فعالان صنعت خودروسازی کشور این روزها در معرض هجمه شدید بسیاری از کارشناسان خودرو هستند و صد البته که بسیاری از این انتقادات نیز درست بوده است! اما بحث اصلی اینجاست که آیا همه حمایت‌های لازم از کل فعالان این حوزه صورت گرفته است؟ و یا به جز سوگلی‌های دولت یعنی سایپا و ایران‌خودرو، باقی خودروسازان در انتظار کمترین پشتیبانی دولت هستند؟
به گزارش چرخان، مجلس شورای اسلامی و دولت در ماه‌های اخیر اقدامات بسیار زیادی را برای حمایت از ایران‌خودرو و سایپا انجام داده‌اند. دولت قول تسهیلات 11 هزار میلیارد تومانی به خودروسازان داده و حدود 4 هزار میلیارد تومان از وعده به خودروسازان پرداخت شده است!
خودروسازان پس از دریافت این تسهیلات اقدام به تسویه بخشی از بدهی‌های خود با قطعه سازان کردند! همین‌جا باید سوال کرد که خودروسازان دقیقا در طی سال‌های اخیر چه کار می‌کردند که بخشی از بدهی‌هایشان به قطعه سازان چیزی در حدود 4 هزار میلیارد تومان می‌شود؟ چرا این شرکت‌ها در سال‌های اخیر با وجود همه حمایت‌های انجام شده از آنها، نتوانستند در صورت‌های مالی خود بهبودی حاصل کنند؟
جالب‌تر است وقتی بدانید که طبق گفته بعضی از مسئولین زیان انباشته و بدهی خودروسازان بزرگ کشور ما چیزی در حدود 30 هزار میلیارد تومان است که طبیعتا این مقدار از بدهی مالی چیزی جز اشتباه بودن ادامه فعالیت این شرکت‌ها را نمی‌رساند! حتی بسیاری از کارشناسان معتقدند که حتی اگر ایران‌خودرو و سایپا تعطیل شده و دو شرکت جدید با ساختاری جدید بنا گردد، به مراتب وضعیت بهتر از چیزی خواهد شد که از آینده این دو خودروساز انتظار داریم!
این توضیحات بدین منظور ارائه شد تا رفتار دولت و مجلس را در قبال خودروسازان بررسی کنیم که به گفته بسیاری از اهالی بازار و صنعت خودروسازی کشور عملا دولت و مجلس تمام توان خود را بر حمایت از ایران‌خودرو و سایپا قرار داده‌اند و شرکت‌های دیگر خودروساز هیچ نفعی از حمایت‌های دولتی نمی‌برند!
وضعیت اسفناک‌تر می‌شود وقتی بدانیم که کمترین حمایت از خودروسازان دیگر این است که در مسائل ارزی و ارائه مجوزهای لازم برای فعالیت کمک شوند ولی علیرغم وعده و وعیدهای دولتی به این شرکت‌ها عملا اتفاقی نمی‌افتد! بد نیست خبر تعطیلی کرمان موتور را مرور کنیم که مدیرعامل این شرکت نسبت به آن هشدار داده بود! شاید در نگاه اول تعطیلی کرمان موتور به مثابه تعطیلی یک شرکت ساده و کوچک به نظر برسد ولی با بیان این موضوع که با تعطیلی کرمان موتور چیزی در حدود 10 هزار کارمند و کارگر این شرکت بیکار خواهند شد، عمق فاجعه را نشان می‌دهد!
ایران‌خودرو و سایپا در حال حاضر با مشکل بدقولی در قبال مشتریانشان روبرو هستند. ایران‌خودرو برای تحویل محصولات رنو و پژو 2008 و … دچار مشکل شده و عملا مشتریان را برای انصراف یا هر پیشنهاد دیگر دعوت می‌کند و سایپا نیز وضعیت اسفناکی در بخش محصولات رنو و برلیانس دارد! اما با این وجود همه حمایت‌های لازم از این دو خودروساز صورت می‌گیرد ولی در سایر شرکت‌ها قصه کاملا متفاوت بوده و آنها را با چیزی در حدود 25 هزار شکایت تنها گذاشته‌اند!
هزاران شکایاتی که حالا از خودروسازان و شرکت‌های واردکننده مختلف به قوه قضاییه رسیده از سر بلاتکلیفی شرکت‌ها در زمینه واردات خودرو بوده و بخشی دیگر نیز از بحث خودروهای خارجی باقیمانده در گمرک است که دولت بدون توجه به حدود 6 هزار مشتری بلاتکلیف، کماکان بر سر قوانین دست و پاگیر خود اصرار می‌کند!
از دیگر مشکلات شرکت‌های خودروساز می‌توان به تکلیف دولت در زمینه پرداخت مابه‌التفاوت ارزی و دیگر بدهی‌های مربوط به واردات خودرو اشاره کرد! ما قطعا معتقد به این نیستیم که شرکت خصوصی نباید بدهی خود را پرداخت کند ولی آیا این بدهی از سر سو مدیریت این شرکت‌ها بوده و یا صرفا از طریق تصمیمات دولتی حاصل شده است؟
در حال حاضر ایران‌خودرو و سایپا مصرانه برای دریافت ضرر و زیان از فروش خودرو به قیمت مصوب پافشاری می‌کنند و به نظر می‌رسد که این بدهی دولت نیز به زودی پرداخت خواهد شد! این دو خودروساز معتقدند که چون دولت این شرکت‌ها را مجبور به فروش خودرو با قیمت کمتر از قیمت تمام شده کرده بایستی ضرر و زیان به آنها پرداخت کند ولی آیا همین موضوع در مورد سایر خودروها صدق نمی‌کند؟
چرا نباید خودروسازان دیگر از امکانات و تسهیلات دولتی برای رفع مشکلاتشان استفاده کنند در حالی که همه مشکلات موجود برای ایران‌خودرو و سایپا برای سایر شرکت‌ها نیز برقرار بوده و با توجه به نسبت تولید و سرمایه لازم برای فعالیتشان، حتی به نظر می‌رسد که از استحقاق بیشتری برای کمک برخوردار هستند.
قصه دردناک‌تر می‌شود وقتی گزارشان مربوط به بیکاری حدود 13 هزار نفر از کارمندان شرکت‌های واردکننده خودروهای خارجی و حتی مونتاژکننده را مرور کنیم که مستیما با تصمیمات دولتی در ارتباط بوده و طبیعی است که وضعیت صنعت خودروسازی را بحرانی‌تر از قبل می‌کند.
این تصمیمات دولتی و سنگ اندازی‌های بانک مرکزی بر سر راه شرکت‌های خودروساز دیگر حتی باعث شده تا بازار انحصاری برای این شرکت‌ها ایجاد گردد و وضعیت بدی را برایشان بسازد. با کمبود بسیاری از خودروهای خارجی در بازار عملا این محصولات ایران‌خودرو و سایپا بوده‌اند که علیرغم کیفیت بسیار نازل در برابر خودروهای خارجی توانسته‌اند به قیمت‌های نجومی برسند و حالا به آرزوی جوانان ایرانی تبدیل شوند.
از سوی دیگر این تصمیمات دولت و سنگ اندازی‌های بانک مرکزی نه تنها باعث بهم ریختن وضعیت عرضه و تقاضا بازار گردد، با توجه به عدم دسترسی مردم به خودروهای با کیفیت منجر به خطر افتادن جان مردم شده است. تصمیماتی که باعث شده حالا مردم ایران به جای خرید یک خودروی با کیفیت با 400 میلیون تومان به سراغ خرید خودروی چینی بروند که توسط یک شرکت خودروساز بدنام در حال تولید بوده و به بهانه اشتغال در یکی از شهرهای غربی کشور از وضعیت فعلی سو استفاده می‌کند!
حالا بانک مرکزی با ارسال یک نامه به شرکت‌های واردکننده خودروهای خارجی معتقد است که این شرکت‌ها بایستی علیرغم حضور محصولاتشان در گمرک و ضرر و زیان‌های بسیار مادی و معنوی در یکسال گذشته، هر چه سریعتر اقدام به پرداخت بدهی کنند! گویا بانک مرکزی و دولت اشتغال، تولید و پیشرفت اقتصادی کشور را صرفا در تولیدات بی کیفیت ایران‌خودرو و سایپا می‌بینند و به جز این دو خودروساز به شرکت دیگری اعتماد و یا حتی اعتقادی ندارند!
