هیچ شکی نیست که ایربگ یا کیسه هوای تعبیه شده در خودروها، یکی از مهمترین و بزرگترین دستاوردها در بخش ایمنی اتومبیل و فناوریهای مرتبط با آن محسوب میشود؛ اما آیا واقعا ممکن است این ابزار ایمنی بهجای اینکه از جان سرنشینان خودرو محافظت کند، منجر به آسیب دیدن آنها و یا حتی کشته شدن شود؟ در این مطلب قصد داریم این موضوع را بررسی کنیم.
رویهم رفته ایده استفاده از کیسه هوا در خودروها بسیار هوشمندانه و منطقی بهنظر میرسد. یعنی هنگام تصادفات به جای اینکه سر و بدن شما با قسمتهای سفت و محکمی همچون فرمان، داشبورد، شیشه و دربها برخورد کنند، یک بالش نرم پر از هوا نقش محافظت از این قسمتها را برعهده میگیرد. اگرچه ایربگها به نرمی و لطافت آنچه که در تبلیغات عنوان شده نیستند، اما مطمئنا خیلی نرمتر از قسمتهای پلاستیکی و فلزی خشک خودرو هستند! از سال 1998 میلادی، استفاده از کیسه هوا برای راننده و سرنشینان در خودروهای تولید شده، در بسیاری از کشورهای غربی الزامی اعلام شد. طبق گزارشی که موسسه ملی ایمنی ترافیک و بزرگراهها (NHTSA) منتشر کرده، بین سالهای 1987 تا 2008 میلادی، ایربگهای جلویی خودرو تقریبا جان 25 هزار نفر آمریکایی را از مرگ حتمی در تصادفات نجات دادند که این بهخوبی اهیمت این دستاورد ایمنی بزرگ را نشان میدهد.
درحال حاضر، خودروسازان دنیا سعی میکنند تا از این ابزار ایمنی در محصولاتشان به بهترین شکل ممکن استفاده کنند بهطوریکه تعدد ایربگها در یک خودرو گاها به بیش از 10 عدد رسیده و حتی گفته شده برخی از شرکتها درصدد استفاده از کیسه هوا در کمربند ایمنی خودروها هم هستند. درکنار این همه تعریف و تمجید از این نوآوری ایمنی، بعضی وقتها شنیدهایم که افراد از مضر بودن و خطرناک بودن کیسههای هوا صحبت کردهاند، یعنی به جای اینکه از شما محافظت کنند، منجر به ایجاد جراحت و حتی مرگ میشوند!
بهترین سند و مدرک برای روشن شدن این موضوع، صحبت با افرادی است که با خودرو تصادف کرده و به همین دلیل فرآیند وحشتناک بازشدن ایربگ را تجربه کردهاند. کیسه هوا باید در کمترین زمان ممکن بعد از برخورد اولیه وارد عمل شود. یعنی قبل از اینکه راننده و سرنشینان محکم به قسمتهای مختلف داخل کابین خودرو برخورد کنند، باید ایربگ کاملا باد شده و مانع از این کار شود. کیسه هوا برای اینکه کاملا پر از هوا شود، 20 تا 30 میلی ثانیه زمان لازم دارد. سرعت خروج ایربگ از محل تعبیه شده در هنگام تصادفات، چیزی در حدود 322 کیلومتر برساعت است! در حقیقت تکنولوژی به کار رفته شده برای استقرار ایربگ و بازشدن آن، دقیقا مشابه سیستم پرتاب موشک میباشد.
همانطورکه متوجه شدید، ایربگ ها هنگام عمل، نیروی بسیار زیادی را تولید میکنند بنابراین محتمل است که در این بین صدماتی هم به افراد وارد شود. مثلا اگر فرد فاصله صحیح را از محل قرارگیری ایربگ رعایت نکند، بازشدن آن حتما منجر به آسیب جدی و حتی سوختگی شدید خواهد شد. همیشه به یاد داشته باشید که نباید بدون بستن کمربند ایمنی در مقابل کیسه هوا قرار گرفت و یا اینکه چیزی را بین خودتان و ایربگ قرار دهید (مثل تبلت، لپ تاپ، حیوان خانگی و یا حتی یک بطری نوشیدنی). در این حالت تصور اینکه برخوردی اتفاق بیافتد و کیسه هوا باز شود، چه بلایی بر سر افراد میآید بسیار وحشتناک خواهد بود.
اما بیشتر از همه، کودکان و خردسالان در معرض خطرات جدی ناشی از عملکرد ایربگها قرار دارند، چراکه بدن آنها نمیتواند به خوبی در برابر نیروی ایجاد شده مقاومت کند. علاوهبر این، برای بیشتر کودکان که میخواهند سوار خودرو شوند، والدین از صندلیهای مخصوص و جدا استفاده میکنند که به هیچ عنوان با کیسه هوای موجود در اتومبیل سازگار نیستند. نوع و فرم این صندلیها و همینطور موقعیت قرارگیری آنها در داخل خودرو، کودک را در معرض خطرات جدی قرار میدهند. بهطور مثال هیچگاه نباید از صندلیهایی با فرم رو به عقب در صندلی جلوی خودرو استفاده کرد، زیرا در صورت باز شدن ایربگ و وارد شدن ضربهای با فشار بالا به صندلی کودک، احتمال بروز حادثهای بسیار تلخ وجود دارد.
بنابراین میتوان نتیجه گرفت که اگر موارد ایمنی به درستی و با دقت رعایت شوند، کیسه هوا قطعا یکی از مفیدترین گزینه ها برای نجات جان انسانها در تصادفات است. اگر شما مجبور شدید تا کودک خود را با صندلی مخصوص در هنگام رانندگی برروی صندلی جلو قرار دهید، حتما ایربگ سمت شاگرد را غیرفعال کنید. همچنین اگر از ایربگهای جانبی هراس دارید، میتوانید صندلی کودک را در مرکز صندلی عقب قرار دهید. به هرحال همانطورکه گفته شده کودکان و خردسالان بیشتر از همه در معرض خطر هستند، پس حتما این موضوع را جدی بگیرید.