کمتر کسی است که این روزها از زیان چند هزار میلیارد تومانی سایپا و ایرانخودرو خبر نداشته باشد ولی واقعا سوال اینجاست که چرا بایستی این شرکتها سالیان سال به این زیاندهی خود ادامه بدهند و وضعیت این چنینی داشته باشند؟ چرا خودروسازان کشورمان که در انحصار کامل اقدام به تولید خودرو میکنند، هیچ وقت به سوددهی نمیرسند؟
به گزارش چرخان، انتشار صورتهای مالی جدید سایپا و ایرانخودرو نشان داد که این شرکتهای خودروساز هیچ زمانی حتی در بهترین وضعیت تولید و فروش خود سودسازی نمیکنند و سودسازی برای آنها به یک امر کاملا “نشدنی” تبدیل شده است. این شرکتها که در حال حاضر با تمام حمایتهای دولتی و غیردولتی اقدام به تولید خودرو میکنند، چیزی در حدود 30 هزار میلیارد تومان زیان انباشه و بدهی دارند که مشخص نیست چه زمانی این عدد صفر خواهد شد!
قصه وقتی بغرنج میشود که بدانید با این اعداد بدهی چه کارهای بزرگی که میتوان کرد و حالا بایستی صرفا برای جبران بدهی و زیانی پرداخت شوند که قطع و یقین ماحصل سومدیریت موجود در این شرکتها بوده و به مرور در طی چندین دهه ایجاد شده است. اگر شما در دهه هشتاد به کسی از وضعیت فعلی صورتهای مالی سایپا و ایرانخودرو خبری میدادید، قطعا تستهای مختلف سلامت عقل را از شما اخذ میکرد ولی حالا به راحتی هر چه تمام، وزیر صنعت از کمک ناچیز 5 هزار میلیارد تومانی به خودروسازان خبر میدهد!
وزیر صنعت در حالی این خبر را که تسهیلات 5 هزار میلیارد تومانی به خودروسازان داده میشود، اعلام کرد که این رقم زمانی کل ارزش دو شرکت خودروساز کشورمان بود و این زمان آنچنان دور نبوده و سخن از همین چندماه گذشته است. اما سوال اصلی اینجاست که این دو شرکت چرا طی چندین دهه فعالیت خود امکان داخلی سازی 100 درصدی خودروها را فراهم نکردند و حتی در خودرویی مانند پراید نیز وابستگی قابل توجهی به خارج از کشور داریم؟
چرا بایستی به طور کلی در قطعات الکترونیکی خودروهای مختلف دچار مشکل باشیم و عملا به گفته کارشناسان مربوطه، یک صنعت کاملا دست نخورده باشد و خودروسازان به خرید از خارج بسنده کرده باشند؟ انتشار گزارشات مربوط به بودجههای عجیب و غریب تولید سمند و سایر خودروهای ملی نشان میدهد که این شرکتها از هزینه کرد برای تولید داخلی گریزان نبودهاند ولی چرا این هزینه کرد صرفا در برخی از موارد انجام شده است؟
از دیگر نکات قابل ذکر در این رابطه بحث درآمدهایی است که این شرکتها از قبل فروش خودروهای خود داشتهاند و چرا بایستی کار به جایی برسد که قطعه سازان به بزرگترین طلبکاران این شرکتها تبدیل شوند و بخشی از بدهی سایپا و ایرانخودرو به قطعه سازان چیزی در حدود 10 هزار میلیارد تومان باشد؟ این عدد از حدود 4 هزار میلیارد تومانی است که طی سال گذشته به این شرکتها داده شد و نیم دیگر آن نیز طی چند روز اخیر به حساب خودروسازان واریز شده است.
از سوی دیگر خودروسازان در صورتهای مالی خود سودی را به سهامداران پرداخت نکردهاند و بدهیهایشان را نیز تسویه نکرده و عملا مشخص نیست که مدیریت این شرکتها به چه نحوی عمل کرده است! به نظر میرسد که گذر از وضعیت فعلی بازار خودرو، بهترین زمان برای یک جراحی عمیق در صنعت خودروسازی کشورمان باشد تا یکبار برای همیشه این دو شرکت بحرانزای صنعت خودروی کشور رویه بهتری پیدا کنند.