گرانی قطعات خودرو شاید برای کسانی که این روزها سراغ بازار قطعات یدکی خودرو رفته باشند یک امر ملموس و محسوس باشد که اگر این موضوع گریبان گیر شما هم نداشته باشد قطعا از دیگران شنیدهاید ولی آیا واقعا گرانی 5 برابری بعضی از قطعات یدکی و مصرفی خودروها به دلیل افزایش نرخ ارزی است که در بازار شاهد آن هستیم؟ آیا قطعه سازان به این مقدار از گرانی بازار منتفع شدهاند؟
به گزارش چرخان، گرانی قطعات خودرو به قدری زیاد بوده است که حتی اگر صفر تا صد آنها نیز از خارج تامین شده باشد و همه آنها با نرخ دلار محاسبه شده باشد بازهم تصور قیمتهای کنونی برای بعضی از قطعات یدکی دور از ذهن است! محاسبه کل قیمت قطعات مصرفی خودرو بایستی با دلار نیما باشد که حتی به فرض محال اگر با دلار بازار آزاد نیز باشد بازهم افزایش قیمت فعلی قطعات مذکور غیر طبیعی است.
یکی از سوالاتی که در این زمینه مطرح شده است موضوع شرکتهایی است که قطعه ساز هستند و بسیاری از آنها در بازار سرمایه حضور دارند و گزارشهای فعالیت آنها به صورت کاملا شفاف در اختیار همه مردم قرار گرفته است. شفاف سازی آنها در مورد افزایش قیمت قطعات یدکی و مصرفی نشان میدهد که آنها حتی تغییر خاصی در نرخ رسمی محصولاتشان نداشتهاند که اندک تغییر هم در حدود 20 درصد بوده است که عملا تاثیر خاصی در بازار نباید داشته باشد ولی یک گشت و گذار ساده در بازار قطعات یدکی نشان میدهد که تنها چیزی که نمیتوان در این بازار یافت، همان افزایش قیمت 20 درصدی است و اکثر قطعات تجربه افزایش قیمت 50 تا 500 درصد را داشتهاند!
در این بررسی که به صورت اختصاصی توسط خبرنگار چرخان انجام شده است به یک اتفاق کاملا ویژه برخورد کردیم که همانند اتفاقی است که در بحث محصولات کشاورزی وجود دارد و آن هم فاصله قیمتی بسیار زیاد محصول کشاورزی از زمین تا بازار مصرف است. تولیدکننده قطعات مذکور به طور مثال قطعهای را با قیمت 10 هزار تومان به تولید میرساند، با احتساب هزینههای معمول و سود فروشنده میتوان قیمتی در حدود 15 هزار تومان را برای آن در بازار متصور شد ولی در کمال تعجب همان محصول در حال حاضر با قیمت 35 هزار تومان در بهترین حالت به فروش گذاشته شده است!
سوال اینجاست که فاصله قیمت 10 هزار تومانی تولیدکننده تا 35 هزار تومانی بازار توسط چه کسانی بلعیده میشود؟ حتی اگر هزینه 5 هزار تومان عرف بازار را نیز کنار بگذاریم، سود 20 هزار تومانی موجود در این فروش به جیب چه کسانی ریخته میشود؟
از سوی دیگر مشتریان نه تنها با موضوع گرانی این قطعات روبرو هستند و با هر مشکلی که هست بودجه مربوط به خرید این قطعات را تامین میکنند، بلکه سیلاب قطعات قاچاق و غیر اصل و تقلبی نیز بازار را فرا گرفته است که خود بر مشکلات موجود در این بازار افزوده است!
مشتریان در حال حاضر با یک گلایه بزرگ از مسئولین در شبکههای اجتماعی انتقاد میکنند که چرا باید جنسی را به سه برابر قیمت خریداری کنند ولی حتی از اصل بودن آن نیز مطمئن نباشند، به معنای دیگر اینکه نه تنها اجناس گران شدند بلکه همان جنس گران نیز بعضا تقلبی است!
به طور مثال مشاهدات خبرنگار چرخان از بازار قطعات خودرو نشان میدهد که مثلا در مورد تسمه تایم در حال حاضر به طرز بسیار عجیبی تعداد برندهای موجود افزایش یافته است و بعضا در یک مغازه شاهد 20 برند مختلف هستیم که قبل از گرانیها از بسیاری از آنها خبری نبود و اصلا مورد توجه کسی قرار نمیگرفت ولی حالا برندهایی ظهور کردهاند که اولا شناخته شده نیستند و یا از اسم برندهای بزرگ سو استفاده میکنند.
به طور مثال یکی از تسمه تایمهای پر استفاده برای خودروهای تیبا و پراید تسمه تایمی به نام میتسوبیشی است که در اکثر فروشگاهها به همین نام شناخته میشود ولی در حقیقت نام این محصول، میتسوبوشی است و با این برند معروف بازاریابی میکند! حال از این که بگذریم یک مورد دیگر است که با نام معروف بوش فروخته میشد.
جدا از اینکه آیا این ارتباطی با تولیدکننده معروف دارد یا خیر، نام روی کارتن این تسمه تایم با گارانتی آن متفاوت بود و تفاوت در یک s و c بود که در نام آن متفاوت نوشته شده بود و به راحتی میشد که به تقلبی بودن این قطعه پی برد! نکته آموزشی در این مورد نیز همین دقتهای کوچکی است که این روزها اندک امیدتان را برای خرید جنس اصل زنده نگه میدارد!
یکی از دلایل این اتفاق در بازار قطعات خودرو دخالت بزرگ دولت در بحث خودروسازی و قیمت گذاری آن است که اجازه فعالیت را به شرکتهای تولیدکننده و واردکننده نمیدهد و به قول معروف دست و پای آنها را برای حضور پرقدرت در بازارهای مختلف میبندد که بدین ترتیب عرصه برای سودجویان و متقلبین باز میشود!
به نظر میرسد که دولت با رفع محدودیتهای وارداتی و همچنین واقعیسازی قیمتهای خودرو به راحتی میتواند بازار فعلی را مدیریت کرده و از نارضایتی مشتریان بکاهد که امیدواریم دولت هفته آتی خبرهای خوبی از متعادل کردن بازار به اهالی این صنعت بدهد.