زمانی‌که در بزرگراه در حال رانندگی هستید و از موسیقی و هوای مطبوع لذت می‌برید، باید به این نکته توجه کنید شاید نیاز باشد که سرعت 100 کیلومتری شما به صفر برسد. برای این کار نیاز به 91 متر مسافت دارید، البته اگر یکی از مهم‌ترین سیستم‌های خودرو شما، سیستم ترمز، عملکرد درستی از خود نشان دهد.
اگرچه شاید ترمز یکی از زیباترین قطعات اتومبیل شما نباشد ولی یکی از حیاتی‌ترین آن‌ها محسوب می‌شود. توجه به علایمی که زمان تعویض لنت ترمز را به شما گوشزد می‌کند، می‌تواند جان شما را نجات دهد. برخی نشانه‌ها برای تعویض لنت ترمز بسیار واضح و بدیهی هستند که می‌توان به روشن شدن چراغ ترمز در صفحه کیلومتر شمار و یا نیاز به مسافت بیشتر برای توقف کامل خودرو اشاره کرد.
راننده اگر با هر یک از موارد قبل مواجه شد، باید به مکانیک مراجعه کند. غیر از دو مورد ذکر شده، علایمی دیگری نیز وجود دارند که در صورت مشاهده، امکان تصادف برای سرنشینان خودرو وجود دارد. برای آشنایی بیشتر با این موارد، با چرخان همراه باشید.
لنت‌های کهنه
بیایید ابتدا نگاهی به نحوه عملکرد سیستم ترمز داشته باشیم. اکثر خودروهای موجود در بازار از ترمزهای دیسکی بهره می‌برند. در این سیستم، در پشت لنت‌ها روغن جریان پیدا کرده و لنت با روتور (بخش چرخان) تماس برقرار می‌کند که در اثر اصطکاک، خودرو متوقف می‌شود.
بعد از چندین بار تکرار این عمل، لنت‌ها ساییده می‌شوند و ضخامت آن‌ها کاهش پیدا می‌کند که این امر عملکرد ضعیف‌ترشان را در هنگام ترمزگیری در پی دارد. خوشبختانه بررسی ضخامت لنت‌های ترمز، کاری بسیار ساده و راحت است. شما باید به چرخ خودرویتان نگاه کنید تا روتور که فلزی است را پیدا کنید. در یک سمت از این روتور، گیره‌ای فلزی وجود دارد، در این میان این گیره و روتور شاهد حضور لنت هستیم.
سعی کنید که ضخامت لنت‌های ترمز را حدس بزنید، در حالت کلی ضخامت آن‌ها باید حداقل 6.25 میلی‌متر باشد. اگر ضخامت لنت‌های شما کمتر بود، باید آن‌ها را تعویض کنید. اگر چرخ خودرو شما به‌گونه‌ای طراحی شده که قادر به مشاهد روتور نیستید، باید ابتدا چرخ را جدا نموده و سپس به بررسی لنت در میان روتور و گیره بپردازید.
در موقع بررسی لنت‌ها، می‌توانید نیم نگاهی هم به روتور داشته باشید، چراکه اگر بر روی آن شیار و یا فرورفتگی عمیقی را مشاهده نمایید، زمان تعویض آن فرا رسیده است.
صداهای عجیب
اگر از ترمز خود صدای عجیبی می‌شنوید، باید بدانید که این صدا یکی از علائم هشدار دهنده برای تعمیر سیستم ترمز است. این صدا بدین معنا بوده که شما باید لنت ترمز را تعویض کنید. اگر این صدا بسیار آزار دهنده باشد، باید بگوییم که نه تنها لنت ترمز تمام شده بلکه گیره با روتور در تماس است. تماس فلز با فلر بسیار خطرناک بوده چراکه علاوه‌بر تاثیری که بر روی کیفیت توقف خودرو دارد، باعث آسیب رسیدن به روتور می‌شود.
به شما پیشنهاد می‌کنیم که اگر صدای عجیبی از سیستم ترمز اتومبیلتان شنیدید، با پرداخت هزینه‌ای کم درصدد تعویض لنت باشید چراکه در صورت آسیب دیدن روتور، باید هزینه زیادی برای صافی سطح و یا تعویض آن بپردازید.
البته گاهی شنیدن صدای سوت از لنت‌ها به دلیل جنس نا‌مناسب لنت نیز می‌تواند باشد.
کشیده شدن خودرو در هنگام ترمز
اگر تابه‌حال احساس کردید که کنترل خودرو در هنگامی که به سمت چپ یا راست می‌پیچید و یا ترمز می‌کنید، در اختیار شما نیست، باید بگوییم که سیستم ترمز اتومبیل شما دچار مشکل است. کشیده شدن خودرو به یک سمت به‌معنای گیر کردن کالیپر بوده که نتیجه آن اصطکاک بیشتر در یک چرخ نسبت به دیگری است.
یکی دیگر از دلایل این امر می‌تواند مربوط به یکسان نبودن نیروهای وارده به چرخ‌ها باشد. البته باید به این نکته اشاره نمود که کشیدن شدن خودرو همواره به‌معنای وجود مشکل در سیستم ترمز نیست. آسیب در سیستم تعلیق خودرو و ساییدگی لاستیک نیز می‌تواند باعث کشیده شدن خودرو شوند. اگر خودروی شما دارای چنین مشکلی است، حتما به یک مکانیک مراجعه نمایید.
لرزش پدال ترمز
اگر تابه‌حال با خودرو مجهز به سیستم ترمز ABS مجبور به توقف شدید شده باشید، مسلما لرزش پدال ترمز را تجربه کرده‌اید. علت این امر تماس‌های سریع و ممتد لنت با روتور بوده که ایجاد لرزش می‌کند. اگر با چنین وضعیتی در هنگام ترمزهای عادی مواجه شدید، سیستم ترمز خودرو شما مشکل دارد.
به‌طور کلی وجود لرزش در پدال ترمز به‌معنای سطح ناهموار روتور بوده که این بازخورد را به راننده منتقل می‌کند. روتورها معمولا تحت فشار بسیار زیاد، دچار تغییر شکل می‌شوند. گرمای ناشی از اصطکاک در زمان ترمزهای شدید برای مثال در هنگام رانندگی در مسیرهای شیب‌دار می‌تواند شکل روتور را تغییر دهد.
اگر شما اخیرا فشار زیادی را به سیستم ترمز خودرو وارد نکرده‌اید ولی همچنان در پدال ترمز خود احساس لرزش می‌کنید، شاید چرخ‌های شما بالانس نباشد. برای رفع مشکل در هنگام لرزش پدال ترمز، به مکانیک مراجعه کنید.
نامتناسب بودن عملکرد ترمز با فشار وارده به پدال
علاوه‌بر موارد گفته شده در قبل، نحوه عملکرد پدال ترمز خودرو شما نیز می‌تواند نشان‌دهنده مشکل در سیستم ترمز باشد. اگر برای توقف خودرو باید پای خود را تا انتها بر روی پدال ترمز فشار دهید، این امر به معنای لنت ترمز فرسوده و یا مشکل در سیستم هیدرولیک ترمز است. مشکل در سیستم هیدرولیک به‌معنای وجود هوا در روغن ترمز بوده و یا سیستم دچار نشستی است.
برای بررسی نشتی روغن ترمز می‌توانید یک برگه سفید را هنگام شب زیر خودرو قرار دهید و صبح آن را مشاهده کنید. روغن ترمز معمولا روشن بوده و شبیه به روغن خوراکی است.
برخلاف موضوع قبل، اگر پدال ترمز سریعا به فشار واکنش نشان داد و در هنگام لمس آن نیز خودرو متوقف شد، باز هم سیستم ترمز دچار مشکل است. این امر می‌تواند نشان‌دهنده فرسوده بودن روتور و یا وجود رطوبت در روغن ترمز باشد. برای رفع این مشکل می‌توانید با پرداخت هزینه‌ای کم، روغن ترمز را عوض کنید که البته اگر با این امر آشنایی ندارید به مکانیک مراجعه نمایید.
