برای اولین بار در سال 94 و پس از اجرایی شدن قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل بود که اولین جرقه جدی برای برقراری ارتباطی استراتژیک میان ایران و چین به وجود آمد. در آن زمان شی‌جین‌پینگ رییس جمهور چین به ایران سفر کرد و دیداری با رهبر و رییس جمهور ایران داشت. در همان دیدارها توافق اولیه برای افزایش سطح همکاری دو شرکت ایجاد شد و مسئولین دو کشور بر سر ایجاد یک توافق 25 ساله به توافق رسیدند.
چین همراه ایران در روزهای سخت
در سال‌های اخیر با افزایش تحریم‌ها علیه ایران و سخت شدن شرایط اقتصادی کشور، چالش‌های مختلفی برای کشور به وجود آمد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها، فروش نفت بود. چین در این مدت از معدود کشورهایی محسوب می‌شود که به طور ثابت از ایران نفت خریداری کرده و در دوران تحریم ارتباط خود را با کشورمان قطع نکرده است.
مسئولین کشور نیز سطح ارتباط استراتژی ایران با چین را افزایش دادند و دو کشور روز به روز به امضای قرارداد توافق‌نامه استراتژیک 25 ساله نزدیک‌تر شدند. سر انجام در تیرماه سال 99 دولت اجازه مذاکرات ایران و چین بر سر همکاری بلند مدت بر اساس منافع متقابل را صادر کرد و در روز 7 فروردین 1400 نیز سند همکاری دو کشور به امضای وزرای خارجه ایران و چین رسید.
این سند همکاری یک توافق کلی و اولیه برای همکاری 25 ساله ایران و چین است و هنوز دو کشور تعهدی نسبت همکاری‌های سیاسی، نظامی، صنعتی، کشاورزی و اقتصادی ندارند. همانطور که اعلام شد در سال‌های اخیر ارتباط ایران با چین قطع نشد و با خروج شرکت‌های مختلف خودروسازی از ایران، بازار شاهد ورود خودروهای چینی بود و حالا با وجود این توافق‌نامه پیش‌بینی می‌شود که صنعت خودرو کشور بیشتر شاهد خودروهای چینی باشد.
یکی از بخش‌های توافق ایران و چین در حوزه صنعت است و همکاری دو کشور در صنعت خودروسازی در این سند همکاری لحاظ شده است. حال سوال مهم آن است که این توافق چه تاثیری بر روی صنعت خودروسازی کشور می‌گذارد؟
هنوز جزئیات سند همکاری مشخص نیست
محمدرضا نجفی‌منش، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در خصوص تاثیر توافق ایران و چین در صنعت خودروسازی و پیش‌بینی آینده این صنعت اعلام کرد: در هر توافقی دو طرف به دنبال منافع خود هستند و ایران نیز باید همین هدف را دنبال کند. در حال حاضر توافق ایران با چین یک توافق کلی است و جزئیات آن مشخص نشده، در این سند همکاری هنوز عدد و رقمی مشخص نشده و از اینرو تحلیل آینده این قرارداد دشوار است.
ایران از معدود کشورهایی که رشد تولید خودرو دارد
وی ادامه داد: چین در سال‌های گذشته فعالیت خود در بازار خودرو را آغاز کرد اما در سال گذشته به دلیل شیوع ویروس کرونا و کاهش جهانی تقاضا، تولیدات این کشور کاهش پیدا کرده و در این مدت ایران در کنار دو کشور دیگر، تنها کشورهایی بودند که تولید خودرو خود را افزایش داده است.
ارتباط با دیگر کشورها باید حفظ شود
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران اعتقاد دارد که رابطه اقتصادی با کشورهای مختلف جهان یک اولویت است و همانطور که با چین به عنوان یکی از قدرت‌های دنیا باید ارتباط داشت، ارتباط با دیگر قطب‌های اقتصادی دنیا نیز باید ادامه پیدا کند.
باید به دنبال منافع خود باشیم
این مقام مسئول اعلام کرد: چینی‌ها در این توافق به دنبال منافع خود هستند، ایران نیز باید به منافع خود فکر کند. به همین جهت ما تاکید می‌کنیم که نباید تمام تخم‌مرغ‌ها را در یک سبد قرار داد، به همین دلیل باید همکاری خود با سایر کشورها را نیز ادامه دهیم.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران با اشاره به آینده همکاری ایران و چین گفت: در دوره تحریم تامین قطعات بسیار دشوار بود، این حفره با تولید داخل و واردات پر شد و چین یکی از کشورهای تامین کننده ما بود. چین حالا یکی از قطب‌های صنعت خودرو در آسیا و جهان است، تا زمانی که قرار داد با چین نهایی شود، حافظت از داشته‌ها و حفظ دستاوردها بیشترین اهمیت را خواهد داشت.
چین بهترین شریک تجاری میتونه باشه
برخلاف تبلیغات علیه چین خیلی هنکاری بلندمدت به نفع هر دوکشور هست