تاریخ پر است از افراد و شرکتهایی که قصد داشتهاند با محصولات کاملاً مدرن خود و با طراحیهایی که آینده را پیشبینی میکنند، توجه جهان را به سمت خود جلب کنند؛ اما باید قبول کرد که پیشبینی آینده، آنقدرها هم که بعضیها فکر میکنند، ساده و پیشپاافتاده نیست.
درواقع شاید تیتر این مطلب نیز همین موضوع را بهگونهای برساند. طرحهای مفهومی که قرار بوده سبک طراحی متعلق به آینده را یدک بکشند اما درنهایت، محصول نهایی یا همان طرح مفهومی که به سرانجام رسیده است، بهگونهای بوده که نهتنها ویژگیهای آینده را با خود همراه نداشته است بلکه بهگونهای میتوان آنها را حتی متعلق به گذشته نیز دانست.
با چرخان باشید تا با این طرحهای مفهومی بیشتر آشنا شوید:
پونتیاک Piranha
درواقع میتوان اینگونه گفت که در اوایل قرن بیست و یکم و زمانی که شرکتهای مختلف دنیا ازجمله همین خودروسازان، باید برای آیندهنگری و فروش محصولاتشان نیز که شده، طراحیها و آنچه را که در قرن بیستم به مردم عرضه میکردند، بهروزرسانی کرده و آنها را برای نسل جدید آماده کنند. شرکت آمریکایی پونتیاک نیز، سعی کرد تا محصولی را برای هدف قرار دادن نسل جوان تولید کنند؛ اما آنچه بهعنوان طرح مفهومی به نمایش درآمد، فاصله زیای با یک خودروی جذاب برای آینده داشت.
بازهم یک خودروی آمریکایی دیگر اما این بار از شرکت فورد که نهتنها ظاهر آن چنگی به دل نمیزند بلکه با ضریب آئرودینامیک پایین آن در کنار استفاده از یک موتور هیبریدی با حجم پایین، نتوانست طبق آن چیزی که فورد و طراحانش از آن انتظار داشتند عمل کند. یکی از ویژگیهای جالبی که فورد روی طرح مفهومی پرودیگی خود استفاده کرده بود، استفاده از دوربین ا و حسگرها بهجای آینههای بغل خودرو بوده است.
طرح مفهومی ویژن SLA میتواند یادآور این نکته باشد که در نظر نگرفتن تناسبهای طراحی بهکاررفته در سری SL این شرکت، میتواند منجر به تولید خودرویی شبیه اسباببازی شود. طرحی که مرسدس، آن را در سال 2000 و در موتورشو دیترویت آمریکا معرفی کرد و فکر نمیکرد که طرح مفهومی جدیدی که قرار بود یک خودروی متعلق به آینده باشد، حتی به مرحله تولید نیز نرسد.
شرکت باواریایی بی ام و، عاشق ایده سوار کردن خودروهای با کلاس کوپه بر روی شاسی و پلتفرم X5 خود است. حتی اگر جزء کسانی باشید که از ظاهر X6 شاسیبلند نیز خوشتان نمیآید، این طرح میتواند یک کابوس طراحی نسبت به آن تلقی شود. طرحی که در آن، نسبتهای طراحی بهدرستی اعمال نشده و درست مانند مرسدس SLA، شبیه یک اسباببازی به نظر میرسد.
جدای از بحث طراحی فوقالعاده خاص این دوج آمریکایی که این خاص بودنش کار دست آن داده است، میتوان گفت که نام این خودرو در کنار شاخصههایی که دوج قصد داشته آنها را نسبت به دیگر خودروها متمایز گرداند، قابلتحسین است. از ویژگیهایی که بهعنوان یک فناوری روز در این خودرو به کار رفتند، میتوان به سیستم MP3 پلیر و همچنین یک سیستم دسترسی محدود به اینترنت بانام اینفوترونیک (Infotronic) اشاره کرد.
طرح مفهومی بختبرگشته بل-ایر شورلت که میخواسته یک بازطراحی مدرنی از یک خودروی نمادین با همین نام در اواخر دهه 50 میلادی باشد، بیشتر شبیه یک کابوس طراحی برای این شرکت شده است. البته طراحی رینگها و درب خودرو چندان بد به نظر نمیرسد تا اینکه نظرتان به دیگر جاهای خودرو و طراحی داخل کابین آن میافتد!
این طرح مفهومی که ظاهر آن به معنای واقعی کلمه یک فاجعه محسوب میشود، در سال 2002 در پاریس رونمایی شد. درواقع،3 سال قبل از آنکه شرکت کرهای، با طرحهای جدید خود و پیشرفتهایی که در حوزه طراحی و فنی کسب کرده بود، بتواند به بازار اروپا و آمریکای شمالی راه بیابد؛ اما KCV-II طرحی نبود که با آن طراحی و نوار آلومینیومی دور بدنه آن، بتواند حتی نظرها را به سمت خود جلب کند چه برسد که بخواهد به تولید نهایی برسد.
اگر یکچیز بسیار شاخصی وجود داشته باشد که شرکتهای ایتالیایی، بهخوبی از عهده آن برمیآیند، بحث طراحی خودروها است؛ اما اینکه یک شرکت ایتالیایی، بخواهد با پوشاندن چرخهای یک طرح مفهومی جدید که کاری بسیار کلیشهای و قدیمی محسوب میشود، طرح خود را متعلق به آینده بداند، چندان خوب از کار درنخواهد آمد. درواقع، طرح مفهومی BAT 11 این شرکت مطرح ایتالیایی که در سال 2008 معرفی شد نیز با ظاهر وحشتناک خود، یک شکست واقعی برای این شرکت محسوب میشود.
در سال 2002، شرکت جنرال موتورز آمریکا، اعلام کرد که این طرح، یک طرح یک میلیارد دلاری بوده که میخواهد در حوزه خودروهای سبزی مانند پریوس فعالیت کند. اتونومی، طبق اطلاعات این شرکت، دارای یک پلتفرم مجهز به فنآوری سلول سوختی بوده و سیستمهای فرمان، ترمز و گاز این خودرو نیز، توسط سامانهای که با استفاده از سیم کار میکند، انجاموظیفه میکردند؛ اما جدای از ایده ساخت این خودرو، طراحی نهچندان دلچسب و مدرن اتونومی باعث شد که این پروژه، یک شکست برای این شرکت محسوب شود.