابطه، بهتر است بگوییم که چرخه تولید خودروهای داخلی نیز در برخی موارد نیازمند قطعات وارد شده از خارج کشور هستند و در صورت نبود این قطعات، تولید برخی خودروها با مشکل رو به رو خواهد شد. حال گرانی بیش از حد ارزهای خارجی در بازار اقتصادی کشور باعث آن خواهد شد که برخی شرکت‌های تولید کننده با مشکلاتی در ساخت و عرضه محصولات خود رو به رو شوند و برای جبران این مورد و ضرر احتمالی، قیمت تولیدات خود را افزایش دهند.
همچنین، با توجه پایین آمدن ارزش پول ملی در برابر ارزهایی همچون دلار، یورو، ین و درهم، شرکت‌های تولیدکننده برای تهیه مبالغ مورد نیاز خود برای خرید و پرداخت هزینه قطعات، قطعا با مشکلات بیشتری رو به رو می‌شوند و می‌بایست تسهیلات سنگین تری را از بنگاه‌های اقتصادی دریافت نمایند.
اگر بخواهیم با ذکر یک مثال ساده این شرایط را توصیف کنیم، باید بگوییم که یک خودروساز و قطعه ساز داخلی چه دولتی و چه خصوصی، برای تهیه برخی از قطعات خود، به واسطه نبود برخی تکنولوژی‌های روز در زمینه تولید قطعات کلیدی، نیازمند خرید این موارد از کشورهایی همچون چین، ترکیه، آلمان، فرانسه و … است و اگر ارزهای رایج در این کشورهای و بازار بین المللی افزایش غیر منطقی را دارا باشد، شرکت‌های داخلی برای پاسخ به تقاضا داخلی و سر پا نگه داشتن خط تولید، باید به هر صورتی قطعات مورد نظر را خریداری و به خطوط تولید وارد نمایند تا دچار ضررهای جبران ناپذیر چه از نظر مالی و چه از نظر انسانی نشوند (لازم به یاداوریست که این موضوع تاثیر مستقیم بر چرخه تولید خودروهای سواری، تجاری و سنگین خواهد داشت)
2-خودروهای وارداتی و تعرفه‌های گمرکی
حال به بخشی دیگر از این موضوع می‌رسیم که آن بازار خودروهای وارداتی و تعرفه‌های گمرکی موجود بر واردات آن‌ها است. مهم ترین اشخاص و شرکت‌هایی که از بالا رفتن قیمت ارزهای خارجی ضرر خواهند کرد، واردکنندگان خودروهای خارجی به کشور هستند. زیرا اگر قیمت ارزهای خارجی به صورت غیر منطقی همچنان در حال بالا رفتن باشد، این افراد و شرکت‌ها دچار ضرری بسیار زیاد خواهند شد و با توجه به تعرفه سنگین واردات بر روی خودروهای سواری، شرکت‌های واردکننده مجبور به تامین تعداد کمتری از خودروهای مورد نظر خود شده که این امر هم باعث گرانی خودروهای وارداتی می‌شود و هم باعث عمل نکردن به تعهدات داده شده به مشتریان و خریداران خواهد شد.
بر فرض مثال، شرکت ایرتویا (نماینده رسمی برند تویوتا در ایران) می‌خواهد خودرویی همچون تویوتا راو4 با مدل 2018 را طبق تعرفه فعلی (خودروهایی با حجم پیشرانه 2.0 تا 2.5 لیتر، شامل تعرفه 95 درصدی هستند اما در حال حاضر این تعرفه به حالت نیمه تعلیق در آمده است) وارد و به بازار خودرویی کشور برای فروش عرضه نماید. می‌بایست مجموع هزینه گمرکی برابر با 187 میلیون و 290 هزار و 636 هزار تومان را پرداخت نماید که این هزینه شامل بارگیری این خودرو از مبدا کشور امارات، انبار داری و ترخیص آن از بندر عباس و ارسال آن به شهر تهران خواهد بود.
اما قیمت این خودرو با توجه به مدل سال میلادی در بالاترین نمونه از سطح امکانات رفاهی و ایمنی در بازار داخلی امارات متحد عربی و خریداری آن برای ورود به بازار خودرویی ایران چقدر است؟
راو4 مدل 2018 در نمونه فول آپشن، دارای قیمتی برابر با 118 هزار درهم (قیمت هر درهم در زمان نگارش این مطلب برابر با 1600 تومان اعلام شده است) یا به واحد مالی ایران، برابر با 188 میلیون و 800 هزار تومان است که اگر این قیمت را با مبلغ به دست آمده از مجموع هزینه‌های گمرک جمع کنیم، متوجه خواهیم شد که یک دستگاه تویوتا راو4 2018 بدون احتساب 7 درصد سود فروشنده یا نمایندگی مجاز، قیمتی برابر با 376 میلیون و 90 هزار 636 تومان را خواهد داشت که با توجه به 7 درصد سود فروشنده و با توجه به قیمت خودرو از کشور مبدا محاسبه می‌شود (با توجه به قیمت 118 هزار درهمی تویوتا راو4 2018 در امارات، 7 درصد سود فروشنده در این بخش برابر با 13 میلیون و 216 هزار تومان خواهد بود)، قیمت نهایی راو4 2018 هنگامی که به دست مشتری می‌رسد، برابر با 389 میلیون و 306 هزار و 636 تومان خواهد بود.
پس از تویوتا راو4، نوبت به بررسی قیمت یکی دیگر خودروهای پر فروش وارداتی یعنی هیوندای سانتافه می‌رسد. در این رابطه باید گفت، اگر گروه صنعتی کرمان موتور (نماینده رسمی برند هیوندای کره در ایران) بخواهد این خودرو را در نمونه فول آپشن، از مبدا کشور امارات وارد بازار خودرویی کشور کند، باید مجموع هزینه گمرکی برابر با 182 میلیون و 820 هزار و 808 تومان را پرداخت نماید که این هزینه شامل بارگیری این خودرو از مبدا کشور امارات، انبار داری و ترخیص آن از بندر عباس و ارسال به شهر تهران خواهد بود. (سانتافه دارای تعرفه گمرکی 95 درصد به دلیل حجم موتوری بیش از 2000 هزار سی‌سی است)
حال با احتساب قیمت سانتافه 2018 در امارات متحد عربی که برابر با 116 درهم (قیمت درهم در زمان نگارش این مطلب برابر با 1600 تومان است و قیمت این خودرو به واحد مالی ایران، برابر با 185 میلیون و 600 هزار تومان خواهد بود) است، مجموع هزینه واردات این خودرو و ترخیص آن بدون احتساب 7 درصد سود فروشنده یا نمایندگی مجاز، برابر با 368 میلیون و 420 هزار و 808 تومان بوده که اگر این قیمت را با توجه به سود فروشنده که برابر با 7 درصد است (هفت درصد از مجموع قیمت این خودرو در کشور مبدا که برابر با 12 میلیون و 992 هزار تومان است)، محاسبه کنیم، متوجه خواهیم شد که یک دستگاه سانتافه 2018 فول آپشن در صورت واردات با این تعرفه و قیمت 1600 تومانی ارز درهم در زمان نگارش این مطلب، دارای ارزشی برابر با 381 میلیون و 412 هزار و 808 تومان در زمان تحویل به مشتری خواهد بود.
در پایان لازم به ذکر است که این مطلب صرفا برای آشکار سازی شرایط به وجود آمده در بازار اقتصادی و شاخص ارزهای خارجی بوده و در صورت تغییرات قیمت ارز و تعرفه گمرکی برای خودروهای وارداتی، سایت چرخان و نویسنده این مطلب مسئولیتی را در قابل هزینه‌های جدید دارا نخواهند بود.
